[MistrzPatelnii]

#izrael #palestyna #hisoriaw5minut #ciekawostki #wojna #ciekawostkihistoryczne
O co walczą Palestyńczycy? O co walczy Hamas w imieniu Palestyńczyków? Jakie jest tło konfliktu Izrael-Palestyna?

Będzie długo.

Palestyńczycy dążą do utworzenia własnego, niezależnego państwa w granicach przedwojennego Mandatu Palestyny.

Po upadku Imperium Osmańskiego i końcu I wojny światowej, Mandat Palestyny został przekazany Wielkiej Brytanii przez Ligę Narodów. ???????? uznali, że należy pozwolić Żydom na osiedlanie się w Palestynie i ogłosili tzw. Deklarację Balfoura.

Warto zaznaczyć, że Deklaracja Balfoura z 1917 roku była obietnicą brytyjskiego rządu do wspierania "narodowego domu dla żydowskiego narodu" w Palestynie, ale jednocześnie stwierdzono, że nic w niej "nie może zaszkodzić cywilnym ani religijnym prawom istniejących nie-żydowskich społeczności w Palestynie".

W każdym razie, Brytyjczycy nie wzięli pod uwagę, że Żydów już tam praktycznie nie było -- przez setki lat byli Arabowie. Jednak koloniści Żydowscy zaczęli przyjeżdżać.

W konsekwencji w ciągu następnych dekad wzrosły napięcia między Żydami a Arabami w Palestynie. Jednak Żydzi doprowadzili finalnie poprzez wsparcie UK i USA do powstania Izraela ???????? w 1948 roku.

Po ogłoszeniu niepodległości wybuchła wojna izraelsko-arabska, znana również jako "wojna o niepodległość Izraela".

W jej wyniku część terenu Mandatu Palestyny znalazła się pod kontrolą nowo utworzonego państwa Izrael, a reszta została podzielona pomiędzy Jordanię (Zachodni Brzeg) i Egipt (Strefa Gazy).

Tysiące Palestyńczyków musiało uciekać, opuszczali swoje domy tworząc problem uchodźców palestyńskich, który do dzisiaj pozostaje nierozwiązany.

Następnie w latach 1950-60, XX wieku napięcia izraelsko-arabskie stały się tak naprawdę nieodłącznym elementem Bliskiego Wschodu.

Doszło do kilku poważnych konfliktów, w tym do kryzysu sueskiego w 1956 roku i wojny sześciodniowej w 1967 roku.

5 czerwca 1967, wybuchła “Wojna 6 dniowa”. W ciągu tych 6 dni Izrael pokonał trzy armie arabskie, zdobył terytorium cztery razy większe niż jego pierwotna wielkość i stał się nadrzędną potęgą militarną w regionie. Wojna przemieniła Izrael z narodu, walczącego o przetrwanie, w okupanta i regionalne mocarstwo.

Błyskawiczne zwycięstwo Izraela w Wojnie Sześciodniowej stało się studium przypadku dla strategii wojskowych na całym świecie. Izrael zdecydował się na prewencyjny atak na Egipt. Przyczyniło się to do zaskoczenia i zdobycia przewagi.

Operacja "Focus" była skierowana przede wszystkim na zniszczenie egipskiego lotnictwa na ziemi - co się udało. Zapewniło to Izraelowi dominację powietrzna na obszarze konfliktu.

Izrael skupił swoje siły na eliminacji jednego przeciwnika naraz, co pozwoliło na efektywne wykorzystanie jego mocno ograniczonych zasobów. Dodatkowo skutecznie wykorzystywał informacje wywiadowcze. Dzięki temu siły zbrojne działały zdecydowanie. Szybko przechodziły przez terytoria egipskie, jordańskie i syryjskie.

Przejmowano kluczowe punkty, a przemieszczanie się pozwoliło Izraelowi na utrzymanie przewagi. Atak prewencyjny na Egipt pokazał, jak ważne jest zdobycie inicjatywy strategicznej w konflikcie.

Dzięki niemu, Izrael był w stanie skupić swoje siły i atakować swoje cele według własnego planu, zamiast reagować na ruchy przeciwnika. Dodatkowo izraelscy żołnierze byli silnie zmotywowani do walki, wierzyli, że wojna toczy się o przetrwanie ich państwa. Co również zaważyło na skuteczności działań.

Wojna, rozgrywana była na tle Zimnej Wojny i odzwierciedlała rywalizację między USA a ZSRR o wpływy na Bliskim Wschodzie. Lobby proizraelskie walczyło, by USA zapewniły Izraelowi wsparcie polityczne.

Stany Zjednoczone wykorzystały swoje wpływy w ONZ, aby zapobiec lub zablokować rezolucje potępiające Izrael. Technologia i b--ń dostarczane przez USA pomogły Izraelowi uzyskać przewagę.

Rezultaty Wojny Sześciodniowej - zdobycie przez Izrael półwyspu Synaj, Strefy Gazy, Zachodniego Brzegu i Wzgórz Golan - do dziś wpływają na konflikty i proces pokojowy na Bliskim Wschodzie. Wojna miała ogromny wpływ na równowagę sił na Bliskim Wschodzie i przyczyniła się do dalszych konfliktów takich jak Wojna Jom Kippur w 1973 roku.

