Wpis z mikrobloga

jedna z satelit [...] zarejestrowała


Taki oto tekst z wykopaliska skłonił mnie do stworzenia tego wpisu.

"Satelita" jest słowem pochodzącym z łaciny, które weszło do języka polskiego w XIX wieku z języka francuskiego (!) i przyjęło rodzaj męski, zgodnie ze swym pierwowzorem.

Łacina i języki romańskie, w tym francuski, ale także inne języki - wniosły do języka polskiego sporo słów i coś z tymi słowami trzeba było zrobić, by je dopasować do polskich zasad. Przyjęło się, że obca końcówka -e przechodzi w -a i stąd trochę zapożyczeń z francuskiego/łaciny/itp, mimo bycia rodzaju męskiego, posiada końcówkę -a w języku polskim:

- satelita (fr. un satellite) - w pierwotnym znaczeniu: nieodstępny towarzysz, osoba wciąż kręcąca się wokół drugiej
- artysta (fr. un artiste)
- egoista (fr. un egoïste)
- purysta (fr. un puriste)
- poeta (fr. un poète)
- astronauta (fr. un astronaute)
- kosmonauta (fr. un cosmonaute)

Dlatego widząc końcówkę -a rzeczownika - nie zakładajmy od razu, że to rodzaj żeński:
- banita
- hoplita
- kosmopolita
- neofita
- idiota
...
;)

Na koniec ciekawostka:
planeta, kometa - dziś rodzaju żeńskiego, kiedyś były rodzaju męskiego!
- picrel: "Pan Tadeusz", A.Mickiewicz - od trzeciego wiersza
- pdfrel: "Resurrecturis", Z.Krasiński, str. 4

#grammarnazi #jezykpolski #naukapolskiego #gramatyka
Pobierz taju - > jedna z satelit [...] zarejestrowała

Taki oto tekst z wykopaliska skłonił...
źródło: comment_1617115877qVItAYQfJcm2z0wEPOYD8f.jpg