Wpis z mikrobloga

Hej Astromirki,
Trochę się wydarzyło w przeciągu ostatnich kilku tygodni. Pojawiła się hipoteza dziewiątej planety, która potem została osłabiona; exoplaneta KIC 8462852 (ta z rzekomą sfera Dysona) okazała się słabnąć na jasności przez ostatnie sto lat; zostały opublikowane obliczenia, że młoda Ziemia zderzyła się z Theią w czołówce, zamiast pod kątem; a jeszcze dzisiaj o godzinie 16:30 czeka nas konferencja LIGO, poświęcona doniesieniom o bezpośredniej detekcji fal grawitacyjnych.
W cieniu tego wszystkiego siedzi mój ostatni wpis pod tagiem #astronomiaodkuchni, z którego nie jestem dumny. Obiecałem Wam rzetelny content, a napisałem tekst w pośpiechu i przedstawiłem w nim coś, co nie jest matematycznie zgodne z Ogólną Teorią Względności. Nieszczęśliwie dla mnie, po kliknięciu "wyślij" wyszedłem z domu na Finał Wielkiej Orkiestry bez przeczytania ponownie co napisałem. Leży mi to bardzo na sumieniu, mam poczucie winy i muszę Was przeprosić za marny wpis. Zrobię wszystko, żeby coś takiego już nigdy się nie powtórzyło.

Tutaj w pracy od ponad dwóch miesięcy dzieją się ciekawe rzeczy, o których chciałem pisać. Nie pisałem wcześniej z powodu ilości pracy oraz... Ponieważ myślałem że Nowy Wykop trwale popsuł powiadomienia. Dopiero dzisiaj zwrócono mi uwagę, żebym sprawdził ustawienia konta. Faktycznie miałem wszystko odznaczone. Widzę że mirko działa, wypok działa, więc biorę się za pisanie.

Ponieważ nie śledziłem kosmotagów na mirko i nie odwiedzałem głównej, nie wiem co było już poruszane. Jak macie pytania lub propozycje, piszcie proszę w komentarzach do tego wpisu. Ja tymczasem wspomnę tylko o gwieździe, wokół której rzekomo krąży obca cywilizacja: KIC 8462852.

Jakiś czas temu media podchwyciły wstępną wersję publikacji, w której autor zbadał jasność gwiazdy KIC 846 na przestrzeni ostatnich 100 lat. Tytuły niusów były jednoznaczne i bezlitosne: to nie komety krążą wokół gwiazdy z dziwnie zachowującym się blaskiem! Skąd taki pomysł? Stąd, że w artykule źródłowym [link] autor zauważył, że osłabienie jasności gwiazdy o 0.17 magnitudo w skali 100 lat wymagałoby przesłonięcia gwiazdy przez około 650 tysięcy komet, każda o średnicy 200 kilometrów. Ta, wydawałoby się, potężna ilość komet spowodowała, że nawet New Scientist zamieściło artykuł [link] skreślający komety jako źródło dziwnych sygnałów w krzywej blasku gwiazdy. Dodatkowo, autor oryginalnego artykułu twierdzi, że taki spadek jasności w skali 100 lat jest nietypowy dla gwiazd typu spektralnego F (nieco gorętsze od Słońca).

Muszę sprostować dwie rzeczy: Po pierwsze, jakby poskładać do kupy 650 tysięcy komet o średnicy 200 km każda, to powstanie kula śniegu, z której można ulepić dwie i pół planety Ziemie. To wcale nie jest tak dużo. Owszem, obserwacje sugerują [link], że w wewnętrznym Pasie Kuipera Układu Słonecznego znajduje się nie więcej obiektów jak 20% masy Ziemi, jednak obserwacje obarczone są silnym efektem selekcji. Modele teoretyczne wymagają z kolei, żeby w obszarze Pasa Kuipera znajdowało się nawet ~30 mas Ziemi [pdf]. Weźcie jeszcze pod uwagę, że komety składają się z brudnego lodu i mają mniej zwartą budowę od ciężkiej planety Ziemi, która składa się ze skał i metali. To oznacza, że komety mogą zawierać mniejszą masę w tej samej objętości, co próbka Ziemi. Na koniec, gwiazda KIC 846 jest nieco masywniejsza od Słońca, co sugeruje, że powstały wokół niej dysk protoplanetarny był też bardziej masywny od dysku, który otaczał nasze młode Słońce. W tym świetle te 650 tysięcy komet nie wydaje się już wcale taką straszną liczbą.

Po drugie, co jest ważniejsze, te 650 tysięcy komet to było wyliczenie autora, który chciał uzasadnić 100-letnie stopniowe i ciągłe osłabienie blasku gwiazdy. Te komety musiały się nagromadzać stopniowo przez 100 lat, żeby odjąć 0.17 magnitudo blasku. Przypomnę teraz, że hipoteza komet pojawiła się, gdy w wykresie blasku gwiazdy w czasie (krzywa blasku) znaleziono krótkoczasowe, głębokie i bardzo zwarte ubytki. To kształt tych ubytków blasku, ich rozmieszczenie w czasie oraz ich głębokości wpasowały się bardzo dobrze w hipotezę komet. Nikt nigdy nie sugerował na poważnie, że KIC 846 słabnie na jasności w skali 100 lat, bo jest przesłaniana przez coraz więcej komet.

