[Al_Ganonim]

Wieczorny wpis dla #astronomiaodkuchni

Który teleskop będzie lepszy? Taki o średnicy 12 cm, czy taki o średnicy zwierciadła 10 metrów?

Obydwa te teleskopy posiadają takie same możliwości, jeśli chcesz zaobserwować dwie gwiazdy leżące bardzo blisko siebie na niebie. To samo się tyczy ilości szczegółów na typowych zdjęciach nieba "przez teleskop". Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ atmosfera zniekształca obraz, który pada z kosmosu w teleskopy. W większości stanowisk obserwacyjnych, w tym w Polsce, seeing atmosfery powoduje, że dwie gwiazdy oddalone od siebie na jedną sekundę łuku na niebie będą niemożliwe do rozdzielenia na obrazie. Duże teleskopy, żeby widziały więcej szczegółów, mogą być wyposażone w systemy optyki aktywnej lub optyki adaptywnej. Takie rozwiązania pozwalają osiągnąć obraz tysiąckrotnie "ostrzejszy" od tego, co daje teleskop bez nich. Te techniki są jednak okropnie drogie w budowie i utrzymaniu. Stawia się je wyłącznie na największych teleskopach świata.

Po co więc budować duże teleskopy? Przyczyna jest prosta. Im większe zwierciadło, tym więcej światła się zbierze i można obserwować słabsze obiekty. Przykładowo, małym teleskopem zaobserwujemy gwiazdy do jasności ~12 magnitudo. Duże teleskopy mogą bezproblemowo obserwować obiekty o jasności 24 magnitudo i więcej. W Krakowie mamy małe teleskopy (największy na Skale ma pół metra średnicy), ponieważ zanieczyszczenie światłem sprawia, że inwestycja w większe instrumenty byłaby mało opłacalna. I tak, spokojnie, obserwujemy stąd obiekty tak słabe jak 17 magnitudo.

Te większe instrumenty, z racji tego że zbierają dużo światła w krótkim czasie, pozwalają robić zdjęcia obiektów dość szybko. Na mini-teleskopie potrzeba by kilku minut, żeby słabszą gwiazdę naświetlić dobrze. Teleskop o większym zwierciadle pozwala naświetlić zdjęcie tej samej gwiazdy w czasie pół minuty lub krócej. Jeśli zmienność blasku jakiegoś obiektu jest bardzo krótka (rzędu minut), to konieczność stosowania większych zwierciadeł staje się koniecznością.

Duże teleskopy mają jeszcze jedną, niepodważalną zaletę: wyglądają rewelacyjnie ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Na zdjęciu poniżej metrowej średnicy teleskop #vnt na Słowacji razem z zadowolonym obserwatorem ^^

- - - - - -

#oauj - o bieżących pracach i wydarzeniach w Obserwatorium Krakowskim
#astronomiaodkuchni - gdzie wrzucam opisy o pracy astronoma

- - - - - -

#astronomia #ciekawostki #teleskop

[p.....n]

@Al_Ganonim: I tak pewnie większość uważa, że najważniejsze jest powiększenie w teleskopie ;)

[Al_Ganonim]

@pstjepan: Powiększenie fajna sprawa. Tyle że powiększenie bez zwiększenia ilości światła nic nie da. Tak to już jest :-(

[p.....n]

@Al_Ganonim: No dokładnie. Teraz są na szczęście matryce CCD więc jeśli się nie mylę to nawet przy małych powiększeniach można uzyskać dużo szczegółów?

[Al_Ganonim]

@pstjepan: Tak jak pisałem wyżej, całość jest ograniczona przez turbulencje w atmosferze (seeing). Można go próbować obejść na dwa sposoby:

1) Lucky Imaging - robić ultrakrótkie ekspozycje (ułamki sekundy), po czym wybrać te najmniej zdeformowane atmosferą

2) Zrobić kilkaset zdjęć jednego obiektu o zwykłych ekspozycjach, po czym je ze sobą połączyć o potraktować algorytmem dekonwolucji.

Tak, kamery CCD pozwalają wykonać obydwie te techniki na nawet małych, 10-cm teleskopach.

[P.....k]

@Al_Ganonim: Byłem w tym obserwatorium na Słowacji! :D

[Al_Ganonim]

@PanBardzoWilk: Tam koło Sniny, niedaleko Humenne, a w stronę granicy z Ukrainą?

[P.....k]

@Al_Ganonim: Owszem! ;)

[Al_Ganonim]

@PanBardzoWilk: Super sprawa takie pół-prywatne obserwatorium. Zbudowali już planetarium, wynajmują teren pod inne instrumenty, Czesi postawili tam teraz półmetrowy teleskop, mała w pełni funkcjonującą stację meteo, sejsmograf, a teraz jeszcze idę w stronę radio. Bardzo prężnie się rozwijają. Polecam ich imprezy (Perseidy, AstroBikers, Variable, etc.).