W sobotę i w niedzielę 12 i 13 lipca 1997 roku woda zalała Wrocław. Po obliczeniu rozmiarów powodzi z 1903 roku Niemcy wybudowali dwa okalające miasto kanały przygotowane na przyjęcie 2100 m3 wody na sekundę. W 1997 Odra niosła w każdej sekundzie 3200 m3 wody. Dzięki poświęceniu mieszkańców uratowane zostały: Ostrów Tumski, Rynek, Sępolno, Biskupin, Karłowice.
"Brama powodzi" Autor: Waclaw Grabkowski Jestem wrocławianinem i chciałbym się z Wami podzielić refleksjami z powodzi, którą przeżyłem z rodziną (żona i troje dzieci). Może dzięki temu dowiemy się więcej o zmiennej postaci naszego świata.
Rano, gdy deszcz ustał ujrzałem podwójną tęczę sięgającą prawym końcem łuku Brochowa, a lewym Biskupina. Była otwartą bramą, przez którą powódź szła ku miastu. Czekaliśmy na wielką falę.
12 lipca
4 rano - Fala przerwała wał przeciwpowodziowy w Kotowicach, woda zalała wioskę (3 m wody). Zaczyna się batalia o Ostrów Tumski i Rynek. Tam ciagle trwa praca ochotników.
10:30 - Siechnice zalane w ciągu 20 minut, woda sięga 2 m.
11:00 - Radwanice - woda sięga pierwszego piętra. Ewakuacja Księża Małego, powódź podchodzi pod wały przy ul. Traugutta. W Trestnie 714 cm wody.
12:00 - Kozanów - woda sięga osiedla, zalewa samochody
Z mojego okna widzę:
17:20 - Dużą grupę ludzi u zbiegu ulic Krakowskiej i Kościuszki - przyglądają się wzbierającej wodzie napływającej z rzeki Oławy. Policja nawołuje o ewakuację samochodów. Pierwsza woda na ulicy, mały strumyczek płynący w stronę naszego domu. Moją uwagę przyciągnęła kobieta, która próbowała patykiem przetkać kratę kanału ściekowego. Uciekła stamtąd, gdyż woda także weszła w kanały i wybiła z dużą siłą.
17:40 - Woda dociera do baru "Janosik". Zdziwiony mężczyzna stoi ze szklanką piwa i przygląda sie maślanymi oczami wzbierającej wodzie. Wchodzi na schodek, bo płynie na niego kubeł z napisem ,,Trans-Formers". Wyciąga ten kubeł i znika za drzwiami baru.
19:20 - Kom Paryskiej przemieniła się w rwącą rzekę.
Na skrzyżowaniu grzywiasty nurt obala ludzi. Od strony ulicy Traugutta nadjeżdża wywrotka i kipruje ziemię. Domyślam się, że nie dotarła do ludzi układających worki na wale przy rzece Oławie. Słychać szum podnośnika hydraulicznego. Podniósł się kiper, lecz tylna klapa nie otworzyła się. Z szoferki wyskoczył młody mężczyzna i brnąc w wodzie dotarł do tyłu wywrotki. Uderzył młotkiem w zaczep i klapa trzasnęła z hukiem. Mężczyzna odskoczył, wypuszczając młotek z ręki. Ziemia zsunęła się z chrzęstem po blaszanej ładowni i chlupnęła w wodę. Nie czekając na kolegę, kierowca dodał gazu i pognał przed siebie. Człowiek z wywrotki wszedł na górkę i usiadł ciężko dysząc. Taka wysepka na środku rwącej ulicą rzeki, to dobry punkt przerzutowy I niebawem wysepka przydaje się, bo mężczyzna przeprowadza tamtędy wyczerpanego chłopca i oddaje go w ręce ludzi, mieszkających pod numerem 24. Do skrzyżowania zbliżają się dwie dziewczyny. Trzymając się krat sklepów powoli docierają do miejsca, gdzie nurt jest bardzo silny. Gdy doświadczają jego mocy, krzyczą i natychmiast zawracają. Ratuje je mężczyzna z wysepki. Opodal woda niesie plamy oleju. Pojawiają się następne niefrasobliwe dziewczyny, lecz ostrzeżone o mocnym nurcie, zawisają, uczepione krat sklepu motoryzacyjnego. Dowiadujemy się, że sąsiad z parteru ewakuuje się na pierwsze piętro. Nad domami lata śmigłowiec. Rąbie uparcie powietrze, rozrzucając naokoło trwogę. Pod znakiem drogowym stoi mężczyzna po pas w wodzie, z puszką piwa w ręku i "komórką" próbuje się z kimś połączyć.
