Jak być szczęśliwym? Perspektywa naukowa
Oryginalny tekst jest bogato uźródłowiony i zawiera kilkadziesiąt przypisów, które tutaj pominąłem dla zachowania czytelności i by nikogo nie odstraszyć. Zachęcam by do niego zerknąć w przypadku wątpliwości odnośnie strony merytorycznej.
Wszyscy chcemy być szczęśliwi, a szczęśliwość jest przydatna: poprawia zdrowie fizyczne, zwiększa kreatywność i umożliwia podejmowanie lepszych decyzji (w przeciwieństwie do nieszczęścia, które utrudnia bycie racjonalnym).
Korelaty szczęśliwości
Czynnikami, które zbytnio nie korelują ze szczęściem są wiek, płeć, posiadanie dzieci, atrakcyjność fizyczna i pieniądze (tak długo jak utrzymujemy się powyżej poziomu biedy). Do czynników, które korelują umiarkowanie zaliczyć można zdrowie, aktywność społeczną i religijność. Najsilniej szczęśliwość związana jest z genami, satysfakcją ze związku i miłości oraz zadowoleniem z pracy.
Ale korelacja to nie wszystko i chcielibyśmy wiedzieć co dokładnie powoduje, że jesteśmy szczęśliwsi.
Szczęście, osobowość i umiejętności
Geny wyjaśniają około 50% wariancji szczęśliwości. Nawet zwycięzcy loterii oraz paralitycy, którzy wrócili do pełni zdrowia, wbrew pozorom, nie odczuwają znacznej zmiany w kwestii zadowolenia z życia. Przypuszczalnie geny kształtują nasze szczęście, kształtując naszą osobowość, która jest w pewnym stopniu dziedziczna.
A więc jakie cechy osobowości zdają się wpływać w największym stopniu na szczęśliwość? Do najlepszych predyktorów szczęścia należy ekstrawersja, skrupulatność, ugodowość, poczucie własnej wartości i optymizm.
Co jeśli nie posiadasz tych cech? Na wstępie warto zaznaczyć, że można je posiadać, ale nie zdawać sobie z tego sprawy. Przykładowo, introwersja może być pogłębiona przez słabe umiejętności społeczne. Jeśli zdecydujesz się je rozwinąć, może się okazać, że jesteś bardziej ekstrawertyczny niż myślałeś! To samo dotyczy skrupulatności, ugodowości, poczucia własnej wartości i optymizmu, które są tylko częściowo powiązane z osobowością. Te cechy są w pewnym stopniu możliwe do wyuczenia i wejście w ich posiadanie (lub nawet nauczenie się działać tak, jakby się je miało) może zwiększyć waszą szczęśliwość.
Trzeba też wspomnieć, że braki w tych cechach nie skazują nikogo na nieszczęście.
Szczęśliwość jest subiektywna i względna
Szczęście nie zależy od czynników obiektywnych, ale tego jak się czujesz w obliczu tych czynników.
Jest także względne: byłbyś prawdopodobnie szczęśliwszy zarabiając 75 tys. rocznie w Kostaryce (gdzie Twoi sąsiedzi zarabiają dwa razy mniej), niż zarabiając 250 tys. rocznie w Beverly Hills (gdzie sąsiedzi zarabialiby 400 tys.).
Szczęśliwość jest względna także w innym znaczeniu – jest zależna od twoich oczekiwań. Słabo radzimy sobie z przewidywaniem siły naszych reakcji emocjonalnych na wydarzenia w przyszłości. Przeceniamy nieszczęście, które nadejdzie po zerwaniu z partnerem, niezaliczeniu roku, a nawet pogrążeniu się w chorobie. Z drugiej strony, przeceniamy też przyjemność, którą da nam zakup samochodu, zaliczenie roku czy przeprowadzka do pięknego miasta. Tak więc obniż oczekiwania odnośnie przyszłych wydarzeń.
Uskrzydlenie i uważność
Możliwe, że słyszałeś o znanych badaniach, ukazujących, iż ludzie są szczęśliwsi w trakcie "uskrzydlenia" [psych. przepływu]. Uskrzydlenie jest stanem, w którym jesteś w pełni zaangażowany w zadanie, które jest interesujące, wymagające i daje ci satysfakcję. Jest doświadczeniem "zatracenia się w chwili".
