Atia Starsza - matka pierwszego cesarza Rzymu

Atia Starsza, znana przede wszystkim jako matka Oktawiana Augusta, pierwszego cesarza Rzymu. Urodzona w roku 85 p.n.e. jako córka Marka Atiusza Balbusa i Julii Młodszej, siostry Juliusza Cezara, Atia była częścią jednej z najbardziej wpływowych rodzin Rzymu. Jej życie to przykład typowej kobiety tamtych czasów, skupionej na dbaniu o dom, oddanej rodzinie i starającej się zadbać o rozwój dzieci.

Tacyt w dziele Dialogus de oratoribus, przedstawił Atię jako osobę religijną, niezwykle moralną oraz jako jedną z najbardziej szanowanych matron Republiki. Bazując na takiej opinii uznać możemy, że Atia wychowywała Oktawiana w duchu tradycyjnych rzymskich wartości, wpajając mu szacunek do dziedzictwa rodu Juliuszów. Co więcej, Juliusz Cezar, wielki krewny Oktawiana, finalnie zdecydował się wyznaczyć na swojego dziedzica właśnie Gajusza, co dowodzi że chłopak wykazywał cechy charakteru godne jego następcy, a te zawdzięczał zapewne swojej matce.

JakoPokaż całość

Cudzołóstwo w antycznym Rzymie

Zamężna Rzymianka współżyjąca z kimś, kto nie jest jej mężem, zgodnie z rzymskim prawem, popełniała cudzołóstwo. Według antycznych przekazów, jeśli została złapana na gorącym uczynku, jej mąż lub ojciec miał prawo zabić kobietę.
Katon Starszy wspomina, że zdradzony mąż miał prawo (ius) do zabicia swojej niewiernej żony, jeśli przyłapał ją na gorącym uczynku. Prawdą jest jednak, że nie było żadnego takiego prawa - nie mamy na to dowodów. Z pewnością jednak zdrada była uważana za niezaprzeczalną przesłankę do rozwodu, a mąż zachowywał wówczas część jej posagu.
W 18 roku p.n.e. wydano Lex Iulia de adulteriis, prawo które nakładało obowiązek wymierzenia kary niewiernej kobiecie na paterfamilias. Jeśli ojciec odkrył, że córka dokonuje zdrady w jego domu lub domu męża, miał prawo do zabicia kochanków. Co ciekawe, jeśli zabił tylko jedną osobę mógł zostać oskarżony o morderstwo. Do naszych czasów zachowało się mało informacji o wykonaniu tej kary.
Zdradzony mąż miał prawo zabić kochanka żony, jeśli ten był niewolnikiem lub infamis, czyli obywatelem, który utracił prawa (np. skazany kryminalista, aktor, tancerz, p---------a, stręczyciel, gladiator). Nie miał jednak możliwości zabić niewiernej żony, jeśli ta nie była pod jego legalną władzą. Jeśli zdradzany mąż wiedział o romansach żony i nic z tą kwestią nie zrobił, był oskarżony o stręczycielstwo (lenocinium).Pokaż całość

Pierścień legionisty legionu XII Fulminata

Pierścień legionisty należącego do legionu XII Fulminata ("Piorunujący").

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/pierscien-legionisty-legionu-xii-fulminata/

#Pokaż całość

„O sztuce kulinarnej” Apicjusza - dzieło antycznego mistrza sztuki kulinarnej

Starożytność kojarzy się przede wszystkim z wielkimi filozofami, wojownikami i architekturą, ale jednym z najciekawszych aspektów antycznego życia jest sztuka kulinarna. Wśród zachowanych dzieł starożytnego Rzymu szczególne miejsce zajmuje „O sztuce kulinarnej” (De re coquinaria) autorstwa Apicjusza, uważanego za jednego z pierwszych gastronomów w historii.

Apicjusz – kim był?