20:00 - Na wodzie pojawia się ponton i dwaj ratownicy zdejmują z krat sklepu motoryzacyjnego przestraszone dziewczyny. Rusza, niesiona prądem, skoda, zaparkowana przy ulicy i uderza w słupek. Przedziera się do niej właściciel i uwiązuje do okienka piwnicznego.
20:30 - Nasz samochód, stojący na wewnętrznym podwórku jest pod wodą.
20:45 - Ratownicy, tym razem na łodzi, próbują wciągnąć ,,na pokład" dwie kobiety, stojące w wodzie naprzeciwko rzędu topól. Ze szczupłą się udało, lecz drugą, tęższą, porywa nurt i znosi (rozpaczliwie krzyczącą) w głąb ulicy Komuny Paryskiej. Ruszają za nią i zatrzymują się dopiero po przeciwnej stronie ulicy, pod nr 74. Dopływają do przerażonej kobiety, która nagle znalazła w sobie siłę, aby wgramolić się do łodzi.
21:00 - Chłopak, przyglądający się powodzi z okna swego mieszkania ratuje kota, który wypłynął z piwnicy. Robi to za pomocą szmaty, którą kładzie na wodzie. Mężczyźni z okolicznych domów przeciągają linę przez ulicę i przeprowadzają ludzi przez wodę. Udało im się przerzucić tamtędy kilkoro, lecz kosztowało ich to wiele sił. Słabe kobiety niewiele pomagały ratownikom-ochotnikom. Porzucają linę, zabiera ją woda. Dowiadujemy się z radia, że wały w Łanach nie będą wysadzone wobec zdeterminowanej postawy mieszkańców wiosek. Byłoby mniej wody we Wrocławiu. Na Prądzyńskiego pojawia się śmieciarka, (zwykła z wielką blaszaną kopułą) i przewozi ludzi na drugą stronę ulicy. Pojazd jest bardzo ruchliwy i dociera wszędzie tam, gdzie powodzianie potrzebują pomocy. W kabinie miejsca niewiele, lecz cztery osoby daje się upchać. Śmieciarka silnik ma wysoko, a rura wydechowa wystaje ponad kopułę zbiornika na śmieci, nie zalewa jej woda.
Od strony ul. Kościuszki dryfuje na materacu chłopiec. Ratownicy pytają go czy pomóc - nie - odpowiada i płynie dalej. Na skodę zalaną po dach najeżdża amfibia z reporterami i uratowanymi ludźmi miażdżąc ją. Hurkot amfibii, pełzającej i miejscami płynącej po ulicy, wprawia ludzi w przygnębienie. Z tego blaszanego pudła reporterzy kierują na mieszkańców wychylonych przez okna ślepia kamer. Śmieciarka wozi ludzi do wieczora, a na koniec wpada na ową ziemię (niewidoczną) wykiprowaną rano. Zaklinowuje się bezpowrotnie. Bohaterski kierowca, krępy czterdziestolatek, zamyka samochód i wpław pokonuje groźny nurt skrzyżowania, dopływając do kamienicy w głębi podwórka. W nocy włączają się alarmy w sklepach. Nie śpimy, jesteśmy w szoku. Patrzę przez okno w stronę ulicy Mierniczej. Tam pełza czarna amfibia, rozbrzmiewająca przygłuszonym przez wodę łoskotem stalowych gąsienic o granitową ulicę. Wcale nie są krzepiące te dźwięki. Wydaje się, że ten żelazny gad nie jest z tego świata, że jest zwiastunem większej tragedii, która dopiero w tej scenerii nadciąga. Dobrze, że pojazd znika za rogiem i tarabani się gdzieś na Mierniczej, pozostawiając fale, walące o okna wystawowe sklepów i włączając alarmy.
