Knurów w 1941 roku z ujęcia Wehrmachtu
W 1941 roku żołnierz Wehrmachtu nakręcił kilkuminutowy film z pobytu w Knurowie. 80 lat później odnaleźliśmy taśmę w niemieckim archiwum. II wojna światowa trwa w najlepsze. Knurowska kopalnia przechodzi na własność górnośląskiego Zarządu Kopalń Zakładów Rzeszy "Hermann Goering",
soadfan z- #
- #
- #
- #
- #
- #
- 3
- Odpowiedz
Komentarze (3)
najlepsze
II wojna światowa trwa w najlepsze. Knurowska kopalnia przechodzi na własność górnośląskiego Zarządu Kopalń Zakładów Rzeszy "Hermann Goering", który docelowo planuje zwiększyć wydobycie do nawet 10 tys. ton węgla na dobę. Z tego powodu konieczna jest nie tylko rozbudowa dworca kolejowego, ale też, w związku ze zwiększeniem zatrudnienia, budowa nowych mieszkań. Przewidziano je m.in. przy Ludendorffstrasse (dzisiejsza ul. Wilsona) i placu Redena (obecnie ul. Puszkina).
Głównej ulicy Knurowa patronuje Adolf Hitler. Na stojącym przy niej rathausie umieszczono napis "Gemeinnutz vor Eigennutz" (Dobro wspólne przed interesem własnym) i godło III Rzeszy. W budynku swą siedzię ma niemiecka policja - postrach miejscowych.
Od pół roku przy Adolf Hitler Strasse działa też kino, jednak nie pod starym szyldem "Wanda", tylko jako "Casino-Lichtspiele". Prowadzi je Franz Konopka, który reklamuje repertuar na łamach dziennika "Der Oberschlesische Wanderer". Nie brak w nim pensjonarskich melodramatów i filmów z gatunku "Kinder-Kirche-Kuche" (Dzieci - Kościół - Kuchnia).
Kiedy wybuchła wojna, lekarza naczelnego szpitala Spółki Brackiej, doktora Floriana Ogana, przeniesiono służbowo do Chorzowa. Nie pracował tam długo - zwolniono go za odmowę podpisania volkslisty. Musiał też wynieść się z willi przy szpitalu i zamieszkać z żoną na drugim piętrze kamienicy należącej do właściciela rozlewni piwa, Silvestra Stoppy. Teraz całym światem Oganów jest kilkumiesięczna córeczka Marysia.
Tymczasem w szpitalu Spółki Brackiej stacjonują żołnierze Wehrmachtu. Jeden z nich sięga po kamerę i zaczyna kręcić film...
Kamera, akcja!
Pierwsze ujęcie wygląda na próbę. Operator najpierw kręci balkon z drugiego piętra prawego skrzydła szpitala. Umożliwiają mu to niezabudowane jeszcze podcienia. Po kilku sekundach kieruje obiektyw na trzech kompanów. Stojącemu w środku poświęca więcej uwagi. Cięcie.
Kamera rejestruje dym ze szpitalnego komina. Szybki najazd na prawe skrzydło szpitala i przenosimy się do sali szkoleniowej (Lehrsaal A), gdzie żołnierze siedzą ubrani w maski przeciwgazowe. Cięcie.
Żołnierze opuszczają szpital tylnym wyjściem. Jeden rzuca śnieżką, drugi robi zdjęcia. Reszta idzie do wozowni, zakłada maski przeciwgazowe. Na kolejnych ujęciach instruktor pochyla się nad ziemią i wskazuje palcem na leżące przedmioty, w tym kilka par butów. Nie wiadomo, czy przysypane są śniegiem, czy białym proszkiem. Dalej kamera pokazuje żołnierza w gumowych rękawicach, który rozprowadza na wydzielonym skrawku ziemi biały proszek. Unosi się dym. Cięcie.
Żołnierze stoją na przepuście i przyglądają się przepływającej
80 lat później
Taśmę, będącą pamiątką ze szkolenia w Knurowie, odnajduję w archiwum Agentur Karl Höffkes. Gromadzi ono prywatne, amatorskie nagrania filmowe z lat 1914-1946. W odróżnieniu od oficjalnych kronik i filmów propagandowych, zbiory AKH Archiv przedstawiają zapis codziennego życia, bez pudrowania rzeczywistości. Dzięki temu od kulis możemy poznać zbrodniczy system III Rzeszy.
Niespełna pięciominutowy film, nakręcony w 1941 roku, to wstrząsający dokument czasów wojny. Odkrywa przed nami Knurów, jaki znamy z opowieści i nielicznych fotografii.
To obecnie najstarszy obraz Knurowa utrwalony na taśmie filmowej, jaki zachował się do dziś. Rok młodszy jest film dokumentalny wytwórni Eros-Film GmbH o kopalni Knurów.