W 1920 roku armia amerykańska uznała, że ich pancerne wojska nie spełniają amerykańskich wymogów wojskowych. Powstała ustawa o Obronie Narodowej w której zdecydowano, że czołgi będą działały w ramach wojsk piechoty. Ze względu na ekonomiczne i operacyjne powody były dzielone na czołgi średnie i lekkie. Masa lekkich czołgów miała wynosić do 5 ton (chciano je przewozić ciężarówkami) i do 15 ton średnie czołgi (tyle udźwigu miały mosty wojskowe).
Prace zakładały budowę nowego czołgu lekkiego -T1 Light i średniego - T1 Medium. Skrót T1 pochodził od Test 1. Wszystkie pojazdy miały być produkcyjnie w pełni dostosowane do przemysłu amerykańskiego i niwelować wady poprzedników jakimi były awaryjność, mała prędkość i wysokie koszta produkcji. Tu warto nakreślić ówczesne wojska pancerne jakie posiadały Stany. Było to: 15 sztuk czołgu lekkiego M1918, 950 sztuk czołgu lekkiego M1917, oraz 100 sztuk czołgu ciężkiego Big Willie Mark VIII Liberty. http://www.smartage.pl/wp-content/uploads/2014/12/77-1078x516.jpg
Wszystkie te pojazdy zachowano w służbie do początku lat 30 (ostatnich pozbyto się w 1932r). Wróćmy jednak do czołgu lekkiego i lat 20. Wówczas rozpoczęto prace nad czołgiem T1 Light. Prace te trwały długo nim zrozumiano, że 5 ton to zbyt mało. Limit zwiększono do 8 ton dla czołgów lekkich w 1926 roku.
Czołg przezbrojono w tą samą armatę M1917. Było to krótko lufowe działo 37 mm M1918 ,będące amerykańską wersją francuskiej armaty z okresu I wojny światowej. Prędkość wylotowa pocisku w tej armacie sięgała 370 m / s, czyli prawie dwukrotnie mniej niż w przypadku amerykańskiej armaty 75mm z czasów II wojny światowej (stosowano taką na Shermanach. Tam prędkość wylotowa wynosiła ok 620m/s). Z armatą sprzężono karabin Browning M1919 kalibru 7,62 mm. Nie miał więc posiadać wersji żeńskiej (uzbrojoną wyłącznie w karabin) i męskiej (uzbrojonej wyłącznie w armatę) jak w przypadku starszych konstrukcji. Pancerz pojazdu wahał się od 6,4 mm do 9,5 mm, a całkowita masa prototypu wyniosła 6,8 tony. http://warspot-asset.s3.amazonaws.com/articles/pictures/000/020/323/original/t1lts09-b1763148e220680a29445c4c37bde524.jpg
T1E1 Light https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/28/Light_Tank%2C_T1E1.png W kolejnym roku (1928) powstała nowa wersja prototypu i była to jedyna wersja, która powstała aż w czterech egzemplarzach. Czołg różnił się trochę od poprzednika. Skrócono kadłub, tak aby chłodnica będąca na samym przodzie kadłuba nie wystawała po za linię trakcji (przeszkadzała ona w pokonywaniu przeszkód terenowych). Zbiorniki paliwa przesunięto na boki pojazdu zawieszając je nad gąsienicami. Dodano błotniki i reflektory. Prędkość maksymalna została zredukowana z 32 km/h do 29km/h. Ta drobna redukcja znacząco zmniejszała zużycie trakcji i zmniejszała jej awaryjność. Silnik 105 konny wymieniono na mocniejszy 110 konny. Wszystkie te zmiany zwiększyły wagę czołgu z 6,8 t do 7,5 ton. http://world-of-tanks.eu/multimedia/pliki_graficzne/world-of-tanks_eu_326.jpg
Pojazd został zaakceptowany do masowej produkcji i otrzymał nazwę M1 light. Wojsko jednak po kilku miesiącach się rozmyśliło. Rok 1928 był rokiem, gdzie za budowę własnych czołgów wzięło się naprawdę wiele państw oraz firm prywatnych. Stało się jasnym, że w przyszłej wojnie czołgi nie tylko będą walczyły przeciwko piechocie i polowym umocnieniom, ale również przeciwko innym czołgom.
