Skąd u #wikingowie wzięła się #poezja (skaldaskarp)? Jest z nią związany jeden z ciekawszych mitów.

W poprzednim wpisie, dotyczącym wojny Asów z Wanami wspomniałem, że znakiem pokoju między obydwoma boskimi rodami był mędrzec Kwasir, wszechstronnie uzdolniony i utalentowany. Udał się on do Midgardu, aby swoją wiedzę przekazywać ludziom. Wszędzie był witany z otwartymi rękami oraz dzielił się chętnie swoimi umiejętnościami. Zauważyło to dwóch karłów Fjalar i Galar ('ukrywający' i 'krzyczący'), którzy owej mądrości pozazdrościli. Zwabili więc podstępnie Kwasira do swojej groty i tam zamordowali go. Wytoczyli mu krew po czym zmieszali z alkoholowym miodem pitnym w wielkim kotle Odrerir ('wprawiający w ruch ducha'), dzięki czemu powstał miód skaldów Skaldamjöd. Każdy, kto wypił chociaż łyk, stawał się doskonałym skaldem, czyli poetą. Fjalar i Galar z takiego miodu nie miały pożytku, więc go schowały i zapomniały o nim.

Minęło kilka dni, a dwójka karłów nudziła się śmiertelnie, poczęli więc szukać nowych ofiar. Udali się do Hrimthursheimu, do olbrzymów, gdzie spotkali Gillinga, którego udało się im namówić na morski połów, chociaż olbrzym nie potrafił pływać. Będąc na środku morza, na łódce, Fjalar i Galar przebili jej dno i sami uciekli, olbrzym zaś utonął. Następnie karły udały się do domu Gillinga, gdzie zastali jego żonę,Pokaż całość

Pierwsza wojna, jaka wybuchła w świecie nordyckich mitów, dotyczyła bezpośrednio bogów. Była to wojna pomiędzy dwoma rodami bogów: Asami i Wanami.

Znamy dwie wersje tego mitu:

1. jak podaje Wróżba Wölwy (Völuspa) Asowie wiele razy mordowali piękną boginię Gullweig (pochodzącą z rodu Wanów, jej imię związane jest ze złotem gull - złoto). Przebywała ona między ludźmi gdzie właśnie złotem demoralizowała ich (przede wszystkim kobiety) aby wiedli wyuzdane i pozbawione hamulców moralnych życie. Przybyła również z podobnymi ofertami do Asów, lecz ci propozycji nie przyjęli, a do tego przebili ją oszczepami, a następnie spalili. Gullweig jednak odrodziła się w ogniu jeszcze piękniejsza. Asowie jeszcze dwukrotnie powtórzyli mordy, za każdym razem powodując odrodzenie się bogini. Nie spodobało się to Wanom, którzy ujęli się za krewniaczką, co spowodowało wybuch wojny. Nie znamy jej szczegółów tutaj, ale wiadomo, że górą byli Wanowie. Młodsza Edda podaje dodatkowo, że zawarto pokój gdy wszyscy bogowie obydwu stron napluli do naczynia, a z tej przemieszanej śliny wyłonił się mędrzec Kwasir, jako znak pokoju (Kvasir, jego imię kojarzy się z naszym słowiańskim i bałtyjskim kwasem, czyli napojem alkoholowym - czy też 'słaboalkoholowym' - i kojarzy słusznie, prawdopodobnie taPokaż całość

Trochę za dużo retsiny wypiłem po pracy, ale wpis będzie.

Dzisiaj o tym, jak powstał świat.

Na początku istnienia, były tylko dwie krainy: mroźny Niflheim na północy i gorący Muspellheim na południu. Pomiędzy nimi ziała nieskończona przepaść, Ginnungagap ('ziejąca przepaść').

TakPokaż całość

Skąd u wikingów brała się taka waleczność na polach bitew? Między innymi dzięki przeświadczeniu, że gdy wojownik zginie w walce, zostaje jednym z einherjerów (einherhar 'pojedynkujący się'). A przynajmniej powinien nim zostać, ponieważ nadal zależało to od kaprysu Odyna, który wybierał einherjerów. Według innej wersji, einerjerów wybierały walkyrie.

Po śmierci, wojownik, który stał się einherjerem, trafiał albo do Walhalli pod komendę Odyna, albo do Sessrumniru, pałacu bogini Freyji, i tam znajdował się pod jej komendą. Być może, że każdy z bogów otrzymywał swój przydział einherjerów, ale raczej w małych ilościach, zdecydowanie mniejszych niż te podlegające Odynowi i Freyji.

