[panoptykon]

Drogie Mirki i Mirabelki!

Nadal mamy spore "lagi" z wykopkami, ale może ten wpis trochę pomoże nadrobić zaległości. Jak na koniec roku przystało, dzielimy się z Wami podsumowaniem działań z ostatnich 12 miesięcy i planami na 2022 rok. Dla dociekliwych dorzucamy garść linków do informacji o najważniejszych działaniach #sylwesterzwykopem

*2020*

RZĄDOWE WRZUTKI

Zaczęło się od aplikacji, które miały wspomóc władzę w pilnowaniu izolowanych obywateli i obywatelek (niespodziewanie obowiązkowa „Kwarantanna domowa”) i zapobieganiu rozprzestrzeniania się koronawirusa (ProteGO Safe a.k.a. Stop COVID). Nasz apel (Technologia w walce z koronawirusem – 7 filarów zaufania) o rozsądne używanie technologii w walce z koronawirusem podpisało ponad 200 ekspertów i ekspertek, a Panoptykon wszedł w skład grupy doradczej Ministerstwa Cyfryzacji, która pracowała nad dostosowaniem ProteGO Safe do prawnych standardów.

//Dla dociekliwych//
1. Odpowiadamy na pytania o aplikację „Kwarantanna domowa”: https://panoptykon.org/aplikacja-kwarantanna-domowa
2. Aplikacja „Kwarantanna domowa” – obowiązkowe nie oznacza skuteczne: https://panoptykon.org/aplikacja-kwarantanna-domowa-obowiazkowa-krytyka
3. Technologia w walce z koronawirusem – 7 filarów zaufania: https://panoptykon.org/7-filarow-zaufania
4. Współpracujcie. Ale i tak was skontrolujemy: telekomy przekazują rządowi dane o lokalizacji chorych: https://panoptykon.org/pandemia-lokalizacja
5. Technologią w epidemię. Co może pójść nie tak? (o ProteGo Safe vel Stop COVID): https://panoptykon.org/technologia-protego
6. Certyfikaty odporności przepustką do normalnego życia? Nie idźmy tą drogą!: https://panoptykon.org/certyfikaty-odpornosci-covid

W maju musieliśmy zająć się wyborami, które w pierwszym terminie się wprawdzie nie odbyły, ale poprzedziło je nielegalne przekazanie danych… 30 milionów Polek i Polaków Poczcie Polskiej. Po wyczerpaniu polubownych dróg (apel do samorządowców, mobilizacja społeczna wokół tematu) sięgnęliśmy po cięższy oręż – nasz pozew w tej sprawie jest już w sądzie. W międzyczasie ostrzegaliśmy też przed certyfikatami odporności, które nie tylko są pożywką dla licznych teorii spiskowych, ale przede wszystkim niosą za sobą zagrożenie dyskryminacją.

//Dla dociekliwych//
1. Baza PESEL w rękach Poczty. To dopiero początek problemów z wyborami kopertowymi: https://panoptykon.org/wybory-poczta-pesel
2. Wybory 2020: Co zrobić, jeśli Poczta Polska dostała moje dane?: https://panoptykon.org/wybory-poczta-co-robic
3. Pozywamy Pocztę Polską za nielegalne przetwarzanie danych osobowych: https://panoptykon.org/pozywamy-poczte
4. Poczta: musieliśmy słuchać Premiera: https://panoptykon.org/poczta-musielismy-sluchac-premiera

A nie tylko walka z technooptymizmem w realiach pandemii przysporzyła nam pracy. Kilkukrotnie musieliśmy szybko interweniować w związku z doniesieniami: że ma powstać rejestr niedoszłych samobójców; że projekt monitoringu totalnego powraca jak nadzorcze zombie; że państwo, próbując chronić dzieci przed pornografią online, chce wylać – nomen omen – dziecko z kąpielą, czyli identyfikować osoby 18+ sięgające po pornografię… Udało się ugasić pierwsze pożary, ale te tematy z pewnością będą nam towarzyszyć także w kolejnym roku.