Uskrzydlenie jest związane z wykonywaniem zadań, które odpowiadają twoim umiejętnościom i ich poziomowi. Jeśli zadanie jest zbyt trudne – czujesz się przytłoczony, jeśli zbyt łatwe – znudzony. Tylko, kiedy zadanie jest wymagające, ale możliwe do osiągnięcia czujemy się dobrze wykonując je.
Jeśli walczysz z negatywnymi myślami, osiągnięcie "uskrzydlenia" jest prawdopodobnie najlepszym lekarstwem. W przeciwności do tego, co głosi mądrość ludowa, zmuszanie się do pozytywnego myślenia prawdopodobnie tylko pogarsza sprawę.
Podczas gdy "zatracenie się w chwili" może dostarczyć jednych z najszczęśliwszych odczuć, badania pokazują, że w czasie gdy nie jesteśmy w stanie uniesienia, "uważność" (tj. spojrzenie na swoją sytuację, własne działania i odczucia) może redukować chroniczny ból i depresję, zmniejszać stres i niepokój oraz spowodować szeroką gamę innych pozytywnych efektów.
Jak być szczęśliwszym?
Szczęście jest niezwykle skomplikowaną rzeczą. Co gorsza, musimy pamiętać o różnicy miedzy doświadczoną szczęśliwością a szczęśliwością zapamiętaną. W krótkim artykule można jedynie zarysować wyniki badań w tym zakresie i stwierdzić, że nie istnieje proste rozwiązanie, ani prosta droga do szczęścia.
Ponadto, szczęście jest osiągane różnie, przez różnych ludzi. Osoba cierpiąca na depresję z powodu zaburzenia równowagi chemicznej, większą korzyść może odnieść z zażywania tabletek, niż rozwijania umiejętności społecznych. Zdrowa, ekstrawertyczna, optymistyczna, sympatyczna kobieta, może być w dalszym ciągu nieszczęśliwa, jeśli tkwi w nieudanym małżeństwie. Niektórzy ludzie byli wychowywani przez rodziców, którzy nie sprzyjali wykształceniu zdrowej samooceny i potrzebują włożyć wiele wysiłku, żeby poradzić sobie z tym deficytem. Dla niektórych droga do szczęścia jest długa, a dla innych krótka.
Poniżej kilka sposobów na stanie się szczęśliwszym, z których część omówiono powyżej, a wiele nie. Są one uszeregowane malejąco według znaczenia i efektów, które wynikają z literatury przedmiotu. Musisz się zastanowić kim jesteś, co czyni cię szczęśliwym, a co nie, oraz co możesz osiągnąć, żeby określić, które z poniższych kroków powinieneś podjąć w pierwszej kolejności.
1. Jeśli cierpisz na poważne choroby, depresję, lękliwość, paranoję, schizofrenię lub podobne, w pierwszej kolejności skorzystaj z profesjonalnej pomocy. Nawet jeśli nie potrzebujesz pomocy profesjonalistów, możesz skorzystać na pomocy w zrozumieniu siebie i wskazówek terapeuty.
2. Rozwiń umiejętności i nawyki powiązane z ekstrawersją. Po pierwsze, kup nieco przyzwoicie wyglądających ubrań i naucz się nosić je prawidłowo. Pomocne mogą być książki o modzie lub konsultacje z obeznanymi znajomymi. Następnie opanuj podstawowe umiejętności społeczne, włączając w to język ciała. Jeśli jesteś naprawdę introwertykiem, poćwicz w pierwszej kolejności na serwisach pokroju Chatroulette czy Omegle. Później spędzaj więcej czasu z innymi ludźmi uprawiając small talk. Chodź na przeróżne spotkania, udzielaj się w ramach CouchSurfingu. Praktykuj swoje umiejętności, aż zaczniesz się zachowywać naturalnie i będziesz czuł się komfortowo w towarzystwie innych. Naucz się być zabawnym i ćwicz również to.
3. Popracuj nad poczuciem własnej wartości i optymizmem. To delikatna kwestia. Po pierwsze, zbyt wysokie poczucie własnej wartości może prowadzić do krzywdzącego narcyzmu. Po drugie, śliską kwestią jest czy racjonalista powinien aprobować standardowe metody zwiększania poczucia własnej wartości (takie jak egotyzm atrybucyjny, pławienie się w cudzej chwale, samoutrudnianie) ponieważ jest to podejście antyepistemologiczne, związane z samooszukiwaniem się. Niemniej istnieje kilka bezpiecznych sposobów na poprawę optymizmu i poczucia własnej wartości.Skorzystaj ze spirali sukcesu, zastępczego zwycięstwa i kontrastowania umysłowego, opisanego tutaj.
