Emerytura łączona z Polski i z zagranicy: poradnik dla pracujących za granicą
Emerytura łączona przysługuje Ci jeżeli pracowałeś w co najmniej 2 krajach UE. Praca za granicą to często nie tylko doświadczenie zawodowe, ale i możliwość zabezpieczenia finansowego na starość poprzez emeryturę. Jeśli pracowałeś w Polsce i za granicą, prawdopodobnie zastanawiasz się, jak to wpłynie na Twoją emeryturę. Oto praktyczny poradnik, który pomoże Ci zrozumieć, jak uzyskać emeryturę łączoną z Polski i innych krajów.
1. Zrozumienie zasad koordynacji systemów ubezpieczeń społecznych
Przykład: Pracowałeś 15 lat w Polsce, 4 lata w Niemczech, a następnie wróciłeś do Polski na kolejne 10 lat. W takim przypadku, Twoje okresy ubezpieczenia w obu krajach są sumowane, co ma kluczowe znaczenie dla ustalenia prawa do emerytury.
2. Gdzie składać wniosek o emeryturę łączoną?
Złóż wniosek o emeryturę w kraju, w którym obecnie mieszkasz. Jeśli mieszkasz w Polsce, właściwym miejscem jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), a dokładniej Oddział ZUS w Opolu, Wydział Realizacji Umów Międzynarodowych. Numer telefonu do Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS: (22) 560 16 00
3. Jakie dokumenty są potrzebne aby uzyskać emeryturę łączoną?
Nie ma jednego uniwersalnego dokumentu. Przygotuj wszystkie dokumenty związane z zatrudnieniem i ubezpieczeniem społecznym z każdego kraju, w którym pracowałeś. Ważne są także numery ubezpieczenia społecznego z poszczególnych krajów.
4. Proces uzyskiwania emerytury łączonej
Po złożeniu wniosku, ZUS skontaktuje się z odpowiednimi instytucjami zagranicznymi. Każde państwo, w którym pracowałeś, ustali Twoje uprawnienia emerytalne i poinformuje o nich ZUS na formularzach SED P6000. Ostatecznie otrzymasz zbiorczy dokument SED P7000 z informacjami o Twojej emeryturze.
5. Emerytura z Niemiec (i innych krajów)
Jeśli pracowałeś w Niemczech krócej niż rok, niemiecka instytucja ubezpieczeniowa nie ustali Twoich uprawnień do emerytury. Jednak ten okres może być uwzględniony przez instytucje innych krajów, w tym Polski. Niemiecka emerytura przysługuje Ci przy minimalnym okresie składkowym 5 lat.
6. Warunki otrzymania emerytury z innych krajów
- Niemcy: Potrzebujesz co najmniej roku pracy i 5 lat opłacania składek.
- USA: Emerytura przyznawana po osiągnięciu 65. roku życia, z możliwością wcześniejszego, ale niższego świadczenia.
- Kanada: Emerytura CPP wymaga co najmniej jednej ważnej wpłaty, a OAS przyznawana po 65. roku życia i wymaga 20 lat zamieszkania w Kanadzie.
- Holandia: AOW, podstawowa emerytura, przysługuje po osiągnięciu 65. roku życia i wymaga zamieszkania w Holandii między 15. a 65. rokiem życia.
- Norwegia: Wymagane jest 5 lat pracy i osiągnięcie 67. roku życia.
7. Jakie są Twoje opcje?
- Jednoczesne pobieranie emerytur: możesz otrzymywać emerytury z każdego kraju, w którym pracowałeś, w tym z Polski.
- Sumowanie okresów ubezpieczenia: jeśli nie spełniasz warunków do otrzymania emerytury w jednym kraju, Twoje okresy ubezpieczenia w innych krajach mogą być sumowane.
Warunki przyznania emerytury w innych krajach Europy
Warto przyjrzeć się kilku dodatkowym przykładom, które mogą być istotne dla osób, które pracowały w innych krajach europejskich.
Emerytura z Wielkiej Brytanii
- Warunki: aby ubiegać się o brytyjską emeryturę państwową (State Pension), należy mieć opłacone składki ubezpieczeniowe przez minimum 10 lat.
- Wnioskowanie: wniosek o emeryturę można złożyć w brytyjskim urzędzie ubezpieczeń społecznych, czyli Department for Work and Pensions.
- Specyfika: warto pamiętać, że po Brexicie zasady mogły ulec zmianie, więc zaleca się sprawdzenie aktualnych przepisów.
Świadczenia emerytalne z Francji
- Warunki: we Francji, aby otrzymać pełną emeryturę, wymagany jest okres składkowy wynoszący 42 lata pracy.
- Wnioskowanie: wniosek o emeryturę składa się w Caisse Nationale d’Assurance Vieillesse (CNAV) lub w odpowiedniej instytucji ubezpieczeniowej.
- Uwagi: Francja ma kilka różnych systemów emerytalnych w zależności od zawodu i branży.
Emerytura z Hiszpanii
- Warunki: W Hiszpanii wymagany jest co najmniej 15-letni okres składkowy, aby kwalifikować się do emerytury.
- Wnioskowanie: wniosek składa się w Instituto Nacional de la Seguridad Social (INSS).
- Specyfika: wiek emerytalny w Hiszpanii stopniowo wzrasta, co może wpłynąć na dostępność emerytury.
Świadczenia emerytalne z Włoch
- Warunki: Włochy wymagają minimum 20 lat składek, aby móc ubiegać się o emeryturę.
- Wnioskowanie: wniosek o emeryturę składa się w Istituto Nazionale della Previdenza Sociale (INPS).
- Uwagi: Włochy mają złożony system emerytalny z wieloma rodzajami emerytur.
Emerytura ze Szwecji
- Warunki: Szwecja oferuje emeryturę państwową, do której każdy pracownik jest automatycznie zapisywany.
- Wnioskowanie: emerytura jest wypłacana przez Swedish Pensions Agency.
- Specyfika: system szwedzki opiera się na składkach i inwestycjach giełdowych.
Jak postępować?
- Zbieranie dokumentacji. Zbierz wszystkie dokumenty dotyczące zatrudnienia i ubezpieczenia społecznego z każdego kraju, w którym pracowałeś.
- Wnioskowanie w kraju zamieszkania. Złóż wniosek o emeryturę w kraju, w którym obecnie mieszkasz. Instytucje tego kraju powinny koordynować proces z innymi krajami.
- Konsultacja z ekspertami. Rozważ skonsultowanie się z doradcą ds. emerytur lub z lokalnym urzędem ubezpieczeń społecznych, aby uzyskać pomoc w złożeniu wniosku i zrozumieniu przepisów.
Wnioski
- Indywidualne podejście. Każdy kraj ma swoje specyficzne zasady dotyczące emerytur, dlatego ważne jest indywidualne podejście do każdego przypadku.
- Koordynacja międzynarodowa. Dzięki zasadom koordynacji systemów ubezpieczeń społecznych w UE, okresy ubezpieczenia w różnych krajach są sumowane, co umożliwia uzyskanie emerytury nawet w przypadku krótkich okresów pracy w danym kraju.
- Aktualność informacji. Zawsze warto sprawdzać najnowsze informacje, ponieważ przepisy emerytalne mogą ulec zmianie.
Praca za granicą nie musi oznaczać utraty prawa do emerytury. Kluczowe jest zrozumienie zasad koordynacji systemów ubezpieczeń społecznych i odpowiednie przygotowanie dokumentacji. Pamiętaj, że możesz liczyć na wsparcie ZUS w procesie ubiegania się o emeryturę łączoną.