[antros]

#1000kosci
czyli leksykon łamigłówek mechanicznych tzw. #twistypuzzles #kostkarubika

[ Nr 8 ] Fisher Cube

Jedna z pierwszych modyfikacji kształtu kostki Rubika. Stworzona w 1982 r. przez Tonego Fishera, najbardziej znanego i prawdopodobnie pierwszego modera łamigłówek mechanicznych. Jednak podobnie jak Rubik nie on sam ochrzcił swoim nazwiskiem swoje dzieło. Nazwa utarła się naturalnie w społeczności, głownie za sprawą Christopha Bandelowa, który zamówił u Tonego 50 sztuk jego modyfikacji. To że nazwa przetrwała jest swoistym ewenementem bo wśród rozmaitych łamigłówek typu twisty puzzles produkowanych masowo w zasadzie próżno szukać nazwisk w nazwach poza dwoma wspomnianymi wyżej. Czy ze względów handlowych jak w wypadku Sebestény Cube przemianowanej na zemstę Rubika czy przez oddolne przyzwyczajenia społeczności jak w wypadku Halpern-Meier-Tetrahedron nazywanej Jings czy Rob Pyraminxa występującym pod nazwą Pyraminx Duo nazwiska znikają na rzecz bardziej chwytliwych czy też budzących skojarzenia z istniejącymi łamigłówkami nazw. W wypadku kostki Fishera nie obyło się też bez problemów z utrzymaniem nazwy, która wprawdzie ze względu na autorytet Tonego pozostawała niezmienna w środowisku, jednak wiele lat później gdy kostka zaczęła być produkowana przez chińską firmę bez uznania autorstwa występowała pod inna nazwą. O dziwo jednak ta sytuacją zakończyła się szczęśliwie bo po skontaktowaniu się Tonego z wspomnianą firmą porozumieli się w kwestii wynagrodzenia i nazwy.
Kostka ta jednak warta jest uwagi nie tylko ze względu na jej pionierskość czy nazwę. Z powodu prostego ścięcia krawędzi i przyklejenia ich w innym miejscu stała się zmiennokształtna, a do tego budzi pewne problemy przy pierwszych ułożeniach bo te elementy, które wyglądają jak odpowiedniki narożników są odpowiednikami krawędzi i odwrotnie. Dodatkowo centry (elementy przytwierdzone do krzyżaka, które są centrum obrotu i także są środkiem ściany w klasycznej kostce) są dwukolorowe, a więc wymagają odpowiedniej orientacji tj. Fishger Cube jest tzw. superkością.
To że klocki krawędziowe są tu płaskie i jednokolorowe sprawia, że nie widać jak są obrócone, a przez to dochodzi do sytuacji, że kostka wydaje się ułożona poza jednym elementem w ostatniej warstwie. Sytuacja taka jest niemożliwa w klasycznej kostce Rubika. Jednak nie jest to tzw. paritty (tzw. błąd parzystości wynikający z przemieszczenia wewnętrznych elementów kostki) jak często błędnie się to określa, a właśnie "pułapka" wynikająca z złej orientacji dwóch krawędzi z których orientacja jednej jest dla nas niewidoczna.
Łamigłówka jest częścią serii "Octgonal Edges", w której Tony modyfikował subtelnie kształty klasycznej kostki i IMO to bardzo istotne dzieło dla twórców łamigłówek bo pokazuje jak bez wymyślania nowych mechanizmów, a jedynie manipulując kształtem już istniejącej kostki da się stworzyć coś tak znacząco innego i ciekawego.
Taka zamiana krawędzi z rogami stała się już klasyczną modyfikacją i tworzy się wersje fisher innych kości od 4x4 przez rozmaite cuboidy po skewba.

film gdzie Tony Fisher układa Fisher Cube

[antros]

@antros:

[antros]

pojedyncze ułożenie 14.05 s

[antros]

Nagranie z lat 90. z warsztatu Tonego z pierwszą serią jego kości