Nowy prototyp powstał w 1929 roku. Pojazd posiadał grubszy pancerz przedni o 6 mm osiągając 15,9 mm. Wymieniono silnik na Cunningham V8 o mocy zwiększonej do 132 KM, dając T1E2 nieco wyższy stosunek mocy do masy niż jego poprzednicy. Zmieniono także przekładnię na tańszą i przede wszystkim lżejszą, ale odbyło się to kosztem prędkości maksymalnej, która spadła do 26 km/h. Kolejnymi zmianami było dodanie trzeciej rolki podtrzymującej gąsienice, zmniejszenie wysokości przedniej dolnej płyty, co pozwoliło zwiększyć kąt pochylenia górnego pancerza nad przedziałem silnikowym. Dzięki temu większa przestrzeń frontalnej sylwetki czołgu stanowiła silnie pochylona płyta pancerna, powodująca rykoszety. Najważniejszą zmianę jednak stanowiła nowa długolufowa armata półautomatyczna Browning 37mm. W przeciwieństwie do poprzedniczki potrafiła strzelać również pociskami przeciwpancernymi. Zwiększyła się również znacząco ilość wystrzeliwanych pocisków na minutę. Aby zwiększyć cyrkulacje powietrza dla nowej armaty, zmieniono kształt wieży. Pozbawiono jej ścięcia sklepienia od przodu, czyniąc jej kształt garnkowatym. Jej zadaszenie nie było szczelnie donitowane do wieży. Zamiast tego, przypominało za dużą pokrywkę. Tak powstała szczelina pozwalała na lepszą cyrkulację powietrza. Niestety zwiększyło to na froncie wieży powierzchnie podatną na ostrzał. http://www.modelstory.pl/wp-content/uploads/2014/02/czolg-t1e1-widok-przod.jpg http://www.modelstory.pl/wp-content/uploads/2014/02/t1-czolg-drugi-bok.jpg Wszystkie zmiany zwiększyły ciężar o 600 km dając masę 8,1 ton.
T1E3 Light https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/27/Light_Tank%2C_T1E3.png T1E2 nie był w pełni zadowalający. Była to maszyna zbyt wolna, zbyt ciężka i posiadająca zbyt wiele kompromisów. Nowy prototyp wybudowany w 1930 roku miał być próbą połączenia wszystkiego co najlepsze w T1E1 i w T1E2. W tym celu użyto jednego z czterech prototypów T1E1, zwiększono pancerz przedni do grubości jak w wersji T1E2, zaś do wieży zamontowano armatę półautomatyczną jaką posiadał T1E2. Wieże wyposażono w aktywny system wentylacji. Ponieważ posiadał silniejszy silnik T1E2 i przekładnie T1E1, dało to zarówno wyższy stosunek siły do masy, jak i większą szybkość niż poprzednia wersja T1, przy maksymalnej prędkości 35,2 km na godzinę. Konstruktorzy mogli sobie pozwolić na taką prędkość, gdyż przeprojektowali wózki jezdne czołgu. W nowym prototypie zastosowano nie tylko sprężyny do amortyzacji, ale także system hydrauliczny wzorowany na rozwiązaniach jakie dwa lata wcześniej zastosował amerykański konstruktor Walter Christie w swoim "Medium M1928 Christie", http://tanki.wanka.ru/wp-content/uploads/2013/04/Miniatyura_31.jpg oraz brytyjska firma Vickers w swoim "Vickers Mark E" http://www.tanks-encyclopedia.com/ww2/gb/Lights/Vickers-6-tons/Vickers-6tons_typeB_siam_HD.jpg Masę czołgu udało się zredukować o 400 kg osiągając 7,7 tony.
T1E3 wypadł pomyślnie w testach. W planach był kolejny prototyp, który miał na celu zoptymalizować wszystkie jego atuty, ale plany te pokrzyżował ogromny sukces eksportowy czołgu Vickers Mark E. Brytyjska maszyna posiadała zalety jakich nie posiadał T1E3. Armia amerykańska postanowiła najpierw zbadać go nim rozpocznie budowę kolejnego prototypu. Możliwość przebadania tego pojazdu zyskali dopiero w kolejnym roku. Po oględzinach uznano, że pojazd posiada dużo lepsze zawieszenie (pomimo, że zawieszenie w czołgu T1E3 było na nim wzorowane) i znacznie lepiej zaprojektowaną sylwetką oraz przedziały. I tu jest rzecz, która często jest pomijana. Firma Vickers stworzyła perfekcyjne wymiary czołgu, które to będą stosowane w większości pojazdów pancernych na całym świecie w nadchodzącej wojnie, będąc co najwyżej drobnie modyfikowanymi na potrzeby niektórych pojazdów.