4. Zwiększ swoją ugodowość. W uproszczeniu znaczy to mniej więcej tyle, co: zwiększ swoją empatię. Niestety, niewiele wiadomo (od strony naukowej) na temat tego jak pracować nad zwiększeniem empatii. Częstą radą jest zachęcanie do spojrzenia na świat z perspektywy drugiej osoby oraz myślenie częściej o ludziach w mniej fortunnej sytuacji. Organizacja Roots of Empathy ma też kilka innych wskazówek.
5. Popraw swoją sumienność. Są z nią związane: dobre zorganizowanie się, wysoka etyka pracy, solidność, planowanie z wyprzedzeniem itd. Każda z tych, poszczególnych umiejętności może być wyuczona. Przydatne mogą być też techniki przezwyciężania prokrastynacji. Niektórzy ludzie twierdzą, że w staniu się bardziej zorganizowanym i solidnym, pomogły im książki pokroju Getting Things Done.
6. Wykształć w sobie cechę wdzięczności. Delektuj się każdego dnia dobrymi wydarzeniami. Spędzaj więcej czasu przywołując dobre wspomnienia, a każdego dnia wieczorem wypisz pięć rzeczy, za które mógłbyś być wdzięczny: dach nad głową, fakt, że mogłeś się urodzić, szczęście, że urodziłeś się w nienajgorszym kraju, że istnieje Wykop.pl, ze smaku czekolady, orgazmu... Czegokolwiek. Brzmi to dziecinnie i tandetnie, ale ma potwierdzone naukowo działanie.
7. Znajdź cel i żyj realizując go. Jedną z korzyści czerpanych z religii jest to, że wyznacza człowiekowi cel istnienia i daje uzasadnienie, by nim podążać. Bez magicznego bóstwa, które przedstawi ci cel życia, musisz sam odkryć co cię napędza. To może zająć wiele czasu i może będziesz musiał najpierw zanurzyć się w wielu dziedzinach, ale kiedy odnajdziesz ścieżkę, która cię silnie motywuje i pozwala się realizować – podążaj nią (oczywiście możesz nie mieć jednego celu, ale kilka). Posiadanie silnego poczucia sensu i celu ma wiele pozytywnych efektów. Porada by "znaleźć cel" może też posłużyć do zilustrowania, jak metody mogą się różnić w znaczeniu dla ludzi – nie zawsze jest ona wymieniana w literaturze przedmiotu, ale w przypadku niektórych osób ma duże znaczenie.
8. Znajdź bardziej satysfakcjonującą prace. Niewielu ludzi robi zarobkowo to, co lubi. Dołączenie do nich może być trudne i skomplikowane. Być może dopiero zrealizowanie innych porad z tej listy w pierwszej kolejności, umożliwi ci znalezienie bardziej satysfakcjonującej pracy. W ustaleniu jaka ścieżka kariery może być wypełniona zadaniami, które chciałbyś realizować, może być pomocny test osobowości RIASEC. W niektórych krajach istnieją też organizacje, które pomagają w znalezieniu pracy, na którą jest zapotrzebowanie, a pasuje do naszych cech osobowości i kompetencji.
9. Popraw swoją relację z partnerem lub znajdź innego. To skomplikowane, tak jak znalezienie bardziej satysfakcjonującej pracy, ale może być istotnym czynnikiem. Jeśli wiesz, że twój związek zmierza donikąd, możesz chcieć go zakończyć, aby poświęcić więcej czasu na samorozwój, który poprawi twoje przyszłe związki. Jeśli jednak myślisz poważnie o obecnym partnerze, istnieje wiele rzeczy, które można ulepszyć w waszych relacjach. Pomimo szeroko rozpowszechnionego przekonania "aktywne słuchanie" nie jest predyktorem sukcesu w związku. Potwierdzonymi poradami dla zwiększania szans sukcesu w relacji z partnerem i satysfakcji z niej są: (1) robienie nowych i ekscytujących rzeczy razem, (2) mówienie pozytywnych rzeczy do twojego partnera i o nim, co najmniej pięć razy tak często, jak mówi się negatywne, (3) pisanie co weekend dlaczego twój związek jest lepszy, niż związek kogoś kogo znasz, (4) umniejszanie każdej krytyki partnera poprzez przywołanie jednej lub dwóch jego cech pozytywnych i (5) patrzenie sobie często w oczy.