//Dla dociekliwych//
1. Rejestr niedoszłych samobójców: stygmatyzacja i odwracanie uwagi od problemu: https://panoptykon.org/rejestr-niedoszlych-samobojcow
2. Totalny monitoring w Krakowie – reaktywacja pomysłu: https://panoptykon.org/totalny-monitoring-reaktywacja
3. Ograniczanie dostępu (dzieci) do pornografii: https://panoptykon.org/wiadomosc/ograniczanie-dostepu-dzieci-do-pornografii

DOBRE WIADOMOŚCI

Na szczęście reagowanie na rządowe wrzutki, chociaż czasochłonne, nie wyczerpało naszych mocy i w tym roku udało nam się zrealizować kilka strategicznych spraw.

Po pierwsze, dotychczasowe ustalenia belgijskiego odpowiednika UODO w naszej skardze na śledzącą reklamę w Internecie ustawianą przez gigantów branży – IAB i Google – wskazują, że podziela on naszą krytyczną ocenę „największego wycieku w historii Internetu”. Na otwarcie szampana musimy jednak poczekać do wiosny, kiedy zapadnie ostateczna decyzja .

Po drugie, Komisja Nadzoru Finansowego wezwała banki, żeby zaczęły na poważnie traktować wywalczone przez nas rok wcześniej prawo osób starających się o kredyt do wyjaśnienia decyzji w ich sprawie.

Po trzecie, nasz pozew przeciwko Facebookowi został przyjęty przez sąd okręgowy, a dzięki Wam mamy pieniądze na tłumaczenie pozwu na angielski (choć wciąż walczymy o to, by móc pozywać Facebooka po polsku).

//Dla dociekliwych//
1.Przełom w walce ze śledzącą reklamą: branża reklamowa narusza RODO: https://panoptykon.org/reklama-narusza-rodo-iab
2. Banki nadal nie mówią klientom całej prawdy. Czy komunikat KNF to zmieni?: https://panoptykon.org/knf-o-prawie-do-wyjasnienia
3. Wszelkie aktualności w sprawie SIN vs Facebook znajdziecie na stronie: https://panoptykon.org/sinvsfacebook

NOWE OTWARCIE

W UE rozpoczęły się w tym roku dwa ważne procesy: jeden służy stworzeniu zasad dotyczących działania AI, drugi – platform internetowych. Widzimy w tym szansę na systemowe podejście do problemów, z którymi walczymy od dawna:
--> wykorzystania sztucznej inteligencji w sposób nieprzejrzysty i dyskryminujący;
--> kosztów społecznych takich jak manipulacja, dezinformacja, ograniczanie wolności słowa, a w rezultacie degradacja demokracji, za które odpowiada kilka cyberkorporacji.

Dzięki wytężonej pracy w tym roku nasze propozycje rekomendacji dla bardziej sprawiedliwego AI i „nowego cyfrowego ładu” nabrały konkretnych kształtów. Sporo wysiłku włożyliśmy też w budowanie koalicji z innymi organizacjami i aktywne rzecznictwo w Brukseli i w Polsce. W 2021 r. spodziewajcie się kolejnych doniesień z tego frontu!

//Dla dociekliwych//
1. Mleko się wylało. Unia chce odebrać władzę GAFA: https://panoptykon.org/wiadomosc/mleko-sie-wylalo-unia-chce-odebrac-wladze-gafa
2. Sztuczna inteligencja pod kontrolą. Europa szykuje przepisy: https://panoptykon.org/sztuczna-inteligencja-konsultacje-bialej-ksiegi

ABY WIEDZIEĆ WIĘCEJ

Nasze edukacyjne „top 5”:
--> AI – zajrzyjcie do przewodnika Sztuczna inteligencja non-fiction
//https://panoptykon.org/sztuczna-inteligencja-non-fiction//

--> śledząca reklama – w tym roku pisaliśmy o jej największych grzechach i o tym, jak sprawdzić, by sprzyjające prywatności alternatywy były częściej wybierane przez internetowych wydawców;
//https://panoptykon.org/10-grzechow-reklamy-internetowej//
//https://panoptykon.org/sledzic-czy-nie-sledzic//

--> władza Facebooka – w raporcie Kto cię namierzył opisujemy cienie reklamy na tej platformie i to, jak korzystają z niej polskie partie polityczne;
//ktocienamierzyl.pl//

