[j.....a]

29 i 30 sierpnia 1944 - 29 i 30 dzień Powstania

wtorek, środa

Niemcy od strony południowej zaczynają wdzierać się na Stare Miasto. Dochodzi do pierwszych masowych mordów w dzielnicy; wydarzenia te nazwane zostały zagładą przytułków nowomiejskich. W ręce Niemców wpadł wówczas zakład opiekuńczy dla kobiet pod wezwaniem św. Ducha i Panny Marii, prowadzony przez siostry szarytki (ul. Przyrynek 4) przy kościele Nawiedzenia NMP. Na terenie przytułku przebywało w tym czasie blisko 150 pensjonariuszek (80-90 staruszek oraz 50-60 niepełnosprawnych dziewcząt), 9 sióstr-opiekunek, a także grupa cywilnych uchodźców (razem ok. 200 osób). Z zakładu wypędzono zakonnice i uchodźców oraz wszystkie pensjonariuszki, które były w stanie poruszać się o własnych siłach. Osiemnaście najbardziej zniedołężniałych staruszek SS-mani kazali pozostawić na terenie zakładu, zapowiadając przy tym: my się nimi zaopiekujemy. W rzeczywistości pozostawione kobiety zgromadzono w kaplicy przytułku i tam wymordowano za pomocą granatów. Ponadto kilkanaście innych pensjonariuszek Niemcy zamordowali jeszcze na terenie Nowego Miasta – w gmachu kościoła pw. Nawiedzenia NMP.

Pozostałe pensjonariuszki zgromadzono wraz z resztą cywilów w szkole na Stawkach. Następnego dnia wszystkich uchodźców przetransportowano samochodami ciężarowymi lub pognano pieszo do garbarni Pfeiffera na Woli. Na miejscu Niemcy przeprowadzili „selekcję”, w trakcie której oddzielili staruszki i niepełnosprawne dziewczęta od reszty uchodźców. Do pensjonariuszek przytułku dołączyło wówczas osiem sióstr szarytek, które nie chciały opuszczać swoich podopiecznych. Pod koniec dnia zdolnych do marszu cywilów zaprowadzono do kościoła św. Wojciecha przy ul. Wolskiej. Po staruszkach, niepełnosprawnych dziewczętach i ich opiekunkach ślad zaginął. Wedle wszelkiego prawdopodobieństwa zostały rozstrzelane w okolicach garbarni Pfeiffera, a ich ciała spalono.

Próba przebicia się AK korytarzem z otoczonej dzielnicy do Śródmieścia - ostatnia szansa ucieczki także dla ludności cywilnej - planowana była na dzień kolejny...

Kurczący się obszar Starego Miasta kontrolowany przez Powstańców jest co kilkanaście minut bombardowany przez sztukasy. Trwało także potężne ostrzeliwanie Śródmieścia i Powiśla.

#rzezwarszawy1944 #powstaniewarszawskie #historia #warszawa