Norwegowie, żyjący przez wieki w otoczeniu przyrody,
do perfekcji opanowali sztukę umiejętnego „obchodzenia się” z nią.
Mocno zakorzenione poczucie jedności z naturą z jednej strony powoduje
respekt, posłuch wobec jej siły, z drugiej nakazuje czerpać z dóbr
jakie oferuje w miarę możliwości.
<p>Obfitość bogactw naturalnych, jakie kryje dno morskie u norweskich
wybrzeży szelfu kontynentalnego – roczna sprzedaż ropy naftowej i gazu
ziemnego osiąga wartość 55 miliardów euro, ma w pewnym stopniu wpływ na
narodową dumę mieszkańców. Norwegowie są dumni z naturalnego piękna
swojego kraju, także z faktu, że przy tak trudnych warunkach (zaledwie
3% powierzchni nadaje się pod uprawę), udało im się zagospodarować
ziemię na której żyją.</p>
Norwegowie a natura
<p>Chociaż większość Norwegów mieszka w domach jednorodzinnych lub
dużych mieszkaniach, wyposażonych we wszelkie nowoczesne sprzęty
elektroniczne, wielką wagę przywiązują do życia prostego, blisko natury.
Największy norweski filozof Arne Næss, większość czasu spędza w
odosobnionej od cywilizacji chatce w górach. Nie jest to przypadek
odosobniony. Ideałem dla Norwegów jest spędzanie
urlopów w rodzinnych daczach, najlepiej zaszytych w głuszy, w otoczeniu
dzikich norweskich krajobrazów. Typowa norweska chata zbudowana jest z
drewnianych bali, składa się najczęściej z pokoju dziennego, sypialni,
toalety znajdującej się na zewnątrz i malutkiej kuchni. Chaty opalane są
drewnem, światło zapewniają lampki oliwne i świeczki.<br /><br />Spacer, to
dla Norwegów nie tyle zwykła piesza wędrówka, co sposób na wyjście z
domu, oderwanie się do cywilizacji i odnalezienie samego siebie. Im
mniej spotkanych ludzi po drodze, tym oczywiście lepiej. Umiłowanie
natury ma w Norwegii dwojaki wydźwięk. Z jednej strony, to niemal wymiar
polityczny, przyroda jest bowiem narodowym symbolem państwa. Z drugiej,
niesie ze sobą pierwiastek religijny. Oficjalną religią w Norwegii
jest luteranizm, jednak silnie zakorzenionego oddania naturze ,
nie da się wyplenić, dlatego kościół postanowił wchłonąć przyrodę jako
jeden z nierozerwalnych elementów wiary. Duchowni, zalecają więc
medytację na wolnym powietrzu, a przeglądając okładki chrześcijańskich
książek publikowanych w Norwegii, nieraz natkniemy się na obrazy
zaczerpnięte ze świata przyrody. Kościół zrozumiał, że dla silnej
norweskiej filozofii, natura i kultura są ze sobą nierozerwalnie
złączone.</p>
Polityka – ochrona środowiska – międzynarodowe działania
<p>Norwegia jest stale narażona na skażenie pochodzące z działalności
innych krajów, które przez prądy oceaniczne i wiatry, przenoszone jest
na jej terytorium. Dlatego właśnie, by zapobiec kwaśnym deszczom, czy
trwałemu zanieczyszczeniu organicznemu, potrzeba wysiłku nie tylko z
norweskiej strony. Sukces zależy tutaj od współpracy międzynarodowej
prowadzonej w tej dziedzinie. Współpraca jest także szansą na
wyeliminowanie zagrożeń środowiskowych nękających rejony
północno-zachodniej Rosji, możliwością rozwiązania globalnych problemów
środowiskowych jak chociażby zmiany klimatyczne, zmniejszona
różnorodność biologiczna i przedostawanie się do środowiska
niebezpiecznych związków chemicznych. Norwegia najsilniej dąży do
zawiązania współpracy międzynarodowej w tym temacie, za wszelką cenę
chce zachęcić inne kraje do działania.<br /><br />I. Norweskie
pomysły a klimat<br />Jako że Norwegia sama nadała sobie
zobowiązujące miano międzynarodowego lidera w zakresie ochrony
środowiska, polityka przez nią prowadzona obejmuje szereg działań
mających na celu uzyskanie ambitnego międzynarodowego porozumienia w
sprawie zmian klimatycznych. Norwegia określiła dokładnie swoje
stanowisko i cele które chce osiągnąć:<br /><br />• Ustalenie konkretnych
rozwiązań w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, w
