KRÓTKA HISTORIA NOWOCZESNEGO IZRAELA - CZĘŚĆ 5 Jeżeli chcesz być wo... (@Mleko_O)

KRÓTKA HISTORIA NOWOCZESNEGO IZRAELA - CZĘŚĆ 5

Jeżeli chcesz być wołany do kolejnych wpisów zaplusuj ten wpis

#historiaiwojskowosc

Prawdopodobnie jedno z bardziej znanych zdjęć w historii Izraela - Dawid Ben-Gurion ogłasza niepodległość w dniu 14 maja 1948 roku

Nastroje po II wojnie światowej były... co najmniej alarmujące. Z jednej strony zdesperowani Żydzi poszukujący w końcu kraju, który nie spisze ich z łatwością na straty jak przyjdzie co do czego.
Z drugiej Arabowie, stający się mniejszością we własnym kraju.
Pośród tego Brytyjczycy, którzy musieli komuś Palestynę oddać.

Czas mijał, a Brytyjczycy nie potrafili zaproponować zadowalającego rozwiązania. W międzyczasie dochodziło do aktów terroru w wykonaniu zarówno arabskim, jak i żydowskim. Najbardziej znanym zamachem jest zamach na Hotel King David (będący też siedzibą brytyjskiej administracji wojskowej, która była celem). W zamachu zginęło 91 osób, a kilkadziesiąt innych zostało rannych. Brytyjczycy odpowiedzi uderzeniem w izraelski ruch niepodległości przeprowadzając operację Agatha i dokonując masowych aresztowań w całym kraju. Warto jednak dodać, że zamach został przeprowadzony przez skrajny odłam ruchów syjonistycznych, czyli fundamentalny Etzel.

Wobec rosnących kosztów w życiu i pieniądzach nowy rząd Partii Pracy - po porażce konserwatystów Churchilla - zaproponował przedłożenie Palestyny przed nowo powstały ONZ.

Przechodzimy więc do ostatniego aktu dramatu.

Według planu opracowanego przez tzw. United Nations Special Comitee on Palestine (UNSCOP) pojawiła się pierwszy raz propozycja znana nam do dziś - czyli DWA OSOBNE PAŃSTWA, państwo żydowskie i arabskie. Terytorialnie państwa te miały występować względnie w granicach kontroli etnicznej i w przybliżeniu odpowiadały granicom Izraela z okolic ~1950 roku.

Partie żydowskie plan poparły - Żydzi otrzymaliby Galileę, region Tel Awiwu, z wyłączeniem strefy Gazy oraz Zachodniego Brzegu i okolic miasta Akra.
Jerozolima miała stanowić miasto neutralne i znaleźć się w zarządzie ONZ na podobnej zasadzie jak funkcjonowało w międzywojniu Wolne Miast Gdańsk.

Arabowie odrzucili wszelkie propozycje z pełną mocą. Warunki arabskie były zasadniczo nie do spełnienia - żądali oni bowiem:
1) Zupełnego wyłączenia możliwości powstania państwa żydowskiego
2) Wyłączenia ludności żydowskiej z możliwości udziału w instytucjach rządowych niepodległej, jednej Palestyny

A rzeczywistym celem działań arabskich była już tylko wola wyrzucenia wszystkich Żydów z Palestyny. W międzyczasie do Palestyny ściągały bojówki arabskie, a także członkowie Legionu Arabskiego, czyli pochodzącej z Jordanii jednostki muzułmańskiej dowodzonej w czasie II wojny przez brytyjskich oficerów. Wbrew temu co twierdzi się w szkołach, wojna o niepodległość Izraela wcale nie wybuchła w maju 1948 roku. Ona trwała w najlepsze już od 1947 roku, a w latach 1947-1948 zginęło około 5 tysięcy osób. Arabskie zamachy bombowe były już właściwie codziennością. Uzbrojeni mężczyźni wdzierali się nocami z bronią do żydowskich szpitali i mordowali pacjentów. Do tego w pewnym momencie nawet Tel Awiw został odcięty od dostaw żywności, a Hagana zaangażowała się w ciężkie walki z arabami, w których na porządku dziennym udział brały już lekkie czołgi czy wozy pancerne.
W tym czasie Hagana zaczęła też stawać się już bardziej regularną armią, a pod koniec 1947 roku ogłoszono pobór powszechny, w tym dla kobiet, w celu przeszkolenia wojskowego. Jak zapewne Czytelnicy wiedzą, jest to standard do dziś.