10. Wyjdź na zewnątrz i ruszaj się. To poprawi twoją uwagę i samopoczucie.
11. Spędzaj więcej czasu w uskrzydleniu. Porzuć niemożliwe do zrealizowania zadania i skup się na tych, które są odpowiednie przy twoich umiejętnościach. Łatwe i nudne zadania urozmaić zamieniając je w gry lub stawiając sobie wyzwania.
12. Praktykuj regularnie "uważność". Będąc poza uskrzydleniem "wyjdź poza siebie" i skup na swoim zachowaniu, na tym co się dzieje z twoim emocjami oraz jak obecnie realizowane rzeczy prowadzą cię do celów długoterminowych. W tym pomocna może być medytacja.
13. Unikaj konsumpcjonizmu. W pewnym sensie rzeczy, które posiadasz, posiadają też ciebie. Konsumpcjonizm prowadzi do nieszczęśliwości. Niestety, prawdopodobnie zostałeś "zaprogramowany" od dziecka, by patrzeć na świat z perspektywy konsumpcjonizmu. Jednym z możliwych, pierwszych kroków jest zapoznanie się z tym filmem.
Należy pamiętać, że poszukiwanie szczęścia samo w sobie, może doprowadzić do pogorszenia sytuacji. Wiele osób dzieli się informacją, że ciągłe sprawdzanie czy już są szczęśliwi, zmniejsza ich szczęście. Być może w twoim przypadku dobrze będzie skupić się na którymś z tych celów jako ostatecznym, a szczęście traktować jako jego efekt uboczny.
Pamiętaj: szczęścia nie zapewni ci czytanie artykułów w internecie. Szczęście przyjdzie, jeśli będziesz robił to, co zalecają badania.
Powodzenia!
Było to tłumaczenie większości tekstu L. Muehlhausera How to Be Happy, który jest częścią serii The Science of Winning at Life, gdzie rozwinięto m.in. temat naukowości samopomocy, prokrastynacji i racjonalnego podejścia do związków.
Wszyscy chcemy być szczęśliwi, a szczęśliwość jest przydatna: poprawia zdrowie fizyczne, zwiększa kreatywność i umożliwia podejmowanie lepszych decyzji (w przeciwieństwie do nieszczęścia, które utrudnia bycie racjonalnym).
Korelaty szczęśliwości
Czynnikami, które zbytnio nie korelują ze szczęściem są wiek, płeć, posiadanie dzieci, atrakcyjność fizyczna i pieniądze (tak długo jak utrzymujemy się powyżej poziomu biedy). Do czynników, które korelują umiarkowanie zaliczyć można zdrowie, aktywność społeczną i religijność. Najsilniej szczęśliwość związana jest z genami, satysfakcją ze związku i miłości oraz zadowoleniem z pracy.
Ale korelacja to nie wszystko i chcielibyśmy wiedzieć co dokładnie powoduje, że jesteśmy szczęśliwsi.
Szczęście, osobowość i umiejętności
Geny wyjaśniają około 50% wariancji szczęśliwości. Nawet zwycięzcy loterii oraz paralitycy, którzy wrócili do pełni zdrowia, wbrew pozorom, nie odczuwają znacznej zmiany w kwestii zadowolenia z życia. Przypuszczalnie geny kształtują nasze szczęście, kształtując naszą osobowość, która jest w pewnym stopniu dziedziczna.
A więc jakie cechy osobowości zdają się wpływać w największym stopniu na szczęśliwość? Do najlepszych predyktorów szczęścia należy ekstrawersja, skrupulatność, ugodowość, poczucie własnej wartości i optymizm.
Co jeśli nie posiadasz tych cech? Na wstępie warto zaznaczyć, że można je posiadać, ale nie zdawać sobie z tego sprawy. Przykładowo, introwersja może być pogłębiona przez słabe umiejętności społeczne. Jeśli zdecydujesz się je rozwinąć, może się okazać, że jesteś bardziej ekstrawertyczny niż myślałeś! To samo dotyczy skrupulatności, ugodowości, poczucia własnej wartości i optymizmu, które są tylko częściowo powiązane z osobowością. Te cechy są w pewnym stopniu możliwe do wyuczenia i wejście w ich posiadanie (lub nawet nauczenie się działać tak, jakby się je miało) może zwiększyć waszą szczęśliwość.
