[Vivec]

2 010 - 1 = 2 009

Tytuł: The Sorcerer's House
Autor: Gene Wolfe
Gatunek: Fantastyka
★★★★★★★★☆☆

Bax jest wykształconym oszustem, który po wyjściu z więzienia za pomocą serii listów kontaktuje się ze swoim bratem bliźniakiem(i nie tylko z nim). Twierdzi, że odziedziczył duży i złowieszczy dom, który zapewnić ma mu fortunę. Gdy tylko wprowadza się do niego staje w obliczu szeregu nadprzyrodzonych zdarzeń i stworzeń. Czarnoksięstwo, zmiennokształtne lisy, wilkołaki, zawodowe wróżki czy drzwi do fantastycznej krainy stają się jego codziennością. Jak stwierdza kompilator tych listów: "Baxter Dunn był niewątpliwie najbardziej pomysłowym i malowniczym kłamcą, ale wszystko co nam mówi, nie może być fałszywe.[...] Ile z tego to prawda? Ile zmyślenie? Być może nigdy się nie dowiemy".
Jak zawsze w powieściach tego autora rzeczywisty przebieg wydarzeń nie jest łatwy do odszukania. W swoich listach Bax kładzie nacisk na różne rzeczy w zależności do kogo pisze. O czym innym będzie pisać do Millie, żony swojego brata, która chce usłyszeć o niezwykłych rzeczach. O czym innym do brata, George'a, który jest bardziej sceptycznie nastawiony, ale zostaje w końcu sprowokowany do odszukania swojego brata w oparciu o niejasne obietnice bogactwa i możliwość zemsty na nim. Bax wie, jak wykorzystać temperament George'a do własnych celów.
Analiza listów pisanych do innych osób (współwięźnia, wróżki) sugeruje, że Bax próbuje swoją korespondencją oszukać George'a w celu realizacji pewnego planu. Nie zawierają one co bardziej fantastycznych elementów i milczą o niektórych osobach jak rzekomy dobroczyńca Baxa, Zwart Black, od którego podobno odziedziczył dom. Sprzeczności mogą wskazywać na niespójność bardziej fantastycznej wersji opowieści. Ponieważ jak sam Bax przyznał: "Wszystko w co się nie wierzy, jest bardzo łatwo zapominane". Innymi słowy, nawet dobry kłamca może się w swoich konfabulacjach pogubić gdy jest ich zbyt dużo.
Czy więc wszystkie fantastyczne zjawiska są jego wymysłem? Nie wydaje mi się. Po pierwsze, i w tych listach są ślady fantastyczności. Po drugie, ciekawszą interpretacją wydaje się być to, że Bax stracił kontrolę nad swoim planem i to sam magiczny dom oszukuje oszusta. Trudno po jednej lekturze tej powieści mieć pewność, ale wszechobecne w nie symbole zdają się to sugerować. Np. przedmioty czy zdarzenia często pojawiają się w powieści trójkami(choćby starożytne monety znalezione przez bohatera czy liczba żałobników na pogrzebie). W swoich dziełach Wolfe często robi dwie różne rzeczy naraz. Niektóre podteksty wydają się być symbolicznymi ilustracjami do literalnych wydarzeń, którymi czytelnik może je sobie tłumaczyć. Poza tym powieść nawiązuje do wielu mitów(Kikimora, Lamia, Inari) co również sugeruje bardziej fantastyczną interpretację.
Jest to wyśmienita powieść i dobra pozycja by się z tym autorem zapoznać. Nawet jeśli kogoś nie kręci rozwiązywanie zagadek, książka oferuje wciągającą fabułę i ciekawe postacie oprawione przepysznym stylem pisarskim.

#bookmeter