[F.....o]

Od dawna już mam poczucie tego, że nasz system politycznego myślenia - o ile o takim może być mowa - w przeważającej mierze zbudowany jest na obłudzie. W najważniejszych sprawach, w kwestiach dotyczących samej istoty naszego narodowego bytu, naszego stosunku do innych narodów i naszych widoków na niezależną przyszłość, polityczną i cywilizacyjną - zadowalają nas zupełnie, a nawet odpowiadają nam opinie, którym rzeczywistość zadaje kłam na każdym kroku. Czułem zawsze do tych fałszów instynktowną odrazę; ale w latach młodszych, nie rozumiejąc ich pochodzenia, przez to samo nie zdawałem sobie sprawy z istotnej ich wartości. Zajęły one tak poważne miejsce w naszej myśli politycznej, że trudno było przypuścić, że kryje się poza nimi zupełna nicość. Umysł młodzieńczy, niepewny siebie, torując sobie drogi myślenia, nie śmiał w nie uderzać i raczej z szacunkiem je omijał. W miarę poznawania życia jednak, w miarę gromadzenia doświadczeń przy pracy wśród swoich i spostrzeżeń wędrówkach między obcymi, w miarę jak pod tymi wpływami z postępem wieku sąd dojrzewał i zdobywał najważniejsze znamię męskiego umysłu - konsekwencję, obłuda ta coraz bardziej stawała mi na drodze i czułem coraz większą potrzebę walki z nią.

Przez porównanie swego narodu z obcymi przekonałem się, że wiele z tych kłamstw zatruwa tylko naszą myśl. Że niedorzeczności, które gdzie indziej powtarzane są tylko przez stare panny i w ogóle przez jednostki żyjące poza społeczeństwem, odgrodzone od realnego życia, u nas stanowią podstawę myślenia ludzi poważnych, kierowników opinii i przodowników pracy publicznej, którzy na ich podstawie budują sądy dziejowe i nadzieje polityczne.

~ Roman Dmowski, Myśli nowoczesnego Polaka
#dmowski #dmowskinadzis #patriotyzm #nacjonalizm #polityka