Rano w niedzielę 13 lipca mulista, żółtobrunatna woda sięga parapetów kamienic. Roi się od łódeczek, pontonów, nadmuchiwanych materaców i tratew skleconych z desek. Woda jest spokojna, nie rwie, tak jak wczoraj i można po niej nawet pływać wpław. Od strony ulicy Prądzyńskiego (od strony bazy PKS) płynie kierowca śmieciarki. Mocnymi ramionami rozgarnia wodę, posuwając się śmiało ku swojej maszynie. Na skrzyżowaniu z Komuny Paryskiej poddaje się nurtowi, który znosi go w głąb naszej ulicy. Tam czekają na niego ratownicy oferujący pomoc. Odmawia, ruszając wzdłuż sklepów, a oni cierpliwie go asekurują. Ów mężczyzna znieciepliwiony ich opieką krzyczy nagle: Ratujcie innych! Dociera do swojej śmieciarki i przez szyberdach wślizguje się do kabiny. Po kilku próbach uruchomienia silnika rezygnuje i opuszcza samochód. Przepływa wpław obok baru ,,Janosik", do którego właśnie dopłynął na pontonie właściciel. Szef baru próbuje otworzyć metalowe drzwi, lecz silikon (którym nasączył drzwi wczoraj) nie puszcza. Natychmiast pojawiają się przy nim ratownicy, aby sprawdzić, czy nie jest to włamanie. Decydujemy się na ewakuację. Nie ma warunków do życia w tej kamienicy pozbawionej prądu i kanalizacji. Ugotowane mięso wystawiam na okno, aby się przestudziło. Obsiadają je natychmiast roje fioletowych, dużych much. Pokarm nadaje się do wyrzucenia. Prosimy ludzi z przepływającej amfibii o zabranie nas. Pytają czy jest wśród nas ktoś chory, jeżeli nie, to nie biorą. Ewentualnie możemy dopłynąć do nich wpław. Prosimy kilka ekip ratowniczych o podrzucenie do dworca Głównego. W tej chwili jakaś kobieta z okna naprzeciwko informuje nas, że dworzec jest pod wodą i żadne pociągi nie odchodzą. Ratownicy obiecują, że przypłyną. Mijają jednak cztery godziny i nikt nas nie zabiera. Od kolejnej ekipy żądam pomocy i udaje się. Wpływają w podwórko od strony Kościuszki i zabierają nas z daszku pierwszego piętra. Mężczyźni z pontonu przedstawiają się, że są ochotnikami z Olsztyna. Mówią, że ratują ludzi już cztery dni w miejscowościach powyżej Wrocławia. Płyniemy ulicą Kościuszki w stronę Krakowskiej. Zabieramy po drodze chłopaka, który ,,wysiada" przy Więckowskiego. Dopływamy do suchego lądu przy McDonaldzie. Sucho, ciepło, normalnie. Okrężną drogą, przez wiadukt kratownicowy nad torami docieramy w okolice dworca Głównego. Pytamy taksówkarza ile by wziął za kurs do Zielenic - 36 km. Żąda 120 z ł. Rezygnujemy. Podchodzi następny taksówkarz, który podwiezie za połowę ceny.
Polecam obejrzeć - trochę zdjęć: //ujeb.pl?8VWzyK8fxP , - na jutube "Kronikę Wrocławskiej Powodzi", film produkcji Telewizji Dolnośląskiej. Część pierwsza:
Gdy woda opadła... z "Powódź" - Wydawnictwo Dolnośląskie - - - - -
W piątek rano przez Wrocław ma przejść fala kulminacyjna. Mauzoleum Dutkiewicza (warty prawie miliard PLN stadion na euro) budowany jest na terenie zalewowym...
żeby było zabawniej, to u nas sie to zaczynało, i u nas pan Pawlak z helikoptera stwierdził że on powodzi i zagrożenia nie widzi :)
Nikt mu nie wytłumaczył że górska rzeka nie zalewa miasta na wiele godzin tylko wpada z impetem, rwie i porywa wszystko robi olbrzymie zniszczenia i znika równie szybko jak przychodzi. No ale jak my byliśmy "nieprzekonujący" w swoim nieszczęściu, tak wam we Wrocławiu, Opolu i innych miastach
@GraF83: nie wiem jak to jest w małych miasteczkach górskich ale tam często są podtopienia chyba przy gwałtownych opadach, więc to tak jakby 'nic wielkiego'
@bonti: Taaa nic wielkiego? Widać, że nic nie pamiętasz. Poszukaj sobie w google jak, te 'podtopienia' wyglądały w Kotlinie Kłodzkiej w 1997 roku i przestań gadać brednie.
