[ali3en]

70 + 1 = 71

Tytuł: Shuggie Bain
Autor: Douglas Stuart
Gatunek: Literatura piękna
Ocena: ★★★★★★★★☆☆

Zeszłoroczny laureat Bookera - ksiażka, której akcja dzieje się w Glasgow w latach 1981-1992. Zanim przejdę do fabuły wspomnę chwilę o tym jak napisana jest książka, bo to może być dość ważne dla wszystkich, którzy będą chcieli ją przeczytać. Nie została jeszcze wydana w Polsce, jeśli nie będzie opóźniej, to pierwsze wydanie w naszym języku powinno sie ukazać w okolicach połowy roku. Oryginał jest napisany po angielsku ze szkockim dialektem Glasgow, co to oznacza? Większość dialogów jest napisana w poniższym stylu i z pewnością nie ułatwia czytania:
“Ah am worrit about your wee mammy, though. She disnae seem to be coping aw that well. The night ah was making sure aw the supper things had been tidied away, but when ah reached your faither's bed ah noticed the privacy curtain was still half-drawn. Ye ken it was far too late for that. So ah pult back the privacy curtain to find the poor soul atop of him gieing it pure laldy.”

Wracając do fabuły - akcja ma 2 watki, moim zdaniem jeden z nich jest główny, a drugi poboczny, choć w wielu recenzjach czytelnicy stawiają je na równi. Pierwszym i moim zdaniem najważniejszym jest choroba alkoholowa Agnes Bain, matki tytułowego chłopca. Drugim pobocznym, choć tylko odrobinę mniej ważnym - życie i dorastanie Shuggiego. Poznajemy chłopca w wieku 16 lat, który pracuje w supermarkecie i stara się pogodzić pracę z realizacją dziecięcego marzenia - zostania fryzjerem.
Bardzo szybko akcja przenosi się w przeszłość, gdy Shuggie miał ledwie kilka lat, a jego matka już była alkoholiczką. Powodem, dla którego uważam, że wątek Agnes był tym głównym, jest sposób opisania przebiegu jej alkoholizmu. Poznajamy z dokładnymi opisami każdy aspekt choroby, od momentu, gdy pije właściwie niewielkie ilości alkoholu, ale regularnie. Mąż nie może znieść tego jak patrzą na nich wszyscy sąsiedzi i postanawia o przeprowadzce na przedmieścia. Chroboa Agnes rozbija jej rodzinę - mąż ją zostawia, każe wynosić się najstarszemu synowi i zostaje w domu tylko z Shuggim. Chlopiec jest jej ostatnią deską ratunku, ale jest zbyt mały, by móc jej realnie pomóc. Agnes jest elegancką kobietą (opisaną tak: "...This woman, with her bottle-dyed, jet-black hair, in the shiny black tights and the black high heels, was already drunk by lunchtime..."), która podoba się wielu mężczyznom, a gdy to odkrywa zaczyna używać swojego ciała jako waluty. Momentem przełomowym jest dzień, w którym Agnes zaczyna uczęszczać na spotkania klubu AA i przestaje pić. W tym okresie poznaje Eugena, który szybko się w niej #!$%@?. Ich związek się rozwija, Agnes jest szczęsliwa, ale Eugen nie rozumie jak działa alkoholizm, nie wspiera Agnes w jej postanowieniu i przez niego szybko wraca do nałogu.
Shuggie jest przedstawiony jako zniewieściały chłopiec, który nie wie kim chce być, ale na pewno nie chce być jak jego brat czy ojciec. Shuggie nie bawi się z innymi chłopcami, za to lubi czesać lalki i kucyki, co ostatecznie prowadzi go do marzenia o zostaniu fryzjerem. Shuggie jest szkolnym popychadłem i właściwie nie ma przyjaciół, gdy zmienia szkołę inne dzieci naśmiewają się z jego głosu i szybko go szufladkują dokładnie, jak rówieśnicy z poprzedniej szkoły.

Książka dobitnie pokazuje wszystkie etapy alkoholizmu, reakcje sąsiadów i rodziny, to jak ważne jest w takiej sytuacji wsparcie i jak jego brak (lub rzucanie kłód pod nogi) może mieć fatalny wpływ na zdrowie i życie chorego/chorej.

Jest to książka, która zmusza do refleksji i zostawia kaca moralnego, czy będąc na miejscy chłopca móglbym coś zmienić, czy mógłbym pomóc swojej matce, czy tylko bezsilnie patrzeć jak się stacza na samo dno? Niestety przez język jakim jest napisana jest bardzo trudna w odbiorze, co prawda ma to ogromny wpływ na klimat, ale sprawia, że zdecydowanie mniej osób po nią sięgnie. Czekam na jej polskie wydanie i z chęcią przeczytam ją jeszcze raz., żeby zobaczyć jak poradzono sobie z tym trudnym językiem.

Wpis dodano za pomocą strony: https://bookmeter.ct8.pl

#bookmeter #ksiazki #kindle #czytajzwykopem

[bubbs]

O Szkotach świetnie pisze też Irvine Welsh, polecam Klej tego autora

[ali3en]

@bubbs: dzięki, dorzucam do listy :-)

[strychnina77]

O Szkotach świetnie pisze też Irvine Welsh, polecam Klej tego autora

@bubbs: no i nie mozna zapominać o jego książce 'Ślepe Tory', które były podwaliną dla kultowego filmu 'Trainspotting' (ale 'Klej' był chyba dla mnie jeszcze fajniejszy)