T1E4 Light http://www.tankinfo.ru/Country/USA/1/light/images/T1E4.jpg W 1932 roku powstały dwa prototypy. Jednym z nich był T1E4. Pojazd powstał z romansu T1E3 i brytyjskiego Vickers'a Mk E. W stosunku do poprzednika zaszły radykalne zmiany. Zastosowano niemal identyczne zawieszenie co u brytyjczyka (zachowano drobne różnice, aby wywinąć się z konieczności płacenia licencji. Było to jednak i tak powodem pozwów sądowych). Cały przedział przeniesiono do tyłu bez większych zmian. Poszerzono go jednak o 32 cm wraz z całym czołgiem, aby móc w przyszłości zmieścić potężniejszy silnik. Ta przyszłość nastąpiła już po kilku miesiącach. Wówczas został zastąpiony udoskonalonym Cunninghamem V8 o mocy 140 KM , dając T1E4 maksymalną prędkość 32 km/h. https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/736x/23/03/9b/23039b4f6eb636bdd5214b09a6799c41--tanks-couple.jpg
Przekładnia znajdowała się w przodzie, wzorowanym na tym z Vickeresa (był wydłużony, aby zmieścić przekładnię). Czołg także powiększył załogę o radiooperatora. Pojazd otrzymał nowe uzbrojenie: półautomatyczną armatę 37 mm M1924, której prędkość wylotowa wynosiła 410 m / s. Było to mniej niż w przypadku długolufowej armaty Browning. Nie są mi znane przyczyny zmiany uzbrojenia. Pomimo zwiększenia rozmiarów kadłuba i zastosowania potężniejszego silnika masa wzrosła jedynie o 100 kg i ociągnęła 7,8 t
T1E5 Light http://img-fotki.yandex.ru/get/6422/127118368.c/0_ad416_5f4a9138_L.jpg Drugi prototyp otrzymał nowe oznaczenie E5, ale jedyną różnicą było zastosowanie przekładni różnicowej zamiast hamulcowej znanej jeszcze z czasów I wojny światowej. Pozwoliło to na niewytracanie mocy podczas skręcania. Mechanizm okazał się na tyle efektowny, że zażądano stosowania go we wszystkich kolejnych czołgach amerykańskich.
Pomimo maksymalnej prędkości 32 km /h czołg osiągnął największy stosunek mocy do masy, a ta wyniosła 9,03 KM na tonę, zapewniając przyzwoitą mobilność. Nie była to jednak mobilność jakiej oczekiwano po czołgu lekkim. W końcu późniejszy sherman miał 13 KM/t. Komisja wojskowa uznała także uzbrojenie za przestarzałe (na świecie standardem w czołgach lekkich zaczęły być armaty 37mm) zaś rozwój prac za zbyt powolny. Program zamknięto i kontynuowanie prac zlecono Rock Island Arsenal
Oprócz dwóch karabinów czołg został przezbrojony również w ciężki karabin Browning M2 kal. 12,7 mm jako uzbrojenie główne. Broń ta była w stanie przebić pancerz o grubości do 26mm, ale na dystansie 500m wartość ta spadała już do 20mm, zaś przy 1000m tylko 12mm. Karabin nadrabiał jednak szybkostrzelnością. 550 strz./min robiło wrażenie. Zdecydowano się na takie uzbrojenie ze względu na zadanie jakie miał spełniać, a więc atak oskrzydlający i wspieranie piechoty. I tu sprawa jest ciekawa, gdyż wojska kawaleryjskie robiły wszystko aby czołg zakwalifikować jako wóz bojowy. Wynikało to z nieszczęsnej ustawy o Obronie Narodowej, w której zdecydowano, że czołgi będą działały wyłącznie w ramach wojsk piechoty. Wojska kawaleryjskie do nich się nie zaliczyły. Aby mieć swój czołg musieli nazwać go wozem bojowym.
W czołgach T1 charakterystyczną cechą były zbiorniki paliwa po bokach kadłuba w specjalnych sponsorach. Rock Island Arsenal w tym miejscy utworzyły składy amunicji, zaś zbiornik z paliwem umieszczono na podłodze. Było to możliwe, gdyż wał korbowy łączący silnik z przekładnią, był bardzo wysoko usadowiony. To jednak zmusiło załoganta w wieży zająć pozycję siedzącą.