Podsumowując: hipoteza komet wokół KIC 846 jest wciąż aktualna, a dotychczasowe doniesienia prasowe to tylko kaczka dziennikarska.

Do zobaczenia znów w #astronomiaodkuchni już niebawem. Jeśli ktoś jeszcze nie obserwuje, zapraszam do obserwowania. Może niebawem wejdą w życie prywatne tagi...? Ja tymczasem wpis zamieszczam z samego rana, kończąc dyżur w obserwatorium i z nadzieją, że tekst dotrze do jak największej ilości obserwujących.

Jeszcze dziś postaram się opisać najnowsze wyniki naszej pracy nad obserwacją podwójnej supermasywnej czarnej dziury (którą obserwowałem dwa dni temu i wciąż poluję na pogodę w Krakowie).

#astronomia #ciekawostki i #oswiadczenie a na koniec #kosmos
Pobierz
źródło: comment_d2ahDMeB5u36elXxgoA8MDBw37vDybrv.jpg
  • 19
@Al_Ganonim: w pierwszym zdaniu piszesz o exoplanecie z sferą dysona, a później już piszesz o gwieździe. Czy to terminy zamienne (chociaż zawsze myślałem, że exoplaneta to tylko planeta spoza układu słonecznego), czy po prostu chochlik?

Możesz zrobić kolejny wpis właśnie o tych falach grawitacyjnych i (w zależności od tego co przedstawią na konferencji) co to wszystko oznacza dla nas?

A tak poza tym, to nigdy nie przestawaj pisać :)
@Hrabia_Heheszko: @Al_Ganonim: podpisuję się pod tym, abyś nie przestawał pisać, bo piszesz dobrze.

Co do tagów prywatnych : taaaaak, naśmieciłem nieświadomie w Twoim tagu, ale nie miałem pojęcia, że są w ogóle takie tagi prywatne, więc biję pokłony i proszę o przebaczenie. Tagu już nie tykam, a zapraszam na swój (od czasu do czasu).
@Al_Ganonim: miałem dokladnie takie same odczucia, możliwe że jesteśmy ułożeni prawie idealnie w tamtejszej ekliptyce a tamtejszy układ i "torus" tamtejszego analogu pasa planetoid ustawia się w pozycji o większej inklinacji i przesłania światło tak jak obserwowaliśmy przygaśnięcie blasku gwiazdy UCAC4 248-108672 przy przedłonięciu pzrez pierścienie Chariklo
@Hrabia_Heheszko: Chodziło o gwiazdę. Nie wiem skąd mi się wzięła exoplaneta.

@jombsik: hipoteza dziewiątej planety jako takiej (że w ogóle coś tam jest) nie została odrzucona, ale hipoteza tej konkretnej, opisanej w pierwszej publikacji, napotyka powoli na alternatywy. Sam autor publikacji napisał żeby podejść do niej ze zdrową dozą sceptycyzmu. Pojawiła się też publikacja [link], w której autorzy sugerują, że orbity Sedny i innych obiektów pasa Kuipera
Pobierz
źródło: comment_kQ3WOn9HddoYCIx3arve5Yk0Ovn91gpK.jpg
@Al_Ganonim: Mógłbyś poświęcić trochę czasu na wytłumaczenie mireczkomm w tym mnie, dlaczego odkrycie fal grawitacyjnych jest takie istotne? Jednoznacznie falsyfikuje jakieś ogólnie dopuszczane teorie? Poskutkuje czymś poza tym, że szacowne gremium naukowców może teraz powiedzieć a nie mówiliśmy?
@Al_Ganonim: Niefortunne wyrażenie, zdaje sobie sprawę z tego, że ich istnienie zostało przewidziane znacznie wcześniej a teraz nie trafili na nie przypadkiem ( ͡° ͜ʖ ͡°) Po prostu zastanawia mnie jakie niesie to ze sobą konsekwencje, bo szał jaki zapanował (grubo ponad 6500 na głównej reddita, chyba jakoś koło 8 nawet) sugerowałoby że gigantyczne.
@petozaur: Fale grawitacyjne, a dokładniej ujmując, skutek ich emisji, był zaobserwowany już w 1974 roku w parze gwiazd neutronowy z pulsarem. W 1993 roku nawet za te obserwacje i potwierdzenia istnienia fal grawitacyjnych został przyznany Nobel. Teraz był szum, bo po raz pierwszy w historii udało się takie fale w ogóle bezpośrednio zaobserwować. Został zarejestrowany sygnał, który zgadzał się z szalenie wielką precyzją, z modelem opisującym kolizję dwóch czarnych dziur. Obserwacje