Trzeba też wspomnieć, że braki w tych cechach nie skazują nikogo na nieszczęście.
Szczęśliwość jest subiektywna i względna
Szczęście nie zależy od czynników obiektywnych, ale tego jak się czujesz w obliczu tych czynników.
Jest także względne: byłbyś prawdopodobnie szczęśliwszy zarabiając 75 tys. rocznie w Kostaryce (gdzie Twoi sąsiedzi zarabiają dwa razy mniej), niż zarabiając 250 tys. rocznie w Beverly Hills (gdzie sąsiedzi zarabialiby 400 tys.).
Szczęśliwość jest względna także w innym znaczeniu – jest zależna od twoich oczekiwań. Słabo radzimy sobie z przewidywaniem siły naszych reakcji emocjonalnych na wydarzenia w przyszłości. Przeceniamy nieszczęście, które nadejdzie po zerwaniu z partnerem, niezaliczeniu roku, a nawet pogrążeniu się w chorobie. Z drugiej strony, przeceniamy też przyjemność, którą da nam zakup samochodu, zaliczenie roku czy przeprowadzka do pięknego miasta. Tak więc obniż oczekiwania odnośnie przyszłych wydarzeń.
Uskrzydlenie i uważność
Możliwe, że słyszałeś o znanych badaniach, ukazujących, iż ludzie są szczęśliwsi w trakcie "uskrzydlenia" [psych. przepływu]. Uskrzydlenie jest stanem, w którym jesteś w pełni zaangażowany w zadanie, które jest interesujące, wymagające i daje ci satysfakcję. Jest doświadczeniem "zatracenia się w chwili".
Uskrzydlenie jest związane z wykonywaniem zadań, które odpowiadają twoim umiejętnościom i ich poziomowi. Jeśli zadanie jest zbyt trudne – czujesz się przytłoczony, jeśli zbyt łatwe – znudzony. Tylko, kiedy zadanie jest wymagające, ale możliwe do osiągnięcia czujemy się dobrze wykonując je.
Jeśli walczysz z negatywnymi myślami, osiągnięcie "uskrzydlenia" jest prawdopodobnie najlepszym lekarstwem. W przeciwności do tego, co głosi mądrość ludowa, zmuszanie się do pozytywnego myślenia prawdopodobnie tylko pogarsza sprawę.
Podczas gdy "zatracenie się w chwili" może dostarczyć jednych z najszczęśliwszych odczuć, badania pokazują, że w czasie gdy nie jesteśmy w stanie uniesienia, "uważność" (tj. spojrzenie na swoją sytuację, własne działania i odczucia) może redukować chroniczny ból i depresję, zmniejszać stres i niepokój oraz spowodować szeroką gamę innych pozytywnych efektów.
Jak być szczęśliwszym?
Szczęście jest niezwykle skomplikowaną rzeczą. Co gorsza, musimy pamiętać o różnicy miedzy doświadczoną szczęśliwością a szczęśliwością zapamiętaną. W krótkim artykule można jedynie zarysować wyniki badań w tym zakresie i stwierdzić, że nie istnieje proste rozwiązanie, ani prosta droga do szczęścia.
Ponadto, szczęście jest osiągane różnie, przez różnych ludzi. Osoba cierpiąca na depresję z powodu zaburzenia równowagi chemicznej, większą korzyść może odnieść z zażywania tabletek, niż rozwijania umiejętności społecznych. Zdrowa, ekstrawertyczna, optymistyczna, sympatyczna kobieta, może być w dalszym ciągu nieszczęśliwa, jeśli tkwi w nieudanym małżeństwie. Niektórzy ludzie byli wychowywani przez rodziców, którzy nie sprzyjali wykształceniu zdrowej samooceny i potrzebują włożyć wiele wysiłku, żeby poradzić sobie z tym deficytem. Dla niektórych droga do szczęścia jest długa, a dla innych krótka.