T2 combat car (zmodyfikowany) http://www.wwiivehicles.com/united-states/vehicle/light-tank/t2-light-tank/t2-light-tank-modified-01.png Czołg posiadał problemy z przekładnią, która nie radziła sobie najlepiej z wysokimi obrotami silnika lotniczego. Na początku 1934 roku postanowiono więc dokonać paru modyfikacji . Przekładnię wymieniono na nową, co pozwoliło zwiększyć do 45 km/h maksymalną prędkość. Najważniejszą zmianą jednak był układ jezdny. Ze względu na procesy z firmą Vickeres opracowano nowy układ jezdny. Był tańszy w produkcji, łatwiejszy w konserwacji i bardziej odporny na działanie błota. Maił gorsze właściwości amortyzacyjne w trudnym terenie, ale lepiej nadawał się do dużych prędkości.
T2E2 To wybudowany pod koniec 1935 roku wariant T2E1 w wersji dwu wieżowej. Czołg inspirowany był czołgiem Vickers Mk A.
M1 http://www.strijdbewijs.nl/tanks/stuart/stu00.jpg W kolejnym roku bo w 1935 opracowano prototyp "T5 combat car". Bazował on na T2E1. Po przeprowadzeniu modyfikacji układu napędowego czołg poruszał się z prędkością 72 km/h po drodze, oraz do 36 km/h w terenie. Pojazd wszedł do produkcji w 1936 jako M1 light tank. Powstało 113 pojazdów w podstawowym wariancie. Czołg dał początek takim pojazdom jak liczne rodziny M1, M2 oraz czołgów kawaleryjskich T7. Jest tu mnóstwo odnóg ewolucyjnych. Ja skupię się jednak na tych prowadzących do Stuarta. Do jednak w kolejnej części, bo ta i tak już jest długa.
@orkako: a takie pytanko bardziej ogólne, co sądzisz o zastosowaniu silników lotniczych w amerykańskich czołgach? głownie chodzi mi o silniki gwiazdowe które wydają mi się zdecydowanie niepasujące do czołgów
@DoktorVincent: Niemcy użyli silników kutrowych, a nawet z łodzi podwodnych, zaś amerykanie i Francuzi używali silników samochodowych w niektórych z pojazdów. Nawet pierwsze T-34 miały zmodyfikowane silniki lotnicze.
Oczywiście silnik gwiazdowy z nich wszystkich pasuje najmniej, gdyż generuje zbyt duże obroty, co wymaga stosowanie specjalnego mechanizmu redukującego (powoduje on straty mocy), i wymaga specjalnego systemu chłodzenia (normalnie jest chłodzony przepływającym przez samolot powietrzem). W dodatku jest duży, zaś wał korbowy znajduje
https://www.wykop.pl/tag/ciekawostkioczolgach/
W 1920 roku armia amerykańska uznała, że ich pancerne wojska nie spełniają amerykańskich wymogów wojskowych.
Powstała ustawa o Obronie Narodowej w której zdecydowano, że czołgi będą działały w ramach wojsk piechoty. Ze względu na ekonomiczne i operacyjne powody były dzielone na czołgi średnie i lekkie. Masa lekkich czołgów miała wynosić do 5 ton (chciano je przewozić ciężarówkami) i do 15 ton średnie czołgi (tyle udźwigu miały mosty wojskowe).
Prace zakładały budowę nowego czołgu lekkiego -T1 Light i średniego - T1 Medium. Skrót T1 pochodził od Test 1. Wszystkie pojazdy miały być produkcyjnie w pełni dostosowane do przemysłu amerykańskiego i niwelować wady poprzedników jakimi były awaryjność, mała prędkość i wysokie koszta produkcji.
Tu warto nakreślić ówczesne wojska pancerne jakie posiadały Stany.
Było to: 15 sztuk czołgu lekkiego M1918, 950 sztuk czołgu lekkiego M1917, oraz 100 sztuk czołgu ciężkiego Big Willie Mark VIII Liberty.
http://www.smartage.pl/wp-content/uploads/2014/12/77-1078x516.jpg
Wszystkie te pojazdy zachowano w służbie do początku lat 30 (ostatnich pozbyto się w 1932r).
Wróćmy jednak do czołgu lekkiego i lat 20. Wówczas rozpoczęto prace nad czołgiem T1 Light. Prace te trwały długo nim zrozumiano, że 5 ton to zbyt mało. Limit zwiększono do 8 ton dla czołgów lekkich w 1926 roku.
