Zawodowy kosmolog - AMA
Czołem wykopowicze. Ostatnio na wykopie coraz częściej pojawiają się znaleziska dotyczące
kosmologii i astrofizyki. Sfer, którymi na co dzień zajmuje się zawodowo. Zauważyłem przy okazji,
że przy tych tematach wielu wykopowiczom towarzyszy wiele wątpliwości.
Niestety kiedy od kilkunastu lat systematycznie eliminuje się z programu nauczania fizyki
elementy astronomii a żadna telewizja nadająca programy w Polsce (ani publiczna ani prywatne)
nie nadaje żadnych programów edukacyjnych na ten temat. Dlatego i trudno się dziwić, że
z wiedzą kosmologiczną u Nas kiepsko.
Jest to bardzo smutne. Kosmologia to dziedzina współczesnej fizyki/astrofizyki (w zasadzie wyrasta już na
samodzielną naukę empiryczną), która przeżywa najdynamiczniejszy rozwój i wzrost
w czasie ostatnich 20-30 lat. Ilość i jakość dostępnych nam obserwacji astronomicznych
wzrosła tak bardzo, że i nasza wiedza o Wszechświecie, w którym przyszło nam żyć jest już całkiem spora.
Pracuję obecnie jako adiunkt w Instytucie Kosmologii Obliczeniowej na Uniwersytecie w Durham w Wielkiej Brytanii
oraz w ICMie na Uniwersytecie Warszawskim.
Mam nadzieję, że w miarę moich skromnych możliwości uda mi się odpowiedzieć na Wasze pytania.
Zapraszam do AMA. :)
Kilka podstaw na początek:
Standardowy model kosmologiczny to model tzw.
Lambda-CDM
Wdg tego modelu materia widzialna, z której zrobione są nasze ciała, gwiazdy i mgławice stanowi zaledwie
około 4% całej energetycznej zawartości Wszechświata:
Model ten zakłada, że Wszechświat powstał około 13.6 mld lat temu w tzw. Wielkim Wybuchu. Od tego czasu
nieustannie się rozszerza (trwa tzw. ucieczka galaktyk). Jakieś 4-5 mld lat temu zaś "władzę" nad globalna ewolucją
Wszechświata przejął tajemniczy składnik, który obecnie w nim dominuje (około 73% całej energii Wszechświata)
nazywany ciemną energią bądź stałą kosmologiczną Einsteina (Lambda). Właściwości ciemnej energii powodują,
że Wszechświat rozszerza się coraz szybciej.
Ja osobiście specjalizuje się w badaniach powstawania wielkoskalowej struktury Wszechświata, tj. struktur
w jakie w skalach milionów i dziesiątek milionów lat św. układa się materia barionowa i ciemna oraz galaktyki.
Ta struktura nosi znamiona regularnej sieci w której występują węzły (gromady galaktyk), włókna, ściany i cienkie
płachty oraz mroczne wielkie obszary pozbawione galaktyk - tzw. kosmiczne pustki. Ja badam czułość tej.
Kosmicznej Sieci i różnych jej własności na zmieniający się podstawowy model kosmologiczny. Tj. zmieniam
zawartość ciemnej materii i ciemnej energii jak również charakter fizyczny ciemnej energii i w symulacjach
komputerowych sprawdzam jaka w takich warunkach powstaje struktura.
Kosmiczna Sieć widziana w wyniku symulacji millenium:
![](https://www.wykop.pl/cdn/c0834752/11rkv8r_kog0idys4Xlii9OVZ47alGagjRtNcruo,wat600.jpg?author=rycerz_ktory_mowi_ni&auth=74029a716296a4587f7c7b11c2aa4d66)
Komentarze (477)
najlepsze
Czy cała materia Wszechświata jest zatem rozłożona na granicy sfery (jak np. skorupa Ziemska, czy skórzane poszycie piłki), a
2. Czy jesteśmy ściągani przez wielki atraktor, czy ściąga on tylko gromady bliżej niego?
3. Gdzie w Polsce można pójść (zapłacić być może) i popatrzeć przez dobry teleskop na Saturna np?
4. Czym się kierować podczas kupna amatorskiego teleskopu?
Ad 1. Raczej nigdy bowiem okolice obiektu w Strzelcu (Sagitasrius A*), gdzie znajduje się nasza domowa supermasywna czarna dziura są przesłonięte przez duże ilości gazu i pyłu. Są jednak zdjęcia tego obszaru w pasmach rentgenowskim (Z sondy Chandra) i dalekiej podczerwieni.
Ciasna orbita gwiazdy dookoła czarnej dziury w Strzelcu
Trochę więcej informacji na ten temat (po ang.) razem z ciekawymi zdjęciami z Chandry
Ad 2.My również podlegamy kolektywnemu ruchowi galaktyk
Co do prędkości światła. To musimy zawsze sprecyzować, prędkość światła w próżni jest stała. Światło propagując się w różnych ośrodkach (jak ciecze i gazy) zwalnia. Stąd z resztą wynika prawo załamania i odbicia
Rozszerzanie się wszechświata jest "siłą napędową" czasu. Dopóki się rozszerza czas płynie do przodu, gdy z powodu wystarczającej ilości czarnej materii(?) wszechświat zacznie się kurczyć czas zacznie się cofać aż do punktu 0, gdzie wszystko będzie małą kulką skoncentrowanej materii i ponownie nastąpi wielki wybuch. I tak w nieskończoność.
fotony - bozony oddziaływania elektromagnetycznego
bozony W+ W- i Z0 - przenoszące oddziaływania słabe jądrowe
gluony - bozony silnych oddziaływań jądrowych
oraz
grawitony - hipotetyczne bozony oddziaływania grawitacyjnego.
Na poziomie klasycznym napotykamy tu na problemy definicyjne. Możemy przyjąć, że przyciąganie to taka sytuacja gdy między dwoma ciałami pojawia się
@baphomet:
Daleko od czego? Promieniowanie Tła przenika cały Wszechświat bo powstało (zostało) wyemitowane we wszystkich obszarach Wszechświata w podobnym czasie. To promieniowanie, które my obserwujemy powstało w obszarze oddalonym obecnie od nas o te 13 mld lat świetlnych, gdzieś indziej w odległym Wszechświecie jest inny obserwator, który obserwuje promieniowanie wyemitowane z obszarów, w których jesteśmy obecnie my. Ważne by zrozumieć, że Wszechświat nie powstał w już istniejącej pustej przestrzeni.
Są oni łowcami jednego z najwspanialszych rozbłysków gamma zarejestrowanych przez ludzkość:
http://pl.wikipedia.org/wiki/GRB_080319B
Mój kumpel jest członkiem tego zespołu (Marcin S.).