Poniżej kilka sposobów na stanie się szczęśliwszym, z których część omówiono powyżej, a wiele nie. Są one uszeregowane malejąco według znaczenia i efektów, które wynikają z literatury przedmiotu. Musisz się zastanowić kim jesteś, co czyni cię szczęśliwym, a co nie, oraz co możesz osiągnąć, żeby określić, które z poniższych kroków powinieneś podjąć w pierwszej kolejności.
1. Jeśli cierpisz na poważne choroby, depresję, lękliwość, paranoję, schizofrenię lub podobne, w pierwszej kolejności skorzystaj z profesjonalnej pomocy. Nawet jeśli nie potrzebujesz pomocy profesjonalistów, możesz skorzystać na pomocy w zrozumieniu siebie i wskazówek terapeuty.
2. Rozwiń umiejętności i nawyki powiązane z ekstrawersją. Po pierwsze, kup nieco przyzwoicie wyglądających ubrań i naucz się nosić je prawidłowo. Pomocne mogą być książki o modzie lub konsultacje z obeznanymi znajomymi. Następnie opanuj podstawowe umiejętności społeczne, włączając w to język ciała. Jeśli jesteś naprawdę introwertykiem, poćwicz w pierwszej kolejności na serwisach pokroju Chatroulette czy Omegle. Później spędzaj więcej czasu z innymi ludźmi uprawiając small talk. Chodź na przeróżne spotkania, udzielaj się w ramach CouchSurfingu. Praktykuj swoje umiejętności, aż zaczniesz się zachowywać naturalnie i będziesz czuł się komfortowo w towarzystwie innych. Naucz się być zabawnym i ćwicz również to.
3. Popracuj nad poczuciem własnej wartości i optymizmem. To delikatna kwestia. Po pierwsze, zbyt wysokie poczucie własnej wartości może prowadzić do krzywdzącego narcyzmu. Po drugie, śliską kwestią jest czy racjonalista powinien aprobować standardowe metody zwiększania poczucia własnej wartości (takie jak egotyzm atrybucyjny, pławienie się w cudzej chwale, samoutrudnianie) ponieważ jest to podejście antyepistemologiczne, związane z samooszukiwaniem się. Niemniej istnieje kilka bezpiecznych sposobów na poprawę optymizmu i poczucia własnej wartości.Skorzystaj ze spirali sukcesu, zastępczego zwycięstwa i kontrastowania umysłowego, opisanego tutaj.
4. Zwiększ swoją ugodowość. W uproszczeniu znaczy to mniej więcej tyle, co: zwiększ swoją empatię. Niestety, niewiele wiadomo (od strony naukowej) na temat tego jak pracować nad zwiększeniem empatii. Częstą radą jest zachęcanie do spojrzenia na świat z perspektywy drugiej osoby oraz myślenie częściej o ludziach w mniej fortunnej sytuacji. Organizacja Roots of Empathy ma też kilka innych wskazówek.
5. Popraw swoją sumienność. Są z nią związane: dobre zorganizowanie się, wysoka etyka pracy, solidność, planowanie z wyprzedzeniem itd. Każda z tych, poszczególnych umiejętności może być wyuczona. Przydatne mogą być też techniki przezwyciężania prokrastynacji. Niektórzy ludzie twierdzą, że w staniu się bardziej zorganizowanym i solidnym, pomogły im książki pokroju Getting Things Done.
6. Wykształć w sobie cechę wdzięczności. Delektuj się każdego dnia dobrymi wydarzeniami. Spędzaj więcej czasu przywołując dobre wspomnienia, a każdego dnia wieczorem wypisz pięć rzeczy, za które mógłbyś być wdzięczny: dach nad głową, fakt, że mogłeś się urodzić, szczęście, że urodziłeś się w nienajgorszym kraju, że istnieje Wykop.pl, ze smaku czekolady, orgazmu... Czegokolwiek. Brzmi to dziecinnie i tandetnie, ale ma potwierdzone naukowo działanie.
7. Znajdź cel i żyj realizując go. Jedną z korzyści czerpanych z religii jest to, że wyznacza człowiekowi cel istnienia i daje uzasadnienie, by nim podążać. Bez magicznego bóstwa, które przedstawi ci cel życia, musisz sam odkryć co cię napędza. To może zająć wiele czasu i może będziesz musiał najpierw zanurzyć się w wielu dziedzinach, ale kiedy odnajdziesz ścieżkę, która cię silnie motywuje i pozwala się realizować – podążaj nią (oczywiście możesz nie mieć jednego celu, ale kilka). Posiadanie silnego poczucia sensu i celu ma wiele pozytywnych efektów. Porada by "znaleźć cel" może też posłużyć do zilustrowania, jak metody mogą się różnić w znaczeniu dla ludzi – nie zawsze jest ona wymieniana w literaturze przedmiotu, ale w przypadku niektórych osób ma duże znaczenie.