T1 Light
http://wiki.tankpedia.org/images/thumb/a/a9/T1_Cunningham_Light_Tank.jpg/300px-T1_Cunningham_Light_Tank.jpg
http://warspot-asset.s3.amazonaws.com/articles/pictures/000/020/314/original/t1lts02-1d05b068f6790d0c8e51a807c22a45a5.jpg
Prototyp powstał dopiero w 1927roku. W porównaniu do M1917 uległo przebudowie większość elementów czołgu. Najbardziej widocznymi zmianami było zastosowanie układu jezdnego, używanego w traktorach firmy Caterpillar oraz przesunięcie przedziału silnikowego z tyłu na przód. Było to rozwiązanie zaczerpnięte z brytyjskiego czołgu średniego Vickers Medium Mk. I, a przetestowane jeszcze na froncie I wojny światowej. Silnik stanowił dodatkową ochronę dla załogi. Ta podobnie jak w M1917 składała się z kierowcy, oraz z strzelco-dowódcy.
Czołg przezbrojono w tą samą armatę M1917. Było to krótko lufowe działo 37 mm M1918 ,będące amerykańską wersją francuskiej armaty z okresu I wojny światowej. Prędkość wylotowa pocisku w tej armacie sięgała 370 m / s, czyli prawie dwukrotnie mniej niż w przypadku amerykańskiej armaty 75mm z czasów II wojny światowej (stosowano taką na Shermanach. Tam prędkość wylotowa wynosiła ok 620m/s). Z armatą sprzężono karabin Browning M1919 kalibru 7,62 mm. Nie miał więc posiadać wersji żeńskiej (uzbrojoną wyłącznie w karabin) i męskiej (uzbrojonej wyłącznie w armatę) jak w przypadku starszych konstrukcji. Pancerz pojazdu wahał się od 6,4 mm do 9,5 mm, a całkowita masa prototypu wyniosła 6,8 tony.
http://warspot-asset.s3.amazonaws.com/articles/pictures/000/020/323/original/t1lts09-b1763148e220680a29445c4c37bde524.jpg
Był napędzany silnikiem benzynowym V8 o mocy 105 KM , który pozwalał osiągać maksymalną prędkość 32 km/h. Przekładnia została wykonana przez Cotta i posiadała trzy biegi do przodu i jeden wsteczny. Po ocenie prototypu, został zdemontowany do podwozia, które zostało ponownie użyty do testowania innych typów pojazdów.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Light_Tank%2C_T1_prototype.png/800px-Light_Tank%2C_T1_prototype.png
T1E1 Light
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/28/Light_Tank%2C_T1E1.png
W kolejnym roku (1928) powstała nowa wersja prototypu i była to jedyna wersja, która powstała aż w czterech egzemplarzach. Czołg różnił się trochę od poprzednika. Skrócono kadłub, tak aby chłodnica będąca na samym przodzie kadłuba nie wystawała po za linię trakcji (przeszkadzała ona w pokonywaniu przeszkód terenowych). Zbiorniki paliwa przesunięto na boki pojazdu zawieszając je nad gąsienicami. Dodano błotniki i reflektory. Prędkość maksymalna została zredukowana z 32 km/h do 29km/h. Ta drobna redukcja znacząco zmniejszała zużycie trakcji i zmniejszała jej awaryjność.
Silnik 105 konny wymieniono na mocniejszy 110 konny. Wszystkie te zmiany zwiększyły wagę czołgu z 6,8 t do 7,5 ton.
http://world-of-tanks.eu/multimedia/pliki_graficzne/world-of-tanks_eu_326.jpg
Pojazd został zaakceptowany do masowej produkcji i otrzymał nazwę M1 light. Wojsko jednak po kilku miesiącach się rozmyśliło. Rok 1928 był rokiem, gdzie za budowę własnych czołgów wzięło się naprawdę wiele państw oraz firm prywatnych. Stało się jasnym, że w przyszłej wojnie czołgi nie tylko będą walczyły przeciwko piechocie i polowym umocnieniom, ale również przeciwko innym czołgom.
T1E2 Light
http://preservedtanks.com/Handler.ashx?PhotoID=999&Size=L&Dir=~/Albums&File=Scan_T1E2_APG_Right_c.jpg
Nowy prototyp powstał w 1929 roku. Pojazd posiadał grubszy pancerz przedni o 6 mm osiągając 15,9 mm.
Wymieniono silnik na Cunningham V8 o mocy zwiększonej do 132 KM, dając T1E2 nieco wyższy stosunek mocy do masy niż jego poprzednicy. Zmieniono także przekładnię na tańszą i przede wszystkim lżejszą, ale odbyło się to kosztem prędkości maksymalnej, która spadła do 26 km/h. Kolejnymi zmianami było dodanie trzeciej rolki podtrzymującej gąsienice, zmniejszenie wysokości przedniej dolnej płyty, co pozwoliło zwiększyć kąt pochylenia górnego pancerza nad przedziałem silnikowym. Dzięki temu większa przestrzeń frontalnej sylwetki czołgu stanowiła silnie pochylona płyta pancerna, powodująca rykoszety.