Apicjusz,Pokaż całość

Rzymski fresk ukazujący legionistę

Rzymski fresk ukazujący legionistę w Pompejach. Obiekt znaleziony w domu Waleriusza Rufusa.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/rzymski-fresk-ukazujacy-legioniste/

#Pokaż całość

Złoty wieniec grobowy

Złoty wieniec grobowy, noszony na głowie zmarłego. Wykonany ze złotych liści dębu oraz żołędzi. Znalezisko datowane jest na okres pryncypatu, ok. I-II wiek n.e.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/zloty-wieniec-grobowy/

#Pokaż całość

Rzymska moneta ukazująca koziorożca

Rzymska moneta Aleksandra Sewera ukazująca koziorożca. Obiekt datowany na około 222 rok n.e.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/rzymska-moneta-ukazujaca-koziorozca/

#Pokaż całość

Tego dnia w Rzymie

13 września

• 509 p.n.e. - konsekracja świątyni Jowisza Kapitolińskiego w Rzymie przezkonsula Marka Horacjusza.
• 64 n.e. - urodziła się Julia Titi, córka cesarza Tytysa Flawiusza.Pokaż całość

Rzymski nagrobek niejakiego Terentianusa

Rzymski nagrobek niejakiego Terentianusa, żołnierza który żył w I wieku n.e. Obiekt odkryto w Mainz-Weisenau w zachodnich Niemczech. Artefakt znajduje się na ekspozycji w Landesmuseum Mainz.
Jak widzimy na kamiennej płaskorzeźbie mężczyzna trzyma tabliczkę lub zwój, co podkreśla że umiał czytać. Była to niewątpliwie duża zaleta w armii i dawała żołnierzowi wiele możliwości awansu. Żołnierz przedstawiony jest także w typowym wyposażeniu - tunika, płaszcz, sandały czy wojskowy pas z mieczem i sztyletem.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/rzymski-nagrobek-niejakiego-terentianusa/Pokaż całość

Oliwa z oliwek - złoty skarb antycznego Rzymu

Oliwa z oliwek była nie tylko kluczowym produktem w codziennym życiu antycznych Rzymian, ale także symbolem statusu, bogactwa i cywilizacji. Jej zastosowanie wykraczało daleko poza kulinaria – w Rzymie oliwa miała szerokie zastosowanie w medycynie, religii, kosmetyce i gospodarstwie domowym.

Oliwa z oliwek stanowiła podstawę rzymskiej diety. Używano jej do gotowania i jako dodatek do jedzenia. Była ceniona nie tylko za walory smakowe, ale również za właściwości zdrowotne – już wtedy Rzymianie wierzyli, że oliwa poprawia trawienie, a także działa leczniczo na skórę i rany. W medycynie stosowano ją również jako bazę do maści i mikstur, co świadczy o jej wszechstronności.

WPokaż całość

Venatio - walki z dzikimi zwierzętami

Venatio (liczba mnoga venationes), czyli dosłownie "polowanie"} była to forma rozrywki organizowanej w rzymskich amfiteatrach polegającej na polowaniu i zabijaniu dzikich zwierząt. Dzikie drapieżniki sprowadzano do Rzymu z głębi Cesarstwa rzymskiego i wyprowadzano na arenę ku uciesze widzów.
Venatio odbywały się w godzinach porannych przed główną atrakcją dnia – popołudniowymi pojedynkami gladiatorów. Organizowano je na Forum Romanum, Saepta Julia i w Circus Maximus, chociaż żadne z tych miejsc nie mogło zapewnić tłumom widzów ochrony przed wystawianymi dzikimi zwierzętami.
Podejmowano specjalne środki ostrożności w celu zapobieżenia ucieczce zwierząt z areny – montowano barierki i kopano rowy. Bardzo nielicznym zwierzętom udawało się przeżyć venatio, choć czasem klęskę ponosił bestiarius – gladiator wyszkolony do walki ze zwierzętami.
Nie wiadomo, kiedy dokładnie Rzymianie zaczęli organizować tego typu widowiska. Pierwsze wspomniane w źródłach venatio miało miejsce w 251 roku p.n.e., kiedy to Lucjusz Metellus sprowadził do Circus Maximus 142 słonie z Sycylii, po zwycięstwie nad Punijczykami w I wojnie punickiej. Nie wydaje się, jednak by było to przykładowe venatio, głównie z racji na fakt, że słonie zostały zabite przez Rzymian, tylko dlatego, że ci nie wiedzieli co z nimi zrobić. Tym samym słonie pojawiły się w Wiecznym Mieście jedynie dla pokazu.Pokaż całość

