Dlaczego te badania są przełomowe? Okazało się, że nierówności dochodowe w Polsce są mocno niedoszacowane, a powszechne myślenie, że „u nas nie ma tego problemu”, jest po prostu nieprawdziwe. Jak to możliwe, że tak długo tkwiliśmy w błędzie? Wszystko za sprawą niezbyt precyzyjnych danych, z których przez lata wyciągano wnioski dotyczące nierówności. Dotąd badania opierały się na sondażach na próbie losowej – ankieterzy pukali do wylosowanych gospodarstw domowych i pytali, ile zarabia dana osoba. Problem w tym, że bogaci albo nie otwierali im drzwi (bo nie musieli), albo zaniżali swoje dochody (bo nie groziły przecież żadne konsekwencje). Z drugiej strony nieoszacowany był też dochód najbiedniejszych, bo do nich również trudno dotrzeć.

– Problemem było też to, że próba była losowa. A przez losowanie trudno trafić na przykład do rodzeństwa Kulczyków. Dlatego w naszej metodzie wykorzystaliśmy dane podatkowe. Ma to taką zaletę, że każdy musi złożyć zeznanie PIT i zazwyczaj są one prawdziwe, bo tego wymaga prawo. Łącząc dwa źródła danych, czyli wyniki sondaży i dane podatkowe, uzyskaliśmy bardziej dokładny i bliższy prawdy obraz – wyjaśnia dr Paweł Bukowski i dodaje, że zeznania podatkowe w mierzeniu poziomu nierówności (ale tylko dla województwa dolnośląskiego) wykorzystał też kilka lat temu dr. hab. Marek Kośny z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Efekty? Nierówności dużo wyższe, niż wcześniej myślano.