[missolza]

Konsolidacja społeczeństwa obywatelskiego
Rozwój ruchu wolontariackiego Cz. 2

Kierunki i skuteczność wolontariatu

Od czasu pełnowymiarowej agresji Federacji Rosyjskiej ruch wolontariacki stał się jednym z najbardziej znaczących zjawisk społecznych na Ukrainie. Organizacje społeczne, wolontariusze, fundacje charytatywne i społecznie aktywni obywatele szybko się zjednoczyli w celu rozwiązywania pojawiających się problemów, wspierania armii czy poszkodowanej ludności.

Obecnie wśród głównych kierunków działań wolontariatu można wyróżnić takie, jak:

Ц zaopatrzenie Sił Zbrojnych Ukrainy i obrony terytorialnej w amunicję i sprzęt wojskowy;
Ц ewakuacja i transport uchodźców oraz osób wewnętrznie przesiedlonych;
Ц poszukiwanie schronienia dla ofiar wojny;
Ц pomoc samotnym osobom starszym;
Ц krwiodawstwo;
Ц poszukiwanie osób zaginionych;
Ц zaopatrzenie w odzież, żywność, leki i artykuły pierwszej potrzeby;
Ц ratowanie zwierząt
Ц rozbieranie i remontowanie uszkodzonych obiektów;
Ц pomoc w zakresie dostarczania materiałów i urządzeń budowlanych;
Ц dokumentowanie zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości;
Ц wsparcie informacyjne oraz realizacja oporu informacyjnego (obalanie tzw. fake newsów).

Ponadto wolontariusze udzielają bezpłatnej pomocy w ramach swojej specjalizacji zawodowej – usług medycznych, psychologicznych, edukacyjnych, kulinarnych, fryzjerskich, krawieckich, reklamowych i innych. Jednak zdecydowana większość wolontariuszy i organizacji wolontariackich koncentruje się na zaspokajaniu potrzeb ukraińskiej armii i obrony terytorialnej oraz na niesieniu pomocy osobom
przesiedlonym i dotkniętym wojną52. W rzeczywistości w dużym stopniu realizują oni funkcje struktur państwowych, które z powodu biurokratycznych opóźnień i braku funduszy bywają niewydolne, zwłaszcza w warunkach wojennych. W dniach 30 czerwca i 1 lipca 2022 roku doszło nawet do zorganizowania Szczytu Inicjatyw Wolontariackich i Humanitarnych w Truskawcu, w którym wzięli udział przedstawiciele sektora społecznego i państwowego, samorządów lokalnych i instytucji międzynarodowych.

Organizatorzy spotkania uzasadnili potrzebę takiego wydarzenia intensywnym rozwojem ruchu wolontariackiego na Ukrainie, a także koniecznością koordynacji działalności organizacji społeczeństwa obywatelskiego i sieci wolontariackich z działaniami organów władzy państwowej i samorządów terytorialnych. Głównym celem było skierowanie ich pomocy na najważniejsze potrzeby wojska i osób wewnętrznie przesiedlonych. Poza tym w ramach szczytu zaprezentowane zostały wyniki działań najskuteczniejszych fundacji charytatywnych, które od wielu lat funkcjonują na Ukrainie.

Wśród największych i najefektywniejszych społecznych projektów pomocy dla wojska warto wymienić: „Help Army”, „Veteran Hub”, Fundację Charytatywną „WróćŻywy”, „Armię SOS”, Batalion Medyczny „Szpitalnicy”, „Ukraińską Giełdę Charytatywną” i Fundację Pomocy Armii „Skrzydła Feniksa”. Dziesiątki organizacji i fundacji udzielają pomocy humanitarnej ludności cywilnej dotkniętej rosyjską inwazją, zwłaszcza Fundacja „Głosy Dzieci”, Fundacja Serhija Prytuły,

Platforma do Szybkiego Znalezienia Pomocy na Ukrainie, „Wschód SOS”, „Euromajdan SOS” i wiele innych. Oprócz tego szereg inicjatyw skupiło się na ratowaniu domowych i dzikich zwierząt, które są zagrożone w wyniku rosyjskiej agresji. Są to m.in.: Organizacja „Sołomiańskie Koty”, „Dom Uratowanych Zwierząt” i Stowarzyszenie „Pomoc Ukraińskim Zwierzętom”.