Rzymska mozaika ukazująca mężczyznę niosącego naczynia na wodę

Rzymska mozaika ukazująca mężczyznę niosącego naczynia na wodę. Obiekt zodbił wejście do caldarium (basenem z gorącą wodą) w Domu Menandra w Pompejach.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/rzymska-mozaika-ukazujaca-mezczyzne-niosacego-naczynia-na-wode/

#Pokaż całość

"Rozmyślania" Marka Aureliusza: filozofia stoicyzmu w codziennym życiu cesarza

Marek Aureliusz, rzymski cesarz panujący w latach 161-180 n.e., nie tylko zapisał się w historii jako sprawiedliwy władca, ale także jako jeden z najwybitniejszych filozofów starożytności. Jego dzieło Rozmyślania (Meditationes) to zbiór refleksji, które napisał głównie dla siebie, aby pielęgnować swoje wewnętrzne życie. Jest to niezwykle intymny zapis myśli, które odnoszą się do codziennych zmagań, rozważań nad naturą człowieka i świata oraz nad sensem życia. Rozmyślania są głęboko zakorzenione w filozofii stoickiej, a zarazem stanowią praktyczny przewodnik po etyce i moralności.

(więcej pod linkiem)

https://imperiumromanum.pl/artykul/rozmyslania-marka-aureliusza-filozofia-stoicyzmu-w-codziennym-zyciu-cesarza/Pokaż całość

Złoty rzymski pierścień odkryto na północy Polski

Jak informuje Pruszczańskie Stowarzyszenie Historyczno-Poszukiwawcze Faktoria, pewnemu poszukiwaczowi skarbów udało się znaleźć na polu w województwie pomorskim złoty pierścień, który jak się okazało pochodzi z antycznego Rzymu. Czerwony jaspis ukazuje kozicę oraz dwie gałązki oliwne.

https://imperiumromanum.pl/odkrycie-rzymskie/zloty-rzymski-pierscien-odkryto-na-polnocy-polski/

#Pokaż całość

Rzymski puchar z wieloma uchwytami

Rzymski puchar z wieloma uchwytami, wykonany ze szkła. Datowany na I wiek n.e.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/rzymski-puchar-z-wieloma-uchwytami/

#Pokaż całość

Mozaika podłogowa z geometrycznymi wzorami

Mozaika podłogowa z geometrycznymi wzorami w willi Tezeusza w Pafos, na Cyprze. Willa powstała w II połowie II wieku n.e. i zamieszkana była do VII wieku.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/mozaika-podlogowa-z-geometrycznymi-wzorami/

#Pokaż całość

Hamilkar Barkas – ojciec genialnego stratega Hannibala

Hamilkar Barkas to postać, która mocno wpisuje się w historię starożytnego świata, choć jego syn Hannibal zasłynął bardziej jako wielki dowódca kartagiński. To właśnie Hamilkar, nieustraszony generał i mąż stanu, zbudował fundamenty potęgi, z której korzystał jego syn podczas swoich wielkich wojen z Rzymem.