Ze względu na ciężkie walki z propozycji rezolucji UNSCOP wycofali się Amerykanie. Jednocześnie Brytyjczycy namieszali - i niejako pomogli Żydom na początku, a utrudnili w dłuższej perspektywie - gdyż zaproponowali, by większość Zachodniego Brzegu przypadła tworzącej się właśnie Transjordanii (dziś Jordanii), z którą mieli bardzo dobre stosunki. Jest to bezpośrednia podstawa udziału Jordańskiego Legionu Arabskiego w wojnie w latach 1948-49.

Rezolucja ONZ ostatecznie więc upadła. Jednocześnie w dniu 15 maja 1948 roku wygasał brytyjski mandat kontrolny Palestyny. Ostatni brytyjscy żołnierze wycofali się z Palestyny 14 maja 1948 roku.

I teraz co się podziało z samą państwowością?
Generalnie motyw jest nieco... zabawny. Brak porozumienia wobec porażki misji UNSCOP doprowadził do próżni, istnego vacuum co do tego co legalne, a co nie do końca. Do tego vacuum na pewno konsekwentnie zmierzali Arabowie, którzy liczyli na bierność Żydów w kreowaniu własnej państwowości.
Tymczasem Izrael ogłosił niepodległość w dniu, w którym Brytyjczycy nie mogli już interferować, ignorując fakt, że mandat obowiązywał jeszcze do 1 października 1948 roku. Był to oczywiście akt sprzeczny z prawem międzynarodowym i wziął wszystkich z zaskoczenia. Bezpośrednią przyczyną była tu jednak prosta kalkulacja - wszyscy wiedzieli, że wojna nadejdzie. Państwa Ligii Arabskiej w oświadczeniu z 13 kwietnia 1948 zapewniły, że zainterweniują chroniąc palestyńską państwowość. W rzeczywistości chodziło jednak o ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiego państwa. W maju 1948 roku położenie Hagany było naprawdę dobre. Dzięki zakupionej w Europie broni, głównie zdobytej na III Rzeszy, Hagana miała czołgi, artylerię i kształtujące się lotnictwo, podczas gdy państwa arabskie opierały się na mocno na lekkiej, zdezorganizowanej piechocie. W maju 1948 roku Palestyńczycy przegrywali na wszystkich frontach, a tysiące arabów uciekało przed linią frontu do wszystkich państw ościennych.
Deklaracja niepodległości z dnia 14 maja 1948 roku była więc bardziej decyzją z tłem i charakterem militarnym aniżeli jakąś impulsywną reakcją władz Yishuv.

Następnego dnia państwa arabskie wypowiedziały Izraelowi wojnę. Zaczął się konflikt lat 1948-49, w czasie którego Arabowie poniosą w większości sromotną porażkę z rąk lepiej uzbrojonego, wyszkolonego, a przede wszystkim zdeterminowanego wroga. Jedyne sukcesy ze strony wojsk arabskich będą miały miejsce na Zachodnim Brzegu, gdzie udział wojsk jordańskich będzie rozstrzygający. Jordania jednak i tak utraci te terytoria w dalszych wojnach w 1956 i 1967 roku.
Ale to wszystko już inne historie.

Autor postu: [Lekcje wojskowości i historii z Marcinem](https://www.facebook.com/historiaiwojskowosc/?__xts__[0]=68.ARA6l-O5ZE3DzzVIwzh5E9woXEG2xxQtsBBKbJLwgfNensf1r3-OlOZTO3eDEFIUR5Wu2SBNKzDzQo5U-XwErNt9SBZAqJnFVoc3rM48zy5-Y5w0SnkghUs6DlgxJt4OFl5ynwaSRk8swqB1b1CKZi4b4kWsrhGykUsOFAau6dOiLWylsLDek6Y3dFttZeRiDuoVCpRugZzGk-CHcVUQbamH8kYjM-y80DZ6qrvRebPV1BPSTQ7BGlvmJ8jB0NICXPj0kIz9l7RDZsM-M8rZs8BJ2l5xw7XlMDZwE1NLCP1psaXBcV2NHpv2lXX85VWXK6tNJtUfcbfJZE&tn_=k*F&tn-str=k*F)

#historia #gruparatowaniapoziomu #ciekawostki #izrael

Aktywne Wpisy

Aktywne Znaleziska

[AMA] Przemek Matoga - twórca popularnej niegdyś platformy forów dyskusyjnych

UE sygnalizuje konieczność stworzenia "ekologicznej" armii

Alarmujący raport: Rosjanie zabijają ukraińskich jeńców

Horror pod Rzymem. Biegacz rozszarpany przez rottweilery

Szczecin na nogach, gonią mnie żołnierze, no bo filmuję legalnie

Popularne tagi