Wojna Jom Kippur była czwartą z serii wojen izraelsko-arabskich. Została rozpoczęta przez koalicję państw arabskich, przede wszystkim Egipt i Syrię, w celu odzyskania terytoriów utraconych podczas Wojny Sześciodniowej w 1967 roku.

Tutaj nawiązań jest wiele do niej teraz bo Egipt i Syria przeprowadziły zaskakujący atak na Izrael w święto Jom Kippur, najważniejszy żydowski dzień postu i pokuty, co dało im początkową przewagę.

Wojna zakończyła się po 19 dniach walk. W wyniku rozejmu, wojska wróciły do swoich pozycji wyjściowych, ale wojna ta miała ponownie daleko idące konsekwencje dla regionu oraz dla stosunków międzynarodowych.

Wzrosły napięcia na okupowanych terenach palestyńskich. Organizacje palestyńskie, w tym OWP (Organizacja Wyzwolenia Palestyny) pod przywództwem Jasera Arafata, przeprowadzały ataki przeciwko Izraelowi z terenów sąsiednich państw arabskich.

W latach 70 i na początku lat 80, XX wieku doszło do szeregu dramatycznych akcji terrorystycznych.

W 1982 roku Izrael przeprowadził interwencję w Libanie w odpowiedzi na ataki OWP, co doprowadziło do długotrwałej okupacji południowej części tego kraju przez wojska izraelskie.

W zasadzie do połowy lat 80 narastało niezadowolenie wśród Palestyńczyków, co w końcu doprowadziło do wybuchu pierwszej intifady w 1987 roku. To właśnie w tym kontekście narodził się Hamas jako ruch oporu przeciwko izraelskiej okupacji.

Intifada to arabskie słowo oznaczające "wstrząs" lub "powstanie". W tym kontekście tj. konfliktu izraelsko-palestyńskiego odnosi się do dwóch głównych okresów masowych protestów i buntu Palestyńczyków.

1) Pierwsza Intifada rozpoczęła się w grudniu 1987 roku w Strefie Gazy i szybko rozprzestrzeniła się na Zachodni Brzeg. Charakteryzowała się głównie protestami, strajkami, bojkotami i kamieniami rzuconymi w izraelskie siły bezpieczeństwa.

Odpowiedź izraelska była bardzo brutalna, co doprowadziło do dużej liczby ofiar śmiertelnych.

Pierwsza Intifada trwała do 1993 roku, kiedy to podpisano porozumienia z Oslo.

Druga Intifada to już XXI wiek.

Znana również jako "Intifada Al-Aqsa", rozpoczęła się we wrześniu 2000 roku, po wizycie Ariela Szarona na Wzgórzu Świątynnym w Jerozolimie.

Ten bunt charakteryzował się znacznie większym nasileniem przemocy niż pierwsza Intifada, z licznymi atakami samobójczymi przeprowadzanymi przez Palestyńczyków w izraelskich miastach.

Izrael odpowiedział serią działań wojskowych w terytoriach palestyńskich. Druga Intifada osłabła po 2005 roku, choć p-----c nie ustała całkowicie.

"Intifada" to arabski termin oznaczający "powstanie".

Słowo "Hamas" to akronim arabskiego wyrażenia "Harakat al-Muqawama al-Islamiyya", co w tłumaczeniu oznacza "Islamski Ruch Oporu".

Nazwa ta równocześnie oznacza w języku arabskim "gorliwość" lub "entuzjazm".

Hamas powstał jako odpowiedź na izraelską okupację i napięcia polityczno-społeczne.

Został założony 14 grudnia 1987 roku jako palestyńska organizacja sunnicka o charakterze islamistycznym. Organizacja ta miała swoje korzenie w palestyńskim oddziale Bractwa Muzułmańskiego.

Hamas na początku był postrzegany jako ruch społeczny skupiony na działaniach charytatywnych oraz edukacyjnych.

Jednak z biegiem czasu stał się znany przede wszystkim jako ruch oporu przeciwko izraelskiej okupacji.

Jego skrzydło wojskowe, Brygady Izz ad-Din al-Qassam, przeprowadzało ataki przeciwko celom izraelskim, w tym zamachy samobójcze.

W jego Karcie Założycielskiej z 1988 roku opisano dążenie do ustanowienia islamskiego państwa w granicach historycznej Palestyny, co w praktyce oznaczało eliminację państwa Izrael.

Warto również wspomnieć, że w pewnym momencie izraelska polityka była bardziej tolerancyjna wobec tego ruchu, widząc w nim potencjalne przeciwwagę dla Organizacji Wyzwolenia Palestyny.

Hamas był często w konflikcie z OWP i jej dominującą frakcją, Fatahem, pod przewodnictwem Jasera Arafata. OWP dążyło do porozumienia z Izraelem, podczas gdy Hamas opowiadał się za bardziej radykalnym podejściem.

W tym kontekście Hamas dąży do utworzenia niepodległego państwa palestyńskiego, które obejmuje cały obszar historycznej Palestyny, czyli tereny dzisiejszego Izraela oraz Zachodniego Brzegu i Strefy Gazy.

Teraz być może widzimy III Intifadę.

Poniżej mapka sponosorwana przez Al-Shabaka, Makan, US Campaign for Palestinian Rights przedstawiająca Żydowską (wg ich terminologii syjonistyczną) kolonizację Palestyny.