Hamilkar Barkas (ok. 280-229 p.n.e.) był głównodowodzącym Kartaginy w końcowych latach I wojny punickiej (264-241 p.n.e.), gdy jego ojczyzna walczyła o dominację nad Morzem Śródziemnym z Republiką Rzymską. Choć Kartagina ostatecznie przegrała, Hamilkar zyskał miano nieugiętego stratega, który potrafił prowadzić skuteczne najazdy i wywierać nacisk na wroga w Sycylii.
Finalnie, na polecenie władz Kartaginy musiał zawrzeć pokój z Rzymianami, na bardzo niekorzystnych warunkach – musiano oddać Sycylię i zapłacić wielkie kontrybucje.Pokaż całość

Wojna Imperium rzymskiego z królestwem bosporańskim w latach 45 – 49 n.e. jako próba zrzucenia zależności od Rzymu

Królestwo Bosporańskie było władztwem politycznym, które powstało na początku V w. p.n.e. w wyniku sojuszu kilkudziesięciu miast i miasteczek położonych wzdłuż obu brzegów Cieśniny Kerczeńskiej (Półwysep Krym) dla wspólnej obrony przed koczowniczymi ludami. Od końca I w. p.n.e. Królestwo Bosporańskie znalazło się w sferze wpływów cesarstwa rzymskiego, które było zainteresowane kontrolą sytuację w północnej części regionu Morza Czarnego oraz na granicach prowincji położonych w jego pobliżu.
W ciągu kolejnych dwóch i pół wieku jedyna próba zmiany tej sytuacji i wydostania się spod władzy Rzymu była związana z panowaniem króla Mitrydatesa VIII (ok. 40 – 47), gdy w latach 45 – 49 n.e. na większości podporządkowanych ziem toczyła się wojna z Rzymianami.
Zaostrzenie stosunków pomiędzy państwami nastąpiło po tym, jak Kotys, brat Mitrydatesa, wysłany jako poseł do cesarza Klaudiusza, ujawnił, że brat przygotowuje się do wojny przeciwko Rzymianom. Zorganizowano zatem wyprawę na Bospor w celu ustanowienia tam prorzymsko nastawionego Kotysa. Dowództwo nad tą ekspedycją objął Aulus Didius Gallus, który w 44 r. został namiestnikiem prowincji Mezji. Armia Didiusa Gallusa zadała Mitrydatesowi VIII ciężką klęskę w europejskiej części Bosporu, zajęła stolicę królestwa – miasto Pantikapajon (obecny Kercz) i osadziła na tronie Kotysa. Po odejściu głównych sił rzymskich walki przeniosły się do zachodniej części królestwa, gdzie opór wciąż stawiali zwolennicy obalonego króla. Walki w tej części kraju zakończyły się w roku 47 zdobyciem przez Rzymian i zwolenników Kotysa twierdzy, o nazwie Artezian.
Ostatni etap walk obejmuje walki toczone na wschodnich wybrzeżach Morza Azowskiego w latach 47 – 49. Punktem zwrotnym w tej części kampanii było oblężenie miasta Uspa, które zostało zdobyte w 49 roku. Mitrydates został pojmany i zawieziony do Rzymu, gdzie żył w areszcie domowym. Kotys pozostał na tronie aż do swojej śmierci, w 68 r. n.e. Wojna ta była jedyną próbą uniezależnienia się Królestwa Bosporu od Rzymu. Kolejni jego królowie sprawowali władzę jako klienci Imperium aż do upadku państwa w IV wieku n.e. w wyniku przybycia Hunów do Europy.Pokaż całość

Fresk rzymski ukazujący Menandra

Fresk rzymski ukazujący Menandra (IV-III wiek p.n.e.). Był on greckim dramaturgiem, który napisał łącznie 108 komedii. Obiekt znajduje się w Domu Menandra w Pompejach.

https://imperiumromanum.pl/ciekawostka/fresk-rzymski-ukazujacy-menandra/

#Pokaż całość

Odkryto freski ukazujące postaci z mitologii

W Pompejach dokonano fascynującego odkrycia – wśród ruin antycznego miasta zachowały się freski przedstawiające postacie z greckiej mitologii. Te unikalne malowidła przetrwały niemal dwa tysiące lat, mimo erupcji Wezuwiusza, która zniszczyła miasto w 79 roku n.e.

Na freskach uwieczniono m.in. Helenę Trojańską, która jest porwana przez Parysa; Apolla, który próbuje uwieść córkę króla Troi, Kasandrę; czy Ledę z Zeusem, który przeobraził się w łabędzia.

OdkryciePokaż całość