[p.....4]

#ciechowskinadobranoc #republika #muzykapolska #muzyka #90s #grzegorzciechowski

Piejo kury piejo (1996) #folk (OjDADAna)

Aby poznać historię utworu trzeba cofnąć się wiele lat wstecz na Lubelszczyznę i przywrócić należne miejsce komuś dzięki komu ten utwór by nie miał swojego kształtu.

Już od 1946 etnografowie dokumentowali dorobek śpiewaczki i interpretatorki Anny Malec (1910-1991) która większość życia spędziła w Jędrzejówce koło Biłgoraja. Talent samorodny, niezwykła pamięć, głos nie szkolony ale świetny - tak o niej mówiono. Używała ozdobników, śpiewała z "wywijaniem", z "kolanami", które według niej przydawały koniecznego uroku melodiom. Talent miała już od dzieciństwa, uczyła się od matki. Znała pieśni na każdą okazję: od kołysanek, po pieśni pogrzebowych, od kolęd po pieśni andrzejkowe, ballady, pieśni dziadowskie, rekruckie, miłosne, a przede wszystkim weselne poznane podczas dawnych wesel w rodzinnej wsi. Wiele z przytaczanych przez nią przyśpiewek i anegdot pochodziło jeszcze z XIX wieku. Oprócz tego sama tworzyła pieśni na poczekaniu.

To jeszcze w Chłopkowie jakżem była, to żeśmy chodzili na 'stacyje'. Do domów prywatnych. Ja taka żem była jeszcze maluteńka, młoda, to ten, co prowadził, to mnie brał do 'książki' i kazał śpiewać z sobą. Taki ładny głos miałam.

Wiosna... to sie krowy gnało, gęsi.... i było tego.... pieśni. (...) Świstoki sie z wierzby robiło. Toć ja nie chłopak, ale też sama robiłam.

Raz ja gonie krowy i idzie jakaś takaś kobieta, kobieta staro, ale później poznałam ją, w płachcie, bo to dawniej to takie niby prześcieradła lniane byli tako płachta, i grozi mi: Ty - mówi - Skowronionka! Ja się obejrzałam. Żebyś dzisiaj nie śpiewała! A czego? A bo nasz Jasiek poszeł orać, to znowuż nie zorze. Wczoraj nie orał ino siedział i słuchał jak tyś śpiwała. I mówi: Czegoś nie zorał? Nawet pół nie zorałem. A czego? Bo - mówi - Skowronionka pasła i śpiwała, a ja siedziałem na pługu, na czapigach i słuchałem. Żebyś dzisiaj nie śpiewała. A ja: bede śpiewać, bede.

Mój głos taki niepodobny ni do niczego. Inny nie stroi, a mój stroi. Jeden śpiewa tak, wycina, z kolanami, a jeden tak aby dylu dylu. Ja zawodze z kolanami, a inny tak prosto. Niby jedna piosenka, jedna nuta, a niepodobna. Tak jak muzyka: ten sam taniec, jeden gra - aż nogi drygają, aż mnie tu coś zrusza, ja żem stara, ale jak nikt nie widzi tańczyłabym! A inny gra to mnie chętka nijak nie zbira do tańca

W Archiwum Polskiego Radia znajduję się przeszło 200 pieśni nagranych przez Annę Malec w różnych latach i okolicznościach. Najstarsze pochodzą z roku 1971. Właśnie do nagrań Marii Baliszewskiej sięgnął Grzegorz Ciechowski. Same korzenie płyty to wspomnienie występów za oceanem, gdzie Deep Forest czy Enigma miksowali elektronikę z muzyką etniczną. Tak GC wspominał okoliczności powstania płyty.

Usłyszałem przyśpiewkę Anny Koprek na płycie "Songs and Music from Various Regions". Z pomysłem nosiłem się długo. Zabrałem się za penetrowanie archiwum Polskiego Radia. Szukałem nagranych wykonań solo i bez podkładu muzycznego. Chciałem tak uzbroić te pieśni swoją aranżacją i muzyką, aby mogły zafunkcjonować w środkach masowego przekazu. Spędziłem z nimi mnóstwo czasu, musiałem się przekopać przez setki nagrań i nikt mi nie podpowiadał, nie mówił: to jest dobre, a to wykonanie jest słabsze. Wyboru dokonałem sam. Potem okazało się, że wykonawcy, których wybrałem, to firmament gwiazd.

Przyśpiewka "Piejo kury piejo" została zarejestrowana na początku lat 70. w czasie Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym, skąd w 1972 Malec przyjechała z Basztą. W wykonaniu brała udział kapela Bździuchów z Aleksandrowa którą tworzyli Franciszek Bździuch „Twardowski” (1906–1979) i Jan Bździuch „Zarosiak” (1891–1981).

Wróćmy do roku 1996. Wydaniu płyty Grzegorza z Ciechowa towarzyszyły emocje. Okazało się że Ciechowski mógł nie mieć praw do użycia niektórych nagrań. Także niektórzy twórcy i spadkobiercy nie byli zadowoleni z użycia ich nagrań oraz faktu łączenia tradycyjnej twórczości z muzyką elektroniczną. Mimo to płyta okazała się sukcesem choć z biegiem czasu zaczęto zapominać o ludziach bez których ta płyta by nie powstała

Tutaj można odsłuchać oryginalnego wykonania "Piejo kury piejo" Anny Malec

[Stolusznik]

@pivo14: pamiętam czasy jak na Viva Polska (na tvn) leciało :D