[pekas]

#sztuka
#sztukanadzis
#malarstwo
#obrazy
#malarstwopolskie
#matejko
#janmatejko

Jan Matejko - Portret Józefa Dietla, 1864

Lekarz, balneolog, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, polityk, poseł na Sejm Krajowy we Lwowie i do Rady Państwa w Wiedniu. Honorowy obywatel miasta Krakowa (1861). Urodził się w 1804 roku w Podbużu koło Drohobycza, w rodzinie austriackiego urzędnika Franciszka i Anny z Kulczyckich. Studiował na uniwersytetach we Lwowie i Wiedniu. W 1829 roku uzyskał tytuł doktora medycyny. W latach 1851–1865 na stanowisku profesora kierował katedrą medycyny wewnętrznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, był też dziekanem Wydziału Lekarskiego, a w roku 1861 został rektorem. W tm samym roku posłował do Sejmu Krajowego we Lwowie i do Rady Państwa w Wiedniu. Konsekwentnie opowiadał się za przywróceniem języka polskiego w instytucjach publicznych. Ta zdecydowana patriotyczna postawa miała wpływ na decyzję władz austriackich o usunięciu Dietla z uniwersytetu i przesunięciu w 1865 roku, wbrew jego woli, w stan spoczynku. Dał się poznać jako wybitny naukowiec, lekarz i balneolog oraz sprawny organizator i społecznik. W 1866 roku wszedł do Rady Miejskiej, a następnie został wybrany na prezydenta miasta. W swoim programie zakreślił najważniejsze potrzeby Krakowa, wówczas bardzo zaniedbanego. Jako prezydent podwoił dochody miasta, doprowadził do utworzenia straży ogniowej oraz uporządkowania Plant i przestrzeni miejskiej, przygotował plan odbudowy Sukiennic i utworzenia w nich Muzeum Narodowego. Zainicjował oczyszczenie koryta Starej Wisły oraz budowę wodociągów miejskich, zaangażował się w działania zmierzające do poprawy warunków sanitarnych w mieście oraz w walkę z epidemiami. Popierał szkolnictwo ludowe. Działał na rzecz rozwoju rzemiosła i przedsiębiorczości. Zreorganizował Magistrat. W wyborach w 1872 roku ponownie wszedł do Rady i został prezydentem na następną kadencję. We wrześniu 1874 roku, w związku z coraz mocniejszą opozycją w Radzie, złożył przed końcem kadencji rezygnację z urzędu. Ze względu na pogarszający się stan zdrowia zaczął wycofywać się z działalności politycznej i społecznej. Ożenił się z Heleną Zieterbarth, małżeństwo było bezdzietne. Odznaczony Orderem Franciszka Józefa, Orderem Żelaznej Korony III klasy oraz Orderem św. Grzegorza Wielkiego. Zmarł 18 stycznia 1878 roku w Krakowie. Został uroczyście pochowany na cmentarzu Rakowickim. Patronuje jednej z głównych krakowskich ulic, w 1938 roku odsłonięto jego pomnik na placu Wszystkich Świętych.