II OGÓLNOPOLSKI DZIEŃ PACJENTÓW ZE SZPICZAKIEM MNOGIM
Rok temu, 3 września po raz pierwszy w Polsce obchodziliśmy Dzień Pacjentów ze Szpiczakiem Mnogim.
Inicjatywa ta powstała jako wspólne dzieło pacjentów Fundacji Carita – Żyć ze Szpiczakiem i Wspólnej Drogi oraz lekarskiej grupy badawczej Polska Grupa Szpiczakowa.
W związku z tym, że praktycznie każdy Mirek i Mirabelka mają starsze osoby w rodzinie, przygotowałem krótki artykuł o szpiczaku mnogim.
Szpiczak mnogi - a co to?
Szpiczak mnogi jest to choroba nowotworowa układu krwiotwórczego, a upraszczając - nowotwór szpiku kostnego.
Najczęściej pojawia się u ludzi starszych, 60-70 r.ż. Wraz z wiekiem ryzyko zachorowania wzrasta.
Powstaje on z komórek plazmatycznych (plazmocytów) - komórek, które normalnie są w szpiku kostnym i stanowią część naszego układu immunologicznego.
Dlatego inna nazwa szpiczaka mnogiego to szpiczak plazmocytowy
Gdy jesteśmy zdrowi, plazmocyty produkują i wydzielają przeciwciała co pozwala naszemu organizmowi bronić się przed bakteriami, wirusami i pasożytami.
W szpiczaku powstałe komórki plazmatyczne są nieprawidłowe, nazywamy je komórkami szpiczakowymi.
Te komórki to niezłe paskudy i są odpowiedzialne za szereg nieprawidłowości.
Wypunktowałem trzy najważniejsze.
Po pierwsze
Gromadzą się one w szpiku kostnym i zaczynają uwalniać tzw. Białko M (paraproteinę) - które jest przeciwciałem, ale o anormalnej budowie - co skutkuje obniżoną odpornością organizmu i skłonnością do zakażeń.
Oprócz tego białko to odkłada się w nerkach co prowadzi do ich uszkodzenia.
Po drugie
Nadmiar komórek szpiczakowych w szpiku powoduje również uszkodzenie struktury kości ( głównie kręgi, żebra, czaszka, obojczyk, miednica) - przez to chory zgłasza ciągłe bóle kostne.
Po trzecie
Komórki szpiczakowe zaburzają produkcję pozostałych prawidłowych komórek krwi - najczęściej objawia się to niedokrwistością.
Objawy szpiczaka mnogiego
Bóle kostne- spowodowane patologicznymi złamaniami
Hiperkalcemia- czyli wzrost wapnia we krwi; jest to skutek "rozpuszczania kości". Duża ilość wapnia we krwi zaburza funkcjonowanie układu nerwowego co objawia się zaburzeniami orientacji, sennością, utratą apetytu.
Niedokrwistość- najczęściej objawiająca się sennością, osłabieniem siły mięśniowej.
Nawracające zakażenia - głównie układu oddechowego
Niewydolność nerek
Obecność białka M we krwi
Jak widzicie objawy nie są zbyt charakterystyczne i nawet pomimo prostych badań diagnostycznych rozpoznanie szpiczaka nie jest prostym zadaniem.
Praktycznie każdy >50 r.ż odczuwa bóle kręgosłupa i zmęczenie.
Czynniki ryzyka
Wiek - tak jak wcześniej wspomniałem, wraz z wiekiem wzrasta ryzyko zachorowania
Płeć - częściej na szpiczaka chorują mężczyźni niż kobiety.
Wykonywany zawód - większe ryzyko zachorowania na szpiczaka odnotowano wśród osób pracujących w rolnictwie i przemyśle petrochemicznym.
Promieniowanie
_ Źródło :
//szpiczak-kampania.pl/co-to-jest-szpiczak-mnogi_
Diagnostyka
- elektroforeza surowicy krwi i moczu - ujawniające białko monoklonalne (białko M)
- biopsja szpiku - pozwala na stwierdzenie, czy są obecne nieprawidłowe plazmocyty
- badania obrazowe - charakterystyczne zmiany w kręgach i czaszce (często zmiany stwierdzane są przypadkiem podczas RTG lub TK wykonywanych w zupełnie innym celu ( np. po wypadku)
- morfologia krwi
- badanie moczu
Oczywiście bardzo ważne są objawy kliniczne zgłaszane przez chorego!
Czy szpiczaka można wyleczyć?
Na chwilę obecną jest to choroba nieuleczalna. Szpiczak mnogi charakteryzuje się stałym postępem, średni czas przeżycia to 4-6 lat.
Medycyna nie jest jednak całkowicie bezradna - terapie i nowe leki wydłużają czas przeżycia pacjentów.
Wczesne rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia pozwala wydłużyć czas przeżycia.
*Ciekawostka
Prowadzone są badania nad terapią szpiczaka mnogiego przy użyciu talidomidu.
Dociekliwych odsyłam do wikipedii
Więcej informacji znajdziecie na:
//szpiczak-kampania.pl/
https://www.facebook.com/fundacjacarita/
https://hematoonkologia.pl/polska-grupa-szpiczakowa