#tedkaczynskinadzis
112. Ludzie chcący chronić wolność bez poświęcania rzekomych korzyści płynących z technologii
zasugerują naiwne plany jakiejś nowej formy społeczeństwa godzącej wolność z technologią.
Pomijając fakt, że ludzie wysuwający takie sugestie rzadko proponują jakiekolwiek praktyczne
środki, którymi miałoby zostać ustanowione nowe społeczeństwo; z czwartej zasady wynika, że
nawet jeśli nowa forma społeczeństwa zostałaby ustanowiona to albo upadłaby albo dałaby
rezultaty odmienne od oczekiwanych.

#tedkaczynskinadzis
SPOŁECZEŃSTWO INDUSTRIALNO-TECHNOLOGICZNE NIE MOŻE ZOSTAĆ
ZREFORMOWANE
111. Wymienione zasady pomagają w ukazaniu jak beznadziejnie trudne byłoby zreformowanie
systemu industrialnego w taki sposób, by nie zawężał ciągle naszej sfery wolności. Widoczna jest
stała tendencja, zauważalna co najmniej od czasu Rewolucji Przemysłowej, do umacniania systemu
przez technologię wysokim kosztem w wolności jednostki i lokalnej autonomii. Stąd też każda
zmiana mająca na celu ochronę wolności przed technologią byłaby przeciwna podstawowemu
trendowi w rozwoju naszegoPokaż całość

#tedkaczynskinadzis
110. Wciąż używać należy zwykłego rozumienia w zastosowaniu tych zasad. Wyrażone są one w
nieprecyzyjnym języku pozostawiającym miejsce na interpretację, można znaleźć od nich wyjątki.
Dlatego prezentujemy te zasady nie jako nieprzekraczalne prawa, ale jako regułę kciuka lub
przewodniki myśli, które mogą dostarczyć częściowe antidotum dla naiwnych idei o przyszłości
społeczeństwa. Zasady te powinny być nieustannie w umyśle i kiedy ktoś dochodzi do wniosku
przeciwnego im, powinien jeszcze raz ostrożnie przebadaćPokaż całość

#tedkaczynskinadzis
109. Amerykańska Rewolucja nie dostarcza kontrargumentu. Nie była ona rewolucją w naszym
rozumieniu tego słowa, ale wojną o niepodległość, po której nastąpiła raczej szeroko sięgająca
reforma polityczna. Ojcowie Założyciele nie zmienili kierunku rozwoju amerykańskiego
społeczeństwa, nawet do tego nie aspirowali. Uwolnili jedynie rozwój amerykańskiego
społeczeństwa spod opóźniającego wpływu brytyjskiej władzy. Ich reforma polityczna nie zmieniła
żadnego podstawowego trendu, lecz jedynie popchnęła amerykańską kulturę polityczną jej
naturalnym torem rozwoju. Brytyjskie społeczeństwo, któregoPokaż całość

#tedkaczynskinadzis
108. By zilustrować: Zgodnie z pierwszą zasadą, ogólnie rzecz biorąc, próba społecznej reformy
albo działa w kierunku w którym i tak już rozwija się społeczeństwo (czyli zaledwie przyspiesza
zmianę, która i tak by nastąpiła), albo odnosi tylko krótkotrwały skutek, a społeczeństwo szybko
powraca do poprzedniego stanu. Aby wywołać trwałą zmianę w kierunku rozwoju jakiegokolwiek
ważnego aspektu społeczeństwa reforma jest niewystarczająca i wymagana jest rewolucja.
(Rewolucja niekoniecznie musi oznaczać zbrojne powstanie czyPokaż całość

#tedkaczynskinadzis
107. Piąta zasada jest konsekwencją pozostałych czterech.

#tedkaczynskinadzis
106. PIĄTA ZASADA. Ludzie nie wybierają świadomie i racjonalnie formy swojego
społeczeństwa. Społeczeństwa rozwijają się w procesach społecznej ewolucji nie będących pod
racjonalną ludzką kontrolą.

#tedkaczynskinadzis
105. Zasady trzecia i czwarta wynikają ze złożoności ludzkich społeczności. Zmiana w ludzkim
zachowaniu wpłynie na ekonomię społeczeństwa oraz na jego fizyczne środowisko; ekonomia
wpłynie na środowisko i vice versa, a zmiany w ekonomi i w środowisku wpłyną na ludzkie
zachowanie w złożony, nieprzewidywalny sposób; i tak dalej. Sieć przyczyn i skutków jest dalece
zbyt złożona by ją rozwikłać i zrozumieć.

#tedkaczynskinadzis
104. CZWARTA ZASADA. Nowy rodzaj społeczeństwa nie może zostać zaprojektowany na
papierze. Oznacza to, że nie można zaplanować nowej formy społeczeństwa zawczasu, później jej
ustanowić i oczekiwać, że będzie funkcjonować zgodnie z wcześniejszym planem.

#tedkaczynskinadzis
103. TRZECIA ZASADA. Jeżeli dokonuje się zmiany wystarczająco dużej by zmienić
długoterminowy trend, to konsekwencje dla społeczeństwa jako całości nie mogą być zawczasu
przewidziane. (Chyba, że poszczególne inne społeczności przeszły przez taką samą zmianę i
doświadczyły takich samych konsekwencji, w tym przypadku można na gruncie empirycznym
przewidzieć, że następna społeczność, która przejdzie przez taką samą zmianę prawdopodobnie
doświadczy podobnych konsekwencji).

