[E.....l]

Wczoraj świętowaliśmy rocznicę startu Apollo 11, statku, którego lot na trwałe zapisał się w historii ludzkości. Wysłanie człowieka na Księżyc przesądziło o wygraniu przez Amerykanów wyścigu kosmicznego i pogrążyło naukowe środowisko Związku Radzieckiego w prawdziwej rozpaczy. Mało kto wie jednak, że w akcie rozpaczy Rosjanie próbowali wyprzedzić Jankesów dosłownie w ostatniej chwili.

Podczas, gdy USA i cały zachodni świat emocjonowały się lotem Armstronga i spółki w kierunku Srebrnego Globu, po drugiej stronie żelaznej kurtyny naukowcy w napięciu śledzili lot ich własnego dziecka – sondy Łuna 15, mającej za zadanie osiągnąć Księżyc i powrócić z niego szybciej niż Amerykanie, dostarczając przy tym próbki gruntu. Do tego celu miano wykorzystać rozwijany już od lat 50-tych projekt Łuna, który charakteryzował się potworną wręcz nieskutecznością i awaryjnością. Dość powiedzieć, że pierwsze planowane lądowanie na powierzchni naszego satelity miało się, według założeń, odbyć już w 1963 roku a na 31 dotychczasowych misji programu w pełni powiodło się… dziewięć.

Rakieta Proton-K, która wyniosła Łunę 15 na orbitę wystartowała dużo wcześniej niż Apollo 11 – już 13 lipca. Po czterech dniach sonda zbliżyła się do powierzchni Srebrnego Globu i rozpoczęła stopniowe obniżanie swojej orbity. W ostatniej fazie Łuna okrążała go na wysokości wahającej się od 110 do zaledwie… 16 kilometrów. 21 lipca, dokładnie w momencie, kiedy na Księżycu znajdowali się Neil Armstrong i Edwin Aldrin podjęto próbę miękkiego lądowania na powierzchni. Próbę kompletnie nieudaną - sonda rozbiła się na obszarze tamtejszego Morza Przesileń.

Gdyby założenia radzieckich uczonych się sprawdziły, Łuna 15 powróciłaby na Ziemię minimalnie szybciej niż załoga Apollo 11. Choć Amerykanie wciąż mogliby się poszczycić pierwszą załogową misją na Księżyc, to Związek Radziecki jako pierwszy objął by w posiadanie próbki lunarnego gruntu. Być może, gdyby tak się stało, Leonid Breżniew i spółka wciąż mieliby motywację do walki o prymat w dziedzinie badania kosmosu.

Rosjanie swoją klęskę ukrywali bardzo długo - szczegóły na jej temat poznano dopiero w 2009 roku. O misji wiedzieli jednak doskonale Amerykanie, którzy nawet obawiali się, czy nie jest to obiekt, mający zakłócić lądowanie ich astronautów.

#kosmos #mirkokosmos #astronomia #fizyka #ciekawostki #piszeestel