W celu pokazania skali oddziaływania ruchu wolontariackiego warto przyjrzeć się dwóm poszczególnym przypadkom. Fundacja „Wróć Żywy” to największa na Ukrainie fundacja charytatywna, wspierająca Siły Zbrojne oraz struktury sektora bezpieczeństwa i obrony. Jej specjalizacja to środki ochronne (kamizelki kuloodporne, hełmy), broń nieśmiercionośna (kamery termowizyjne, drony, urządzenia celownicze), a także sprzęt techniczny – od krótkofalówek po samochody.

Od 2014 roku fundacja ta zebrała na potrzeby wojska ponad 4,463 mld UAH (w tym 4,181 mld UAH po 24 lutego 2022 roku), kupiła ponad 4400 jednostek optyki termowizyjnej (w tym około 3450 po 24 lutego), powyżej 3000 quadkopterów i ponad 125 rozpoznawczych bezzałogowych systemów powietrznych. Od początku pełnowymiarowej inwazji dla ukraińskich żołnierzy zostało zakupione również ponad 22,8 tys. środków ochrony, m.in. kamizelek kuloodpornych i hełmów55. Ponadto instruktorzy fundacji szkolą saperów, operatorów bezzałogowych statków powietrznych, artylerzystów i snajperów, a także uczą pierwszej pomocy i wspierają realizację tajnych misji.

Już w marcu 2022 roku Fundacja „Wróć Żywy” stała się pierwszą organizacją charytatywną, która otrzymała licencję na zakup towarów podwójnego i wojskowego zastosowania, w tym broni śmiercionośnej. W lipcu nabyła kompleks samolotów bezzałogowych Bayraktar TB2 za łączną kwotę 16,5 mln USD, a we wrześniu 11 pojazdów opancerzonych za 321 tys. EUR. W przyszłości fundacja planuje zakup moździerzy, bezzałogowców szturmowych, dronów kamikaze oraz samolotów załogowych.

Skutecznie działa też Fundacja Charytatywna Serhija Prytuły. Ukraiński prezenter telewizyjny, aktor i showman został wolontariuszem w 2014 roku. Kupował wówczas dla armii elementy ekwipunku, kamizelki kuloodporne i żywność, a następnie sprzęt precyzyjny, drony i wyposażenie stanowisk dowodzenia. W 2020 roku, podczas pandemii COVID-19, Serhij Prytuła założył Fundację Charytatywną na rzecz pomocy pozamilitarnej, która od lutego 2022 roku skupiła się na pomocy humanitarnej oraz zakupie ekwipunku, sprzętu, środków medycznych i umożliwiających transport wojska. Zainwestowała zwłaszcza w zaopatrzenie 72. Brygady Obrony Terytorialnej, która broniła Kijowa.

Ponadto organizacja przesyła część środków do sztabu humanitarnego frontu, który pomaga ludności cywilnej w miastach okupowanych i frontowych. Aby przyciągnąć uwagę ludzi i zachęcić ich do pomocy, Serhij Prytuła podejmuje różne kreatywne inicjatywy. Jedną z najgłośniejszych była zbiórka na drony Bayraktar.

Pod koniec czerwca w ciągu trzech dni fundacja zebrała 600 mln UAH na cztery drony Bayraktar TB2. Przy tym największą część darów w tej zbiórce – 44,7% – stanowiły kwoty w wysokości 100-1000 UAH. W rezultacie turecka firma produkująca drony postanowiła bezpłatnie przekazać je Ukrainie. Natomiast pozyskane środki fundacja przeznaczyła na zakup satelity spółki ICEYE dla Sił Zbrojnych Ukrainy57. W sumie do połowy października 2022 roku Fundacja Charytatywna Serhija Prytuły zakupiła 7933 urządzenia łączności, ponad 4 tys. urządzeń optycznych, 2,4 tys. dronów i 45 bezzałogowych statków powietrznych, 620 pojazdów oraz 4 tys. indywidualnych apteczek dla ukraińskich żołnierzy.

źródło: https://ies.lublin.pl/prace/2022-015/

#rosja #wojna #ukraina