Wpis z mikrobloga

W latach 20. XX wieku ZSRR prowadził na Ukrainie politykę korienizacji.
Nie tylko tam, ale że USSR była jedną z największych republik, to łatwiej było zauważyć skutki tej polityki właśnie tam niż gdzieś na Syberii.
Czym była korienizacja? W skrócie ZSRR dbał o rozwijanie regionalnej świadomości narodowej. Promował ukraińską literaturę, teatr, malarstwo itd.
No i przede wszystkim język.
W latach 30. jednak Stalin zmienił uznał politykę korienizacji za błędną i sprzeczną z interesami ZSRR. Stała się ona przykładem petluryzacji Ukrainy i została uznana za zarzewie ukraińskiego nacjonalizmu i kontrrewolucjonizmu. Konsekwencji uniknął jednak główny twórca tej polityki, który określił jej podstawy w książce z 1913 roku "Marksizm i kwestia narodowa". Zapewne pomogło, że nazywał się Józef Stalin.
Zobaczmy co spotkało ludzi odpowiedzialnych za wprowadzanie polityki korienizacji, gdy ta była zgodna z oficjalną linią polityczną ZSRR, lub twórców ukraińskiej kultury:

Mykoła Skrypnyk - komisarz oświaty - w 1933 popełnił samobójstwo po rozległej krytyce jego działań.

Mychajło Bojczuk - malarz - w 1936 aresztowany za szpiegostwo i kontrewolucjonizm. W 1937 rozstrzelany. Udało się uratować część jego prac dzięki lwowskiej artystce Jarosławni Muzyci, która ukryła część skazanych na zniszczenie prac.

Łeś Kurbas - reżyser teatralny - w 1933 aresztowany za terroryzm. W 1937 rozstrzelany.

Maksym Rylski - poeta - w 1931 aresztowany za terroryzm, w 1932 poddał się samokrytyce, przeżył Wielki Terror.

Mychajło Draj-Chmara - poeta - w 1933 aresztowany na 3 miesiące, utrata pracy, zakaz publikacji i wykładania. W 1935 aresztowany za terroryzm, w 1936 skazany na 5 lat, w 1938 dodano mu jeszcze 10 lat za działalność i propagandę antyradziecką. W 1939 zmarł w łagrze.

Pawło Fyłypowycz - poeta, historyk - w 1935 aresztowany za kontrrewolucjonizm, w 1937 rozstrzelany.

Mykoła Zerow - poeta - 1935 aresztowany za kontrrewolucjonizm, 1937 rozstrzelany.

Hryhorij Kosynka - prozaik, tłumacz - 1934 aresztowany za terroryzm i rozstrzelany. W czerwcu 1934, na konferencji pisarzy, gdzie dyskutowano nad „sukcesami kolektywizacji”, podczas gdy na Ukrainie trwał pochłaniający miliony ofiar wielki głód, Kosynka wygłosił zdanie: „Stajemy się nie inżynierami, a milicją ludzkich dusz”, co było aluzją do definicji pisarzy według Stalina. Obecni na konferencji komuniści odpowiedzieli gwizdami i oburzeniem, co zapowiadało rychłe kłopoty pisarza.

Mykoła Kulisz - poeta - 1934 aresztowany za terroryzm, 1937 rozstrzelany.

Ołeksa Slisarenko - poeta - 1934 aresztowany, 1937 rozstrzelany.

Wałerjan Pidmohylny - pisarz - 1934 aresztowany, 1937 rozstrzelany.

Myrosław Irczan - poeta - 1933 aresztowany za terroryzm, 1937 rozstrzelany.

Wołodymyr Czechiwski - premier URL 1918-1919 - 1929 aresztowany za terroryzm, 1937 rozstrzelany.

Serhij Jefremow - historyk, dziennikarz - 1929 aresztowany za terroryzm, 1939 zmarł w więzieniu 3 miesiące przed końcem kary.

Andrij Nikowski (minister SZ URL 1920-22 - w 1929 aresztowany za terroryzm, w 1930 skazany na 10 lat. W 1940 WYSZEDŁ Z ŁAGRU i wyjechał do Leningradu. W 1942 zmarł z głodu w trakcie blokady miasta.

Ludmyła Staryćka-Czerniachiwska i Weronika Czerniachiwska - pisarki - w 1929 córka Ludmyły, Weronika została aresztowana za terroryzm. W 1930 córka zostaje zwolniona z aresztu, a na ławie oskarżonych zastępuje ją Ludmyła i ojciec Ołeksandr. Ludmyła przyznała się do wszystkich zarzutów i zostaje skazana na 5 lat więzienia. Zwolniona w tym samym roku i kara więzienia zamieniona na zesłanie do Doniecka, gdzie trafia z mężem. Córka Weronika dostała wybór - wyjechać do Niemiec bez możliwości powrotu, lub zostać w ZSRR bez możliwości wyjazdu. Wybrała drugą opcję. W 1938 Weronika zostaje aresztowana za szpiegostwo na rzecz Niemiec. Doprowadzona do szaleństwa i skazana na śmierć przez trójkę NKWD. W 1941 Ludmyła wraz z siostrą zostaje ponownie aresztowana za działalność antyradziecką i zesłana do Kazachstanu. Ludmyła zmarła w drodze do łagru, nigdy nie poznała prawdy o losie córki.

Mykoła Chwylowy - poeta - w 1933 popełnił samobójstwo w proteście przeciw terrorowi stalinowskiemu.

Ołeksandr Szumski - komisarz oświaty USRR 1924-1927, w 1933 aresztowany za terroryzm i skazany na 10 lat łagru, w 1935 kara zostaje zamieniona na zesłanie do Krasnojarska, w 1937-39 chwilowo aresztowany. W 1943 został w Krasnojarsku po zakończeniu wyroku i domagał się rehabilitacji przez SN ZSRR, w 1946 zamordowany na polecenie Stalina i Kaganowicza.

Matwij Jaworskyj - historyk - w 1929 jego praca historyczna na łamach moskiewskiej "Prawdy" została podsumowana jako praca niebolszewicka, a jemu zarzucono formalno-nacjonalistyczne podejście do historii. W 1930 wykluczony z WKP(b).
W 1930 "Prawda" określiła go i jemu podobnych w artykule "Awanturnik Matwiej Jaworskij" słowami "wrzód na ciele partii i nauki sowieckiej". W 1931 aresztowany i oskarżony o terroryzm. W 1933 w spisie powszechnym w rubryce przynależnośc partyjna wpisał, że "Miał nieszczęście należeć do najnikczemniejszej w świecie partii komunistycznej i uważa to za swą wielką przewinę". W 1937 rozstrzelany.

I tak życie po życiu, artysta po artyście. Każdy spotkał się z rosyjskim humanitaryzmem, niewielu wytrzymało.

#ukraina #rosja #wojna #komunizm
  • 1