#tedkaczynskinadzis
102. DRUGA ZASADA. Jeżeli dokonuje się zmiany wystarczająco dużej by trwale zmieniła
długoterminowy trend historyczny, wtedy również zmieni społeczeństwo jako całość. Innymi
słowy, społeczeństwo jest systemem, w którym wszystkie części są ze sobą połączone i nie można
trwale zmienić żadnej ważnej części bez wywołania zmiany również w innych częściach.

#tedkaczynskinadzis
101. Pierwsza zasada jest niemal tautologią. Gdyby trend nie był stabilny w związku z małymi
zmianami, błądziłby przypadkowo raczej, niż podążał w określonym kierunku; innymi słowy, nie
byłby wcale długoterminowym trendem.

#tedkaczynskinadzis
100. PIERWSZA ZASADA. Jeżeli dokonuje się MAŁEJ zmiany, która wpływa na długoterminowy
trend historyczny, efekt tej zmiany prawie zawsze będzie krótkotrwały – trend szybko powróci do
swego pierwotnego stanu. (Przykład: Ruch reformatorski powołany w celu oczyszczenia
społeczeństwa z politycznej korupcji rzadko miewa długoterminowy efekt; prędzej czy później
reformatorzy rozluźnią nacisk i korupcja rozwinie się ponownie. Poziom politycznej korupcji w
danym społeczeństwie dąży do pozostawania stałym lub jedynie do powolnej zmiany wrazPokaż całość

#tedkaczynskinadzis
NIEKTÓRE ZASADY HISTORII
99. Pomyśl o historii jako sumie dwóch składników: nieuporządkowanego zbioru
nieprzewidywalnych zdarzeń nie układających się w żaden schemat oraz regularnego składnika
zawierającego długoterminowe trendy historyczne. Zajmiemy się teraz właśnie długoterminowymi
trendami.

#tedkaczynskinadzis
98. Jeszcze jedna uwaga odnośnie tego rozdziału: nie powinno się zakładać, że ktoś posiada
wystarczającą wolność tylko dlatego, że TWIERDZI że ją posiada. Wolność jest częściowo
ograniczona przez psychologiczną kontrolę, której ludzie nie są świadomi, a co więcej,
wyobrażenia wielu osób co do tego, co stanowi o ich wolności są ustanawiane bardziej przez
społeczne konwencje, niż przez ich rzeczywiste potrzeby. Na przykład, wielu naduspołecznionych
lewaków prawdopodobnie powiedziałoby, że większość ludzi, włączającPokaż całość

#tedkaczynskinadzis
97. Konstytucyjne prawa są do pewnego stopnia użyteczne, jednak nie wykraczają poza
gwarantowanie tego, co można by nazwać mieszczańską koncepcją wolności. Zgodnie z tą
koncepcją, “wolny” człowiek jest zasadniczo elementem machiny społecznej i posiada jedynie
pewien zbiór przypisanych i ograniczonych wolności; wolności, które zostały zaprojektowane, by
służyć potrzebom machiny społecznej a nie jednostki. Tak więc mieszczański “wolny” człowiek
posiada wolność ekonomiczną, ponieważ gwarantuje ona wzrost i rozwój; posiada wolność prasy,
ponieważPokaż całość

Aż przypomina mi się scena z filmu "Seven", gdzie John Doe mówi, że nie wystarczy poklepać kogoś po ramieniu, żeby zwrócić jego uwagę.

#tedkaczynskinadzis
96. Co do naszych konstytucyjnych praw, rozważcie na przykład wolność prasy. Oczywiście nie
chcemy atakować tego prawa: jest ono bardzo istotnym narzędziem ograniczenia koncentracji
władzy politycznej oraz trzymania w ryzach tych, którzy posiadają władzę polityczną poprzez
ujawnienie niewłaściwych zachowań z ich strony. Jednakże wolność prasy ma bardzo małyPokaż całość

#tedkaczynskinadzis
95. Mówi się, ze żyjemy w wolnym społeczeństwie, ponieważ mamy pewną ilość konstytucyjnie
zagwarantowanych praw. Nie są one jednak tak istotne jak mogłyby się wydawać. Poziom osobistej
wolności w społeczeństwie jest wyznaczany bardziej przez jego ekonomiczną i technologiczną
strukturę niż przez jego prawa lub formę rządu [16]. Większość indiańskich narodów Nowej Anglii
było monarchiami, a wiele miast włoskiego renesansu było kontrolowanych przez dyktatorów.
Jednak czytając o tych społeczeństwach można odnieść wrażenie,Pokaż całość

#tedkaczynskinadzis
94. Poprzez “wolność” rozumiemy okazję do przejścia przez proces władzy, z prawdziwymi celami
w miejsce sztucznych oraz czynności zastępczych oraz bez ingerencji, manipulacji bądź nadzoru z
niczyjej strony, szczególnie ze strony dużej organizacji. Wolność oznacza kontrolowanie (jako
jednostka bądź członek MAŁEJ grupy) spraw życia i śmierci jednostki, pożywienia, ubioru,
schronienia oraz ochrony przed wszystkim, co stanowi zagrożenie w danym otoczeniu. Wolność
oznacza posiadanie władzy; nie władzy kontrolowania innych ludzi, ale władzyPokaż całość