Najważniejszą zmianę jednak stanowiła nowa długolufowa armata półautomatyczna Browning 37mm. W przeciwieństwie do poprzedniczki potrafiła strzelać również pociskami przeciwpancernymi. Zwiększyła się również znacząco ilość wystrzeliwanych pocisków na minutę. Aby zwiększyć cyrkulacje powietrza dla nowej armaty, zmieniono kształt wieży. Pozbawiono jej ścięcia sklepienia od przodu, czyniąc jej kształt garnkowatym. Jej zadaszenie nie było szczelnie donitowane do wieży. Zamiast tego, przypominało za dużą pokrywkę. Tak powstała szczelina pozwalała na lepszą cyrkulację powietrza. Niestety zwiększyło to na froncie wieży powierzchnie podatną na ostrzał.
http://www.modelstory.pl/wp-content/uploads/2014/02/czolg-t1e1-widok-przod.jpg
http://www.modelstory.pl/wp-content/uploads/2014/02/t1-czolg-drugi-bok.jpg
Wszystkie zmiany zwiększyły ciężar o 600 km dając masę 8,1 ton.
Pod koniec roku pojazd przezbrojono na armatę z poprzednich modeli w celu sprawdzenia takiej możliwości w nowej wieży.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/32/Light_Tank%2C_T1E2.png
T1E3 Light
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/27/Light_Tank%2C_T1E3.png
T1E2 nie był w pełni zadowalający. Była to maszyna zbyt wolna, zbyt ciężka i posiadająca zbyt wiele kompromisów. Nowy prototyp wybudowany w 1930 roku miał być próbą połączenia wszystkiego co najlepsze w T1E1 i w T1E2.
W tym celu użyto jednego z czterech prototypów T1E1, zwiększono pancerz przedni do grubości jak w wersji T1E2, zaś do wieży zamontowano armatę półautomatyczną jaką posiadał T1E2. Wieże wyposażono w aktywny system wentylacji. Ponieważ posiadał silniejszy silnik T1E2 i przekładnie T1E1, dało to zarówno wyższy stosunek siły do masy, jak i większą szybkość niż poprzednia wersja T1, przy maksymalnej prędkości 35,2 km na godzinę. Konstruktorzy mogli sobie pozwolić na taką prędkość, gdyż przeprojektowali wózki jezdne czołgu. W nowym prototypie zastosowano nie tylko sprężyny do amortyzacji, ale także system hydrauliczny wzorowany na rozwiązaniach jakie dwa lata wcześniej zastosował amerykański konstruktor Walter Christie w swoim "Medium M1928 Christie",
http://tanki.wanka.ru/wp-content/uploads/2013/04/Miniatyura_31.jpg
oraz brytyjska firma Vickers w swoim "Vickers Mark E"
http://www.tanks-encyclopedia.com/ww2/gb/Lights/Vickers-6-tons/Vickers-6tons_typeB_siam_HD.jpg
Masę czołgu udało się zredukować o 400 kg osiągając 7,7 tony.
Poniżej zdjęcie wykonane w Fort Benning w 1932 roku. Na zdjęciu kolejno znajdują się prototypy: T1E2 light, T1E1 Light, T2 Medium, T3 i T3E1
https://3.bp.blogspot.com/-We-ep8H7wto/Vv2pGOCsjOI/AAAAAAAAJlQ/jUlQhX7gIrEVZwC6ZMuutGCvHbMQup34w/s1600/T2-10.jpg
T1E3 wypadł pomyślnie w testach. W planach był kolejny prototyp, który miał na celu zoptymalizować wszystkie jego atuty, ale plany te pokrzyżował ogromny sukces eksportowy czołgu Vickers Mark E. Brytyjska maszyna posiadała zalety jakich nie posiadał T1E3. Armia amerykańska postanowiła najpierw zbadać go nim rozpocznie budowę kolejnego prototypu. Możliwość przebadania tego pojazdu zyskali dopiero w kolejnym roku. Po oględzinach uznano, że pojazd posiada dużo lepsze zawieszenie (pomimo, że zawieszenie w czołgu T1E3 było na nim wzorowane) i znacznie lepiej zaprojektowaną sylwetką oraz przedziały. I tu jest rzecz, która często jest pomijana. Firma Vickers stworzyła perfekcyjne wymiary czołgu, które to będą stosowane w większości pojazdów pancernych na całym świecie w nadchodzącej wojnie, będąc co najwyżej drobnie modyfikowanymi na potrzeby niektórych pojazdów.
