O rozgwiazdach które widzą odnóżami...
![](https://www.wykop.pl/cdn/c0834752/01v6LPP_Bmjwh8LMaGX2iyuOThmeObmeReZSFzys,w600.jpg)
Tłumaczenie jest dość obszerne więc dla leniwych
tl;dr w spoilerze:
pokaż spoiler Naukowcy Anders Garm i Dan-Eric Nilsson odkryli, iż rozgwiazdy (badali Linckia laevigat) nie tylko dostrzegają zmiany natężenia światła ale także potrafią rozpoznać kształt dużych obiektów. Obraz jest dość słaby (brak soczewki - w najlepszym razie porównywalny z obrazkiem stworzonym z 200px) i u Linckia laevigat służy jedynie do odnajdywania rafy koralowej, ale podejrzewa się, iż inne rozgwiazdy (bardziej drapieżne - film z Acanthaster planci niżej) mają o wiele bardziej rozwinięty wzrok - to było dopiero pierwsze badanie.
Ciekawą informacją jest fakt, iż rozgwiazdy mają niesamowite zdolności regeneracyjne (potrafią one w ciągu kilku, kilkunastu miesięcy zregenerować całe ramiona) co sprawia, iż są wstanie odtworzyć nie tylko siebie ale też zupełnie sprawne oczy na nowo.
Pigmenty wzrokowe pojawiły się początkowo u
prokariontów (mikroorganizmy w większości przypadków jednokomórkowe; w odróżnieniu od eukariontów nie posiadają jądra komórkowego oraz organelli – co dosłownie wpisane jest w ich nazwę gr.
pros –
przed i
karyon -
jądro) ponad
dwa i pół miliarda lat temu, które jedynie reagowały na zmianę świata w ich otoczeniu. Jednak pierwsze organizmy wykorzystujące właśnie bardziej skomplikowane „oczy” które jedynie wykrywają zmiany w natężeniu światła można było zaobserwować już ok.
540 milionów lat temu między innymi u
meduz oraz
gąbek.
![](https://www.wykop.pl/cdn/c0834752/21v6LT2_Bmjwh8LMaGX2iyuOThmeObmeReZSFzys,w600.jpg)
Wiele zwierząt korzystało właśnie z takiego ewolucyjnego wyjścia mogąc jedynie odróżnić światło od ciemności, ale nie potrafiąc rozpoznać widzianego kształtów. Było jasne, iż
rozgwiazdy z całą pewnością mają receptory, które reagują na zmiany światła, a od niedawana dzięki badaniu
doktorów Andersa Garma i Dana-Erica Nilssona wiem, iż
prawie wszystkie gatunki rozgwiazd posiadają bardziej skomplikowane oczy na końcu każdego ramiona (zdjęcie wyżej przedstawia „oko” - czerwone miejsce), które przypominają oczy owadów choć w odróżnieniu od nich nie posiadają soczewek – nie można było więc powiedzieć co dokładnie widzą badane
szkarłupnie (typ do którego należy gromada rozgwiazd łączący je z jeżowcami).
Pierwszą rzeczą na której skupili się naukowcy było zbadanie od makro do mikro wyglądu oka rozgwiazd, badanym organizmem była
Linckia laevigat, która została właśnie tak przebadana i dokładnie opisana. Dzięki czemu możemy powiedzieć, że
oko tej rozgwiazdy ma kąt widzenia 210° w poziomie i 170° w pionie co jest mało istotne biorąc pod uwagę położenie oka na ramieniu i fakt ich ilości. W efekcie, że mają pełny obraz swojego otoczenia od powierzchni wody to przestrzeni bezpośrednio przy nich, a sam obraz wszystkich oczu
nakłada się miejscami kilkukrotnie, niestety budowa ciała
Linckia laevigat (brak soczewki) sprawia, iż ta
może dostrzec jedynie duże obiekty, a przekładając jakość obrazu na piksele w najlepszym przypadku
obraz widziany przez tę rozgwiazdę można by porównać do obrazka o ilości 200 pikseli. Biorąc pod uwagę powolną reakcje tej szkarłupni na światło podejrzewa się, iż jej oczy nie służą szukaniu pożywienia czy ochronie przed drapieżnikami, a rozpoznawaniu otoczenia (głowic). Do zbadania tej teorii sprawdzono zachowanie tych organizmów kładąc je w odległości
1, 2 i 4 metrów od elementów rafy koralowej, w bliskich odległościach
Linckia laevigat udawała się w jej kierunku, podczas gdy dla odległości
4 metrów nie potrafiła już odnaleźć drogi szukając rafy w losowych kierunkach. Dla porównania i nieszczęście niektórych z badanych osobników chirurgicznie zostały one oślepione.
Pozwoliło to potwierdzić fakt użycia przez nich oczu, obserwując poszukiwanie rafy przez oślepione zwierzęta nawet kiedy ta znajdowała się blisko. Jednocześnie doktorzy Gaim i Nilsson sugerują, iż te konkretne rozgwiazdy używają oczu jedynie by się zatrzymać na rafie koralowej, a nie by szukać ścieżek do nowych raf.
Budowa oka:
Rysunek z Garm & Nilsson, 2014: (a) gwiazda morze _Linckia laevigat_ w jej naturalnym środowisku rafy koralowej w Akajima, Japonii. (B-G) odpowiednie wskazania umiejscowienia oka (H) oko „zamknięte”.
Biorąc pod uwagę niesamowite zdolności regeneracyjne rozgwiazd (potrafią one w ciągu kilku, kilkunastu miesięcy zregenerować całe ramiona - jedna ze stron podaje informacji o regeneracji z samego ramienia :)) co znaczy, że potrafią odtworzyć w pełni sprawne oko.
Naukowcy podejrzewają jednak, iż inne rozgwiazdy mogą uzyskiwać obraz lepszej jakości podając jako przykład
Acanthaster planci (na filmie niżej), która potrafi szybko się poruszać goniąc za zdobyczą, ale potrzebne są dalsze badania by to zbadać i potwierdzić.
Źródła:
//www.pbs.org/wgbh/nova/next/nature/how-sea-stars-see/
//blogs.discovermagazine.com/science-sushi/2014/01/07/sea-stars-see/
//compulenta.computerra.ru/chelovek/biologiya/10007750/
https://caitbiology.wikispaces.com/Matthew+Koenig-blue+linckia+starfish+%28Linckia+laevigata%29
//www.youtube.com/watch?v=C-F1VKkQ8gk
//pl.wikipedia.org/wiki/Rozgwiazdy
//portalwiedzy.onet.pl/23949,,,,rozgwiazdy,haslo.html
//pl.wikipedia.org/wiki/Wzrok
Ciekawostka dla patrzących na źródła: Noworodki mrugają 1-4 razy na minutę. Liczba ta zwiększa się około 6. miesiąca życia.