Nie wiadomo co robili w Sessrumnirze, ale w Walhalli musieli podporządkować się ściśle określonemu schematowi dnia. O poranku, po śniadaniu, przebierali się do walki, sięgali po broń i dobierali się w pary, po czym toczyli pojedynek na śmierć i życie. Polegli powracali do 'życia' po tych pojedynkach, aby wszyscy mogli, razem z Odynem, zasiąść do uczty, w której jedli mięso dzika Andhrimnira i pili miód na bazie mleka kozy Heidrun.Pokaż całość

Jednym z najbardziej znanych terminów w mitologii nordyjskiej jest Yggdrasil. W dosłownym tłumaczeniu jest to 'koń Ygga', gdzie Ygg to jeden z przydomków Odyna i znaczy tyle, co 'straszliwy'. Oczywiście Yggdrasil nie jest koniem a drzewem, dokładnie jesionem, świętym, największym i najpiękniejszych.

W jedno obrębie leżą wszystkie krainy, na które składa się mityczny świat Skandynawów: pod koroną znajduje się siedziba bogów Asów - Asgard, pod nim zaś kraina alfów czyli Alfheim, oraz kraina innych bogów, Wanów - Wanaheim. Wokół pnia leżą: Midgard zamieszkany przez ludzi, Jotunheim i Muspelheim zamieszkane przez olbrzymy. U korzeni zlokalizowane są: Svartalfheim/Niðavellir gdzie mieszkają svartalfy czy też krasnoludowie, Niflheim będący krainą lodu i młgy, a w nim zlokalizowany jest jeszcze Helheim, kraina zmarłych.

Na Yggdrasilu mieszkało bezpośrednio kilka stworzeń. W gałęziach mieszkał nieznany z nazwy orzeł, pomiędzy którego oczyma siedział jastrząb lub sokół zwany Wedrefölnirem (Veðrfölnir, czyli 'wyliniały od złej pogody, heh). Wymieniali oni obelgi z potwornym wężem Nidhoggiem (Níðhöggr 'kąsający lęk'), który bez przerwy podgryzał korzenie Yggdrasilu, co dla drzewa było szkodliwe. Z korony do korzeni było daleko, dlatego posłańcem tych obelg była wiewiórka, Ratatosk ('gryzący' lub 'wiercący ząb'), śmigająca po pniu w górę i w dół. W koronie żyły również cztery jelenie, jedzący jego liście: Dain ('martwy'), Dwalin, Duneyr ('zwlekający') i Dyrathror (nie są znane znaczenia imionPokaż całość

Dawni Skandynawowie też lubili kozy :) (bez skojarzeń, chociaż...). Jedna z nich była szczególnie ważna, a jest to Heidrun (Heiðrún). Żyła sobie ona na dachu Walhalli i jadła igły jednego z drzew rosnących nieopodal (inna wersja, na szczycie Yggdrasila). Ona dostarczała (po wydojeniu) wysokoprocentowego napitku, który pili Einherjarowie, czyli zmarli w boju wojownicy, przygotowujący się do ostatecznej bitwy.

No właśnie co 'chociaż'? Heidrun podobno prowadziła bardzo bogate życie seksualne, aPokaż całość

Według dawnych Skandynawów, ludzie powstali... z drewna. Znamy ich imiona, są to Ask i Embla, a także gatunki drzew, z których powstali. Ask to jesion, natomiast Embla to wiąz lub łoza (wierzba szara), nie jest to niestety jasne do końca.

Istnieją dwie wersje, opisujące powstanie pierwszych ludzi.

Według Wieszczby Wölwy (Völuspa), wchodzącej w skład Eddy Poetyckiej, trójka bogów: Odyn, Hönir i Lodur znaleźli na brzegu morza dwa kawałki wspomnianych drzew. Odyn dał im oddech, Hönir duszę, natomiast LodurPokaż całość

Mam pewną wiedzę, jak również literaturę, dotyczące wierzeń oraz kultury wczesnośredniowiecznych mieszkańców Skandynawii. Rozpoczynam więc nowy tag, postaram się od czasu do czasu coś wrzucić tutaj, a dotyczące mitologii wikingów, ale nie tylko.Tak trochę w ramach #gruparatowaniapoziomu jeśli można.

Hasła będą różne, krótsze i dłuższe, bez jakiegoś konkretnego klucza ich umieszczania, ot co mi wpadnie do głowy, to opiszę.

Na początku opowiem o Rigu. Jest to bohater poematu Pieśni o Rigu (Rígsþula), w którym opisuje się go jako Wszechwiedzącego i potężnego Asa. Nie podano jego innego imienia (a trzeba wspomnieć, że wielu bohaterów wikińskich mitów imion oraz przydomków posiadało wiele), lecz musiał być jednym z bogów z Asgardu, gdzie interpretuje się go jako Heimdalla lubPokaż całość