@Makay: Luz, po tamtejszej powodzi usprawniono meliorację miasta, więc raczej nie będzie powtórki z 1997. Szczególnie, że wtedy bez przerwy padał solidny deszcz, nie to co teraz. Pozdrawiam z pochmurnego Biskupina. :)
Jestem Wrocławianką i chociaż w 1997 miałam niecałe 9 lat,to doskonale pamiętam tamtą powódź i całkiem serio-nie chciałabym znowu przeżywać czegoś takiego. Wtedy byłam dzieciak i mi to tak bardzo nie przeszkadzało(a nawet chwilami mieliśmy frajdę,bo pierwszy raz w życiu widzieliśmy powódź i od razu na taką skalę!),mimo to pamiętam też wszystkie utrudnienia i przede wszystkim tragedię ludzi którzy nie mieli tyle szczęścia co moja rodzina(mieszkałam na 4 piętrze-teraz na parterze...) Powiem
Jasne, na Dolnym Śląsku tegoroczna powódź jest niewątpliwie mniej szkodliwa niż 13 lat temu, ale jak oglądam ruchome obrazki z Sandomierza, to wydaje mi się, że tam ktoś naprawdę zawalił sprawę (kwestia zabezpieczeń przeciwpowodziowych, etc.) i sytuacja jest naprawdę porównywalna z Wrocławiem A.D. 1997 - http://www.youtube.com/watch?v=Eha_l-ZprMY
@hubeq: Nie wiem jak w 1997 ale Sandomierz na pewno miał problem w 2001. Byłem "w okolicy" (wieś Sokolniki, gmina Gorzyce) dosłownie tuż po powodzi i przez prawie dwa tygodnie jako harcerski wolontariusz pracowałem przy rozładowywaniu i dystrybucji darów. Ciężka praca i nie dosyć, że cały dzień człowiek przewala tony żarcia i sprzętu to jeszcze musi tego potem pilnować dzień i noc żeby powodzianie nie rozkradli bez kolejki i przydziału. Pamiętam
W tym okresie także bardzo ucierpiało Kłodzko na dolnym śląsku jeśli mowa o roku 1997-98, gdzie przez pewien czas (akurat powodziowy) mieszkałem u rodziny. Na szczęście mieszkałem w okolicy mieszkaniowej na wzniesieniu miasta, a cała topografia miasta i okolicy wygląda jak dolina (stąd też nazwa dolina Kłodzka). Nieopodal starego rynku był i jest (o ile się nie mylę) na budynku wygrawerowane zwierzę (bodajże lew) na wysokości 1 - 2 piętra ok 3,5
Nie lew, a wilk. Rok-dwa po powodzi jeszcze było widać ślady wody. Natomiast we Wrocławiu do dzisiaj na niektórych kamienicach można znaleźć linie w miejscach, gdzie zatrzymała się woda.
@buja:ot to to, wilk, ale w innym właśnie muszę się z Tobą nie zgodzić, w Kłodzku bywam co rok - dwa i w 2008 były doskonale widoczne ślady po powodziowe. Swoją drogą Kłodzko ma swoje ciekawe historie, kręcono tam odcinek 4 czołgistów i czołgistki ale to taki OT ;)
Komentarze (68)
najlepsze
Nikt mu nie wytłumaczył że górska rzeka nie zalewa miasta na wiele godzin tylko wpada z impetem, rwie i porywa wszystko robi olbrzymie zniszczenia i znika równie szybko jak przychodzi. No ale jak my byliśmy "nieprzekonujący" w swoim nieszczęściu, tak wam we Wrocławiu, Opolu i innych miastach
http://img27.imageshack.us/i/powodz1997.gif/
PS: Co jest z tym nowym wykopem ? człowiek własnego postu nie może nawet usunąć.....
Doprawdy? A może w grudniu?
zaj$$iście wysoki (1997)
wysoki w ch!$ (2010)