T1E4 Light
http://www.tankinfo.ru/Country/USA/1/light/images/T1E4.jpg
W 1932 roku powstały dwa prototypy. Jednym z nich był T1E4. Pojazd powstał z romansu T1E3 i brytyjskiego Vickers'a Mk E. W stosunku do poprzednika zaszły radykalne zmiany. Zastosowano niemal identyczne zawieszenie co u brytyjczyka (zachowano drobne różnice, aby wywinąć się z konieczności płacenia licencji. Było to jednak i tak powodem pozwów sądowych). Cały przedział przeniesiono do tyłu bez większych zmian. Poszerzono go jednak o 32 cm wraz z całym czołgiem, aby móc w przyszłości zmieścić potężniejszy silnik. Ta przyszłość nastąpiła już po kilku miesiącach. Wówczas został zastąpiony udoskonalonym Cunninghamem V8 o mocy 140 KM , dając T1E4 maksymalną prędkość 32 km/h.
https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/736x/23/03/9b/23039b4f6eb636bdd5214b09a6799c41--tanks-couple.jpg
Przekładnia znajdowała się w przodzie, wzorowanym na tym z Vickeresa (był wydłużony, aby zmieścić przekładnię). Czołg także powiększył załogę o radiooperatora. Pojazd otrzymał nowe uzbrojenie: półautomatyczną armatę 37 mm M1924, której prędkość wylotowa wynosiła 410 m / s. Było to mniej niż w przypadku długolufowej armaty Browning. Nie są mi znane przyczyny zmiany uzbrojenia. Pomimo zwiększenia rozmiarów kadłuba i zastosowania potężniejszego silnika masa wzrosła jedynie o 100 kg i ociągnęła 7,8 t
T1E5 Light
http://img-fotki.yandex.ru/get/6422/127118368.c/0_ad416_5f4a9138_L.jpg
Drugi prototyp otrzymał nowe oznaczenie E5, ale jedyną różnicą było zastosowanie przekładni różnicowej zamiast hamulcowej znanej jeszcze z czasów I wojny światowej. Pozwoliło to na niewytracanie mocy podczas skręcania. Mechanizm okazał się na tyle efektowny, że zażądano stosowania go we wszystkich kolejnych czołgach amerykańskich.
T1E6 Light
https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/600x315/c8/ce/cd/c8cecdf8ae87288bc54ed1b82826806d.jpg
http://wiki.gcdn.co/images/thumb/4/48/T1E6_2.jpg/320px-T1E6_2.jpg
Ktoś zauważył, że pancerz z boku i z tyłu czołgu o grubości 6,4 nie stanowi żadnego wyzwania dla pocisków burząca-odłamkowych kalibru 75mm, oraz pocisków przeciwpancernych ciężkich karabinów maszynowych. Postanowiono wartość minimalną pancerzu podnieść do 9,5mm. Wzrost masy zrównoważono potężnym silnikiem V12 o mocy 244 KM produkcji American-LaFrance i Foamite Corporation. Aby go zmieścić powiększono przedział silnikowy.
http://cs2.gamemodding.net/images/21b06ca31e275fa71a8b973de9ee0beee7045031b7a977775dbc0cdaf0871229.jpg
Pomimo maksymalnej prędkości 32 km /h czołg osiągnął największy stosunek mocy do masy, a ta wyniosła 9,03 KM na tonę, zapewniając przyzwoitą mobilność. Nie była to jednak mobilność jakiej oczekiwano po czołgu lekkim. W końcu późniejszy sherman miał 13 KM/t. Komisja wojskowa uznała także uzbrojenie za przestarzałe (na świecie standardem w czołgach lekkich zaczęły być armaty 37mm) zaś rozwój prac za zbyt powolny. Program zamknięto i kontynuowanie prac zlecono Rock Island Arsenal
T2 Light
http://www.wwiivehicles.com/united-states/vehicle/light-tank/t2-light-tank/t2-light-tank-01.png
Rock Island Arsenal wywiązał się z zadania w ciągu kilku miesięcy prezentując prototyp T2 będący sporym ulepszeniem w stosunku do T1E6. Przede wszystkim zastosowano silnik lotniczy o mocy 250 KM, ale osiągający dużo większe obroty. Zwiększyło to maksymalną prędkość do 43,6 km/h. Pancerz pozostał bez zmian, powiększono jednak wieżę i dodano gniazd karabinu na przodzie. Karabin był obsługiwane przez radiooperatora. Zasięg operacyjny podwojono z 120 km do 257 km.
