[Doctor_Manhattan]

Jak Turcja dołączyła do I wojny światowej?

1. bądź neutralny
2. daj schronienie 2 niemieckim okrętom
3. nie można pomagać walczącej stronie - dogadaj się z Niemcami i kup okręty za śmieszne pieniądze
4. zatrudnij załogę okrętów, przebierz ich za Turków, wciągnij turecką flagę
5. ostrzelaj rosyjskie porty na Krymie
...
6. wojna ( ͡° ͜ʖ ͡°)

2 sierpnia 1914 roku osmańska Turcja zawarła sojusz z Cesarstwem Niemieckim. Układ zobowiązywał Imperium do włączenia się do wojny po stronie Niemiec, gdy znajdą się w stanie wojny z Rosją. W tamtej chwili wojna niemiecko-rosyjska już trwała. Turcja zgadzała się na ten układ, ponieważ wojna z Niemcami nie dałaby im żadnych korzyści, a pokonanie Rosji zapewniłoby nabytki terytorialne i otworzyło drogę do realizacji panturańskich marzeń młodotureckich przywódców, chcących złączyć pod przywództwem sułtana wszystkie ludy tureckie.

Podpisując traktat, młodoturcy wykazali się wyjątkową bezmyślnością i brakiem rozeznania w sytuacji międzynarodowej. Treść traktatu, będącego dziełem Envera paszy i Saida Hlima paszy, przedstawiono reszcie ministrów oraz Komitetowi Jedności i Postępu już po podpisaniu. O powadze sytuacji Turcy dowiedzieli się dzień po zatwierdzeniu traktatu, 3 sierpnia, gdy rząd brytyjski zarekwirował dwa okręty wojenne budowane w angielskich stoczniach na zamówienie Imperium Osmańskiego.

4 sierpnia Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Niemcom. Turcy, nie chcąc wojny z Anglikami, uznali że traktat z Niemcami dawał im wybór między włączeniem się do wojny, a zachowaniem neutralności. Niemcy chcąc zmusić Imperium do włączenia się do wojny nakazały swojej flocie zaatakować francuskie bazy w Afryce i schronić się w Cieśninach tureckich. Krążowniki Goeben i Breslau ostrzelały dwa porty na wybrzeżu francuskiej Algierii, Bone i Philippeville, po czym odpłynęły w kierunku wybrzeży osmańskich, ścigane przez okręty brytyjskie.

6 sierpnia rząd w Stambule zgodził się na ogłoszenie mobilizacji pod kilkoma warunkami, zaakceptowanymi przez Niemcy reprezentowane przez ambasadora Hansa von Wangenheima. Niemcy zobowiązywały się nakłonić Bułgarię do włączenia się do wojny i poparcia tureckich starań o anulowanie przywilejów europejskich oraz zapewniały, że nie zawrą żadnego pokoju oznaczającego jakąkolwiek stratę terytorialną Imperium. Niemcy obiecały również, że w przypadku wypowiedzenia wojny przez Grecję przywrócą Turkom zwierzchnictwo nad wyspami Morza Egejskiego i że zgodzą się na takie przesunięcie granic na Zakaukaziu, które dawałoby Imperium Osmańskiemu bezpośredni kontakt z rosyjskimi muzułmanami.

10 sierpnia na wodach terytorialnych Imperium Osmańskiego pojawiły się ścigane przez Brytyjczyków Goeben i Breslau. Chcąc pozostać neutralnymi, Turcy powinni zarekwirować oba krążowniki lub wydalić je z rejonu Cieśnin. Któregoś z tych rozwiązań żądali Anglicy. Niemcy pomogli Turkom wybrnąć z tej sytuacji i sprzedały im oba okręty za symboliczne pieniądze. Na krążownikach pozostała niemiecka załoga, zmieniła jedynie umundurowanie i została wciągnięta do wykazów osobowych osmańskiej floty wojennej.

Jednak dopiero 7 września, gdy Rosjanie ponosili klęski w Prusach, a we Francji trwała bitwa nad Marną, młodoturecki rząd zdecydował się na działanie i ogłoszono dekret sułtański obalający przywileje kapitulacyjne, na mocy których europejskie przedsiębiorstwa i urzędy pocztowe zyskiwały eksterytorialność na ziemiach Imperium Osmańskiego. Dekret wszedł w życie 1 października. Podniesiono również wysokość ceł importowych o 4%.

Niemcy natychmiast zgodzili się wypłacić Turcji dwa miliony funtów osmańskich i zawarli tajną umowę, na mocy której niemieckie okręty pod flaga osmańską zaatakowały rosyjską flotę na Morzu Czarnym. Po tym zdarzeniu Rosja, na prośbę Turcji, zgodziła się na dalsze uznawanie jej neutralności, pod warunkiem, że z Imperium zostanie wydalony niemiecki generał Liman von Sanders i wspominane już dwa niemieckie krążowniki. Nie otrzymawszy odpowiedzi, 2 listopada Rosja wypowiedziała Imperium Osmańskiemu wojnę. Trzy dni później uczyniły to Francja i Wielka Brytania. Od tego momentu można mówić o udziale Imperium Osmańskiego w I wojnie światowej.

###

#ciekawostki #turcja #wojna #ciekawostkihistoryczne #iwojnaswiatowa #historia