8. Znajdź bardziej satysfakcjonującą prace. Niewielu ludzi robi zarobkowo to, co lubi. Dołączenie do nich może być trudne i skomplikowane. Być może dopiero zrealizowanie innych porad z tej listy w pierwszej kolejności, umożliwi ci znalezienie bardziej satysfakcjonującej pracy. W ustaleniu jaka ścieżka kariery może być wypełniona zadaniami, które chciałbyś realizować, może być pomocny test osobowości RIASEC. W niektórych krajach istnieją też organizacje, które pomagają w znalezieniu pracy, na którą jest zapotrzebowanie, a pasuje do naszych cech osobowości i kompetencji.
9. Popraw swoją relację z partnerem lub znajdź innego. To skomplikowane, tak jak znalezienie bardziej satysfakcjonującej pracy, ale może być istotnym czynnikiem. Jeśli wiesz, że twój związek zmierza donikąd, możesz chcieć go zakończyć, aby poświęcić więcej czasu na samorozwój, który poprawi twoje przyszłe związki. Jeśli jednak myślisz poważnie o obecnym partnerze, istnieje wiele rzeczy, które można ulepszyć w waszych relacjach. Pomimo szeroko rozpowszechnionego przekonania "aktywne słuchanie" nie jest predyktorem sukcesu w związku. Potwierdzonymi poradami dla zwiększania szans sukcesu w relacji z partnerem i satysfakcji z niej są: (1) robienie nowych i ekscytujących rzeczy razem, (2) mówienie pozytywnych rzeczy do twojego partnera i o nim, co najmniej pięć razy tak często, jak mówi się negatywne, (3) pisanie co weekend dlaczego twój związek jest lepszy, niż związek kogoś kogo znasz, (4) umniejszanie każdej krytyki partnera poprzez przywołanie jednej lub dwóch jego cech pozytywnych i (5) patrzenie sobie często w oczy.
10. Wyjdź na zewnątrz i ruszaj się. To poprawi twoją uwagę i samopoczucie.
11. Spędzaj więcej czasu w uskrzydleniu. Porzuć niemożliwe do zrealizowania zadania i skup się na tych, które są odpowiednie przy twoich umiejętnościach. Łatwe i nudne zadania urozmaić zamieniając je w gry lub stawiając sobie wyzwania.
12. Praktykuj regularnie "uważność". Będąc poza uskrzydleniem "wyjdź poza siebie" i skup na swoim zachowaniu, na tym co się dzieje z twoim emocjami oraz jak obecnie realizowane rzeczy prowadzą cię do celów długoterminowych. W tym pomocna może być medytacja.
13. Unikaj konsumpcjonizmu. W pewnym sensie rzeczy, które posiadasz, posiadają też ciebie. Konsumpcjonizm prowadzi do nieszczęśliwości. Niestety, prawdopodobnie zostałeś "zaprogramowany" od dziecka, by patrzeć na świat z perspektywy konsumpcjonizmu. Jednym z możliwych, pierwszych kroków jest zapoznanie się z tym filmem.
Należy pamiętać, że poszukiwanie szczęścia samo w sobie, może doprowadzić do pogorszenia sytuacji. Wiele osób dzieli się informacją, że ciągłe sprawdzanie czy już są szczęśliwi, zmniejsza ich szczęście. Być może w twoim przypadku dobrze będzie skupić się na którymś z tych celów jako ostatecznym, a szczęście traktować jako jego efekt uboczny.
Pamiętaj: szczęścia nie zapewni ci czytanie artykułów w internecie. Szczęście przyjdzie, jeśli będziesz robił to, co zalecają badania.
Powodzenia!
Było to tłumaczenie większości tekstu L. Muehlhausera How to Be Happy, który jest częścią serii The Science of Winning at Life, gdzie rozwinięto m.in. temat naukowości samopomocy, prokrastynacji i racjonalnego podejścia do związków.