--> audyt RODO – chociaż nasze „testy zderzeniowe” po dwóch latach od jego całkowitego wejścia w życie niestety nie wypadły pomyślnie;
//https://panoptykon.org/audyt-rodo//

--> podcast Panoptykon 4.0 – ponad 20 rozmów o technologii z mądrymi i ciekawymi ludźmi.
//https://panoptykon.org/podcasty//

*2021*

Po trudnym roku przyszedł czas na przegrupowanie. W nadchodzącym czasie chcemy skupić swoje wysiłki na trzech głównych tematach:

WSZECHWŁADNE PLATFORMY

W kolejnych miesiącach 2021 r. wyglądajcie doniesień z Brukseli. Naszym celem jest nie tylko aktywne uczestnictwo w procesie tworzenia kodeksu usług cyfrowych, ale również zaszczepienie dyskusji o przyszłości platform internetowych na polskim gruncie. Nie odpuścimy też śledzącej reklamie – nadal będziemy zasilać dyskusję dowodami na jej szkodliwość, a także badać alternatywne rozwiązania. Spodziewajcie się też dalszych wieści z frontu walki z prywatną cenzurą na Facebooku.

//Z ostatniej chwili//
1. Koniec z wszechwładzą platform internetowych? Komisja Europejska zaproponowała nowe regulacje: https://panoptykon.org/DSA-regulacja-platform
2. Nowe zasady walki z treściami o charakterze terrorystycznym w sieci: https://panoptykon.org/wiadomosc/nowe-zasady-walki-z-tresciami-o-charakterze-terrorystycznym-w-sieci

(NIE)SPRAWIEDLIWE AI

Łatwiej wytykać problemy niż proponować rozwiązania, ale czasem dopiero pojawienie się konkretnego pomysłu budzi inspirację. Dlatego w tym roku poza dalszym monitorowaniem białej księgi AI chcemy na poważnie zmierzyć się z mitem czarnej skrzynki. Właśnie rozpoczynamy projekt badawczy, w którym przetestujemy naszą koncepcję wyjaśnialności algorytmów. Więcej szczegółów ujawnimy za kilka miesięcy.

PODSŁUCH JAK SIĘ PATRZY

Służby od dawna działają poza kontrolą, a politycy nie palą się do zmiany tego stanu rzeczy. Dlatego przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka wspólnie z aktywistami i aktywistkami z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz adw. Mikołajem Pietrzakiem kontynuujemy walkę o lepsze prawo. A teraz szykujemy nową kampanię na ten temat. Nastawcie odbiorniki – wkrótce startujemy!

//Z ostatniej chwili//
1. Europejski Trybunał Praw Człowieka zajmie się inwigilacją w Polsce: https://panoptykon.org/etpc-inwigilacja-w-polsce

A poza tym mamy jeszcze w planach częściej wpadać na Wykop.

Podsumowując: działo się i będzie się działo. Oby nadchodzący rok był lepszy dla nas wszystkich! ( ͡º ͜ʖ͡º)

#koronawirus
#polska
#technologia
#internet
#sztucznainteligencja

[Berkel_88]

@panoptykon dajcie spokój, po co to robicie? Kto za wami stoi? Robicie więcej złego niż dobrego.

[panoptykon]

@Berkel_88 Panoptykon powstał 11 lat temu jako spontaniczny odruch sprzeciwu na politykę strachu, która miała swoje korzenie w 11 września. Z czasem okazało się, że nie tylko państwo, ale i prywatne podmioty chcą gromadzić coraz więcej informacji na nasz temat, by lepiej sprzedawać, sprawniej nami zarządzać. Rozwiniesz, jakie masz konkretnie zastrzeżenia do naszych działań?

[wizard3]

@panoptykon:

Wami podsumowaniem działań z ostatnich 12 miesięcy i planami na 2022 rok

Jeszcze 2021 nie było, a wy już o planach na 2022 ( ͡º ͜ʖ͡º)

[panoptykon]

O ups...rozpędziliśmy się nieco. ;) Ale doświadczenie uczy, że sprawy, którymi się zajmujemy trwają latami (RODO mieliło się na szczeblu unijnym ponad 8 lat, że nie wspomnimy o procesach o statystyki ze Służbą Kontrwywiadu Wojskowego...). Jesteśmy długodystansowcami. :D