konsekwencji ograniczenie wzrostu średniej temperatury na świecie o nie
więcej niż dwa stopnie Celsjusza powyżej poziomu sprzed ery
przemysłowej. By to osiągnąć trzeba zredukować poziom emisji globalnej o
85% nie później niż do 2050 roku. Norwegia we własnym zakresie chce
zmniejszyć globalną emisję gazów cieplarnianych o 30%, liczy że uda się
to zrobić do 2020 roku.<br /><br />• Nowe formy finansowania, zakładające
licytację emisji gazów, jako potencjalne źródło dochodów. W ramach
nowego porozumienia klimatycznego, niektóre z uprawnień do emisji
sprzedawano by w drodze międzynarodowej licytacji, co mogłoby stanowić
pokrycie potrzeb finansowych wynikających z nowego porozumienia.<br /><br />•
Projekt utworzenia globalnego mechanizmu REDD, celem
którego jest ograniczenie emisji w wylesiania i degradacji lasów w
krajach rozwijających. Porozumienie międzynarodowe które Norwegia chce w
tej kwestii osiągnąć, ma motywować dane kraje do podjęcia odpowiednich
działań.<br /><br />• Norwegia pragnie, aby ograniczona została emisja gazów
pochodzących transportu morskiego i lotniczego, które rocznie
wypuszczają do atmosfery około 1.35 mld ton CO2. Niepokojące dane mówią o
wzroście emisji z tych sektorów gospodarki nawet o 50% w stosunku do
1997roku.<br /><br />• Światowe zasoby paliw kopalnych, w tym także węgla,
eksploatowane będą przez człowieka jeszcze przez wiele dziesięcioleci,
dlatego Norwegia forsuje na arenie międzynarodowej ideę przejście na
gospodarkę niskowęglową. Proponuje system zachęt i motywacji do
rozpowszechnienia tego pomysłu – choć wymaga znacznych inwestycji w
badania i rozwój nowych technologii – także wprowadzenia odnawialnych
źródeł energii i poprawy efektywności energetycznej.<br /><br />• Arktyka i
Antarktyda, są rejonami które Norwegia pragnie objąć monitoringiem i
obserwacją, by zdobytą w ten sposób wiedzę dotyczącą zmian klimatycznych
wykorzystać do usprawnienia procesu decyzyjnego dotyczącego tego
zagadnienia w sferze globalnej.<br /><br />II. Norwegia jest
szczególnie narażona na zanieczyszczenie ze strony subwencji
chemicznych. W dzisiejszych czasach subwencje te stanowią nierozłączny
składnik wszystkich produktów i procesów produkcyjnych, co jest efektem
gwałtownego wzrostu ich zużycia na przełomie ostatnich 50 lat. Norwegia
świadoma zagrożenia, dąży do zainicjowania poważnych działań w
skali globalnej. Pocieszające, że w ciągu ostatnich lat zaostrzyły się
znacznie międzynarodowe przepisy dotyczące subwencji chemicznych, w
trakcie opracowań jest także globalna strategia zajmująca się na szeroką
skalę zagrożeniami środowiskowymi, związanymi z niebezpiecznymi
subwencjami chemicznymi. Strategia cieszy się szerokim poparciem wśród
zainteresowanych.<br /><br />III. Różnorodność biologiczna<br />W
zgodzie z ustaleniami Światowej Konferencji ds. Zrównoważonego Rozwoju,
która odbyła się w roku 1992 w Rio de Janeiro, Norwegia objęła opiekę
nad Konwencją ONZ ds. Różnorodności Biologicznej (CBD), która zleciła
między innymi przeprowadzenie Milenijnej Oceny Ekosystemów –
największego z kiedykolwiek przeprowadzonych badań ekosystemów całego
świata. W ramach Nordyckiej Rady Ministrów, Norwegia wzięła na siebie
szczególną rolę kontynuowania związanych z ową oceną prac poprzez
promowanie międzynarodowej współpracy oraz określanie polityki
współpracy ds. rozwoju. Wielką wagę przykłada się również do włączania
celów i programów roboczych CBD i postanowień
Kartageńskiego Protokołu ds. Bezpieczeństwa Biologicznego, do działań
prowadzonych na skalę krajową. Cel przyjęty podczas Światowego Szczytu
ds. Zrównoważonego Rozwoju, który odbył się w Johannesburgu w roku 2002,
zakładający znaczne ograniczenie obecnego tempa utraty różnorodności
biologicznej do roku 2010, zostanie osiągnięty dzięki współpracy
pomiędzy wszystkimi zaangażowanymi w proces sektorami społeczeństwa.<br /><br />IV.