Waga wynosiła 7,6 tony.
http://www.wwiivehicles.com/united-states/vehicle/light-tank/t2-light-tank/t2-light-tank-02.png
Oprócz dwóch karabinów czołg został przezbrojony również w ciężki karabin Browning M2 kal. 12,7 mm jako uzbrojenie główne. Broń ta była w stanie przebić pancerz o grubości do 26mm, ale na dystansie 500m wartość ta spadała już do 20mm, zaś przy 1000m tylko 12mm. Karabin nadrabiał jednak szybkostrzelnością. 550 strz./min robiło wrażenie. Zdecydowano się na takie uzbrojenie ze względu na zadanie jakie miał spełniać, a więc atak oskrzydlający i wspieranie piechoty.
I tu sprawa jest ciekawa, gdyż wojska kawaleryjskie robiły wszystko aby czołg zakwalifikować jako wóz bojowy. Wynikało to z nieszczęsnej ustawy o Obronie Narodowej, w której zdecydowano, że czołgi będą działały wyłącznie w ramach wojsk piechoty. Wojska kawaleryjskie do nich się nie zaliczyły. Aby mieć swój czołg musieli nazwać go wozem bojowym.
W czołgach T1 charakterystyczną cechą były zbiorniki paliwa po bokach kadłuba w specjalnych sponsorach. Rock Island Arsenal w tym miejscy utworzyły składy amunicji, zaś zbiornik z paliwem umieszczono na podłodze. Było to możliwe, gdyż wał korbowy łączący silnik z przekładnią, był bardzo wysoko usadowiony. To jednak zmusiło załoganta w wieży zająć pozycję siedzącą.
T2 combat car (zmodyfikowany)
http://www.wwiivehicles.com/united-states/vehicle/light-tank/t2-light-tank/t2-light-tank-modified-01.png
Czołg posiadał problemy z przekładnią, która nie radziła sobie najlepiej z wysokimi obrotami silnika lotniczego. Na początku 1934 roku postanowiono więc dokonać paru modyfikacji . Przekładnię wymieniono na nową, co pozwoliło zwiększyć do 45 km/h maksymalną prędkość. Najważniejszą zmianą jednak był układ jezdny. Ze względu na procesy z firmą Vickeres opracowano nowy układ jezdny. Był tańszy w produkcji, łatwiejszy w konserwacji i bardziej odporny na działanie błota. Maił gorsze właściwości amortyzacyjne w trudnym terenie, ale lepiej nadawał się do dużych prędkości.
T2E1
http://media.moddb.com/images/groups/1/3/2074/t2e1lt.jpg
Jeszcze tego samego roku powstała kolejna wersja. Wymieniono w niej wieżę i obniżono wagę do 7 ton. Powstało 8 pojazdów.
T2E2
To wybudowany pod koniec 1935 roku wariant T2E1 w wersji dwu wieżowej. Czołg inspirowany był czołgiem Vickers Mk A.
M1
http://www.strijdbewijs.nl/tanks/stuart/stu00.jpg
W kolejnym roku bo w 1935 opracowano prototyp "T5 combat car".
Bazował on na T2E1. Po przeprowadzeniu modyfikacji układu napędowego czołg poruszał się z prędkością 72 km/h po drodze, oraz do 36 km/h w terenie. Pojazd wszedł do produkcji w 1936 jako M1 light tank. Powstało 113 pojazdów w podstawowym wariancie. Czołg dał początek takim pojazdom jak liczne rodziny M1, M2 oraz czołgów kawaleryjskich T7. Jest tu mnóstwo odnóg ewolucyjnych. Ja skupię się jednak na tych prowadzących do Stuarta. Do jednak w kolejnej części, bo ta i tak już jest długa.
źródło: comment_PkIRStdY9Z90G97CiA8tVMpsjhxbsXP0.jpg
PobierzOczywiście silnik gwiazdowy z nich wszystkich pasuje najmniej, gdyż generuje zbyt duże obroty, co wymaga stosowanie specjalnego mechanizmu redukującego (powoduje on straty mocy), i wymaga specjalnego systemu chłodzenia (normalnie jest chłodzony przepływającym przez samolot powietrzem). W dodatku jest duży, zaś wał korbowy znajduje
https://www.wykop.pl/wpis/25805587/dawno-nie-bylo-niczego-z-ciekawostkioczolgach-wiec/