Unia Europejska wprowadziła w ciągu 30 lat kompleksową
politykę środowiskową. Główne założenie określa zanieczyszczenie
środowiska jako zjawisko nie znające granic. Zauważono także, że w
zwalczaniu wspólnych problemów środowiskowych dotyczących różnych
dziedzin, potrzebne są międzynarodowe regulacje.<br />Umowa EOG (
Europejski Obszar Gospodarczy), nakreśla szeroko zakrojoną współpracę
dziedzinie środowiska. Umowa obejmuje szeroki zakres zainteresowania,
jak subwencje chemiczne, powietrze, odpady i woda. Nie odnosi się
natomiast do kwestii związanych z zarządzaniem zasobami naturalnymi oraz
zachowaniem dziedzictwa kulturowego. Powołując się na jej
postanowienia, Norwegia zobowiązana jest do spełnienia większości
przepisów środowiskowych wydanych przez EOG.<br /><br />V. Norwegia
wszelkimi sposobami dąży do wzmocnienia międzynarodowej
współpracy środowiskowej. Jednym ze sposobów jest wspieranie UNEP –
Programu Środowiskowego ONZ. Kluczowe dla norweskiej polityki sprawy to:<br />•
Wzmocnienie naukowych możliwości UNEP, tak by ułatwić i
polepszyć organizacji ocenę wpływu problemów środowiskowych na różne
obszary<br />• Zapewnienie krajom rozwijającym się dostępu do nowoczesnych
technologii<br />• Dążenie do zapewnienia państwom członkowskim większego
wpływu na podejmowane decyzję, idea stworzenia powszechnego członkostwa
w Komitecie Stałych Przedstawicieli UNEP<br />• Zwiększenie funduszy
potrzebnych na rozwój działalności UNEP<br /><br />VI. Celem
norweskiej polityki na rzecz rozwoju jest promowanie dobrego
zarządzania środowiskiem globalnym i różnorodnością biologiczną,
podejmowane działania mają poprawić stan środowiska w partnerskich
krajach i zapobiec jego degradacji w skali globalnej. Priorytetowe
zagadnienia to między innymi redukcja zanieczyszczeń , ochrona
dziedzictwa kulturowego i zrównoważone wykorzystywanie różnorodności
biologicznej. Norweski Ministerstwo Środowiska, podpisało umowy
środowiskowe z podobnymi instytucjami w Indonezji i Chinach.<br /><br />• W
Indonezji, jednym z najbardziej zróżnicowanych biologicznie państw
świata, kluczowe dla kształtowania globalnego klimatu są ogromne połacie
lasów deszczowych. Kraj nie radzi sobie z wdrażaniem odpowiednich
programów zarządzania zasobami naturalnymi, dlatego współpraca z
Norwegią, ma pomóc w stworzeniu powszechnie akceptowanych strategii.<br /><br />•
Międzynarodowa współpraca z Chinami sięga lat 1995-96. Główną kwestią
jest zainicjowanie dialogu dotyczącego kluczowych wyzwań dla polityki
środowiskowej, a także „dopilnowanie” by Chiny wypełniały swoje
międzynarodowe zobowiązania. Przyszłość to przede wszystkim klimat,
przemieszczanie się niebezpiecznych dla środowiska substancji,
różnorodność biologiczna oraz zanieczyszczenie wody i powietrza. Ważnym
elementem współpracy jest zaangażowanie chińskich instytucji w kwestie
ochrony środowiska, a także promocja norweskich technologii w tym
zakresie. W Pekinie, z tej racji powstało nawet specjalne stanowisko
doradcy do spraw środowiskowych, którego rolą jest czuwanie nad
prawidłowym przebiegiem norwesko – chińskiej współpracy środowiskowej.</p>
<p> </p>
<p><br />Królestwo Norwegii to jeden z mniej zaludnionych krajów Europy.
Liczba ludności to około 4.8 mln, przy czym sama stolica, Oslo skupia
milion. Gęstość zaludnienia wynosi zaledwie 14 osób na km². Po drugim
„:nie” dla wejścia do Unii Europejskiej w 1994r., niektórzy uznali tą
małą społeczność za naród odmienny i izolujący się. Ekstremalna pogoda i
różnorodność krajobrazu wśród której Norwegom przyszło żyć,
ukształtowało ich kulturę, podejście do natury, która jest nieodłącznym
elementem warunkującym ich życie i sposób postrzegania świata. „Rzekoma
izolacja”, nie przeszkadza Norwegii w byciu aktywną na płaszczyźnie
międzynarodowych działaniach, dotyczących ochrony środowiska. Podejmuje
współpracę z państwami Unii Europejskiej i z ONZ oraz
na wszystkich tych obszarach, gdzie rozwiązanie problemów środowiskowych
wymaga interwencji i innowacyjnych rozwiązań. Norwegia rozumie jak
bardzo przyroda jest nam potrzebna, ale także jak bardzo my jesteśmy
potrzebni przyrodzie.<br /><br />Magdalena Ślósarz<br />